ملاحظات درمانی و تغذیه ای در کم کاری تیروئید
در قسمت اول این مطلب درباره ی " علل و عوامل خطر کم کاری تیروئید " و در قسمت دوم آن به " علایم کم کاری تیروئید در بزرگسالان و کودکان " پرداختیم. حالا ادامه ی مطلب...
چه هنگام باید برای بهره گیری از توصیه های پزشکی و مداوا اقدام نمایید؟
* اگر بدون هیچ دلیلی احساس خستگی و یا دیگر علایم و نشانه های کم کاری تیروئید را دارید که از آن جمله می توان به مواردی چون پوست خشک، صورت متورم و رنگ پریده، یبوست و صدای گرفته و خشک اشاره کرد.
* اگر سابقه ی عمل جراحی تیروئید را داشته اید.
* اگر سابقه ی درمان با یُد رادیواکتیو و یا داروهای ضد تیروئیدی را داشته اید.
* اگر سابقه ی پرتو درمانی در ناحیه ی سر و گردن و قسمت فوقانی قفسه ی سینه را داشته اید.
* اگر کلسترول خون تان بالا است با پزشک معالج تان مشورت کنید که آیا ممکن است که کم کاری تیروئید علت افزایش آن باشد.
اگر از درمان هورمونی برای معالجه ی کم کاری تیروئید استفاده می کنید می بایست مراجعات پی گیرانه برنامه ریزی شده را مطابق توصیه های پزشک تان رعایت نمایید و اول از همه بسیار مهم است که اطمینان حاصل کنید که دوز صحیحی از دارو را مصرف می نمایید. با گذشت زمان دوز مورد نیاز برای عملکرد طبیعی تیروئید ممکن است تغییر کند.
آیا مکمل های یُد می توانند به تنظیم عملکرد تیروئید در یک فرد مبتلا به کم کاری تیروئید کمک نمایند؟
برخی معالجه کنندگان طب جایگزین، برای معالجه افراد مبتلا به کم کاری تیروئید مصرف قرص و مکمل های یُد که حاوی یُد بالایی هستند را توصیه می کنند. حقیقت دارد که کمبود شدید یُد می تواند منجر به ایجاد بیماری کم کاری تیروئید گردد ولی امروزه کمبود یُد در بسیاری از کشورهای توسعه یافته از زمانی که یُد به نمک (نمک یُد دار) و غذاها اضافه شده، کاهش یافته است. اگر کمبود یُد عامل بیماری کم کاری تیروئید نباشد پس مکمل یُد هیچ فایده ای نخواهد داشت.آیا مصرف برخی غذاهای خاص موجب افزایش عملکرد غده تیروئید می گردد؟
به طور کلی رژیم غذایی خاصی برای بیماری کم کاری تیروئید وجود ندارد و علیرغم ادعاهای فراوانی که در مورد رژیم غذایی بیماری کم کاری تیروئید وجود دارد، هیچ شاهد عینی معتبری مبنی بر این که مصرف و یا پرهیز از غذاهای خاصی حقیقتا عملکرد تیروئید را بهبود خواهد داد، وجود ندارد.اگر به بیماری کم کاری تیروئید مبتلا هستید می بایست داروهای هورمونی جایگزین را مطابق تجویز پزشک معالج تان مصرف نمایید. این داروها عمدتا با معده خالی مصرف می گردند.
البته دانستن این نکته بسیار حائز اهمیت است که دریافت بیش از حد فیبر غذایی می تواند جذب هورمون های سنتتیک تیروئیدی را مختل نماید. همچنین انواع خاصی از مکمل های غذایی و درمان ها نیز ممکن است دارای اثرات مشابه مختل کننده باشند از جمله:
* گردو
* آرد لوبیای سویا
* غذاهای حاوی بذر کتان
* مکمل های حاوی آهن یا مکمل های مولتی ویتامینی حاوی آهن
* آنتی اسید های حاوی آلومینیوم و یا منیزیوم
* برخی داروهای کاهنده کلسترول مانند: کلستیرامین(colestyramin ) و کلستیپول(Colestipol)
برای پیش گیری از تداخلات نامطلوب بالقوه باید از مصرف موارد مذکور خودداری نمایید و یا آن ها را چندین ساعت قبل و یا بعد از مصرف داروهای تیروئیدی استفاده نمایید.
کم کاری تیروئید و افزایش وزن:
بیماران مبتلا به کم کاری تیروئید به راحتی وزن می گیرند و به سختی وزن کم می کنند که این به دلیل اختلالات هورمونی ناشی از این بیماری است. رژیم غذایی بیماران کم کاری تیروئید می بایست کنترل شده و مداوم باشد و ممکن است نیاز باشد تا برای کنترل وزن تغییراتی در روش غذا خوردن شان ایجاد نمایند. برای مثال نباید گرسنگی خود را با خوردن خوراکی هایی نظیر کیک و شیرینی جات ارضا کنند و بهتر است برای رفع گرسنگی به جای شیرینی جات، از میوه هایی مانند موز استفاده کنند؛ چرا که موز منبع خوبی از یُد است و یُد یک عنصر کلیدی در ساخت هورمون های تیروئیدی در غده تیروئید است.
انتخاب های غذایی خود را اصلاح نمایید و غذاهای سالم تر را مصرف کنید:
یک رژیم غذایی مناسب برای بیماری کم کاری تیروئید چیست؟ رژیم غذایی مناسب برای بیماری کم کاری تیروئید، رژیم سالم و متوازنی است که نیازهای بدن را برای حفظ عملکرد مطلوب بدن تامین می نماید. الگوی غذایی مطلوب برای بیماری کم کاری تیروئید شامل مصرف غذاهای غنی از یُد در کنار کاهش مصرف غذاهای گواتروژن می باشد که در نتیجه چنین الگوی غذایی ای به کاهش علایم عوارض مرتبط با مشکلات تیروئیدی کمک می نماید.غذاهای مناسب برای مصرف در الگوی غذایی بیماری کم کاری تیروئید عبارت هستند از:
اسفناج، توت فرنگی، گوجه فرنگی، موز، هویج، تخم مرغ، سیر، قارچ، پیاز، سیب زمینی، نخودفرنگی، کدو، حبوبات، تربچه، ماست کم چرب و غذاهای دریایی.
این غذاها می توانند جایگزین یُد از دست رفته توسط گواتروژن ها گردند. توجه داشته باشید که برخی از مواد غذایی مانند اسفناج اگر چه در حقیقت در لیست غذاهای گواتروژن می باشند ولی محتوای یُد موجود در آن برای مقابله با اثرات گواتروژنیک آن کفایت می نماید.
همچنین مواد غذایی ای که در خاک رشد می نمایند به علت جذب یُد از خاک حاوی سطوح بالاتری از یُد می باشند.
شما می بایست همچنین از مصرف بیش از حد مواد غذایی زیر خودداری نمایید:
کلم بروکلی، کلم، گل کلم، بادام زمینی، گلابی، دانه های کاج، لوبیا سویا، کلم پیچ، خردل، هلو و شلغم.
همچنین از آن جا که آب آشامیدنی و نمک حاوی کلر هستند با عملکرد مطلوب یُد در بدن تداخل دارند لذا بسیار بهتر است که از نمک دریایی و بطری های آب معدنی و یا آب فیلتره شده استفاده نمایید.
فقط مقادیر مورد نیاز و مطلوب از یُد را دریافت نمایید و نه بیش تر:
ما مصرف یک رژیم غذایی مملو از یُد را توصیه نمی نماییم چرا که برای حفظ سلامت و عملکرد مطلوب بدن به یک تعادل صحیح از ریز مغذی ها نیاز است و نباید در مصرف یک عنصر زیاده روی کرد.هدف از کنترل رژیم غذایی در بیماری کم کاری تیروئید جبران و تنظیم سطوح از دست رفته یُد توسط گواتروژن ها می باشد که سعی بر آن است که از محتوای یُدی که در برخی غذاهای معمول وجود دارد استفاده شود.
توجه داشته باشید که مصرف بی رویه ی غذاهای حاوی یُد نیز می تواند در افزایش وزن سهیم باشند.
کاهش دادن مصرف غذاهای حاوی گواتروژن و افزایش مصرف غذاهای غنی از یُد می تواند سرانجام شما را به یک تعادل سالم برساند و این الگوی غذایی صحیح، همچنین شما را در رسیدن به اهداف تان در ارتباط با کاهش وزن نیز، کمک خواهد کرد.
برای مشاهده ی وب سایت دکتر فرشچی می توانید به آدرس اینترنتی www.novindiet.com مراجعه نمایید.
دکتر حمیدرضا فرشچی - همکار تبیان
متخصص تغذیه - فوق تخصص دیابت و چاقی
اگر می خواهید با کارشناسان تغذیه ی سایت درباره رژیم های غذایی مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.
اگر می خواهید با پزشکان سایت مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.
برای شرکت در بحث های انجمن سایت مرتبط با بهداشت و سلامت، اینجا را کلیک کنید.
*مطالب مرتبط:
نگذارید نوزادتان عقب مانده شود
از اختلالات تیروئید بیشتر بدانیم