قرص های کاهش دهنده قند خون
قرص هاي کاهش دهنده قند خون
افزايش آموزش هاي مرتبط با سلامت و اطلاع رساني تقريبا مناسبي که درباره ديابت صورت مي گيرد، باعث تشخيص زودرس اين بيماران مي شود و به همين دليل اين بيماران نيازمند دانستن مطالب بيشتري درباره داروهاي شان هستند. شايد پزشکان کمتر فرصت کنند درباره داروهاي اين بيماران اطلاعات مناسبي به آن ها عرضه کنند. ديابت يا بيماري قند به علت ناتواني بدن در توليد يا مصرف انسولين پديد مي آيد.
انسولين ماده‌اي است که در بدن توسط لوزالمعده توليد مي گردد و باعث مي شود قند يا به عبارتي مهمترين منبع انرژي بدن مورد استفاده قرار گيرد. ديابت به دو شکل عمده ديابت وابسته به انسولين يا ديابت نوع 1 و ديابت نوع 2 بروز مي کند.
چه زماني بايد قرص تجويز شود؟
رعايت رژيم غذايي، کاهش وزن و همچنين انجام فعاليت بدني اساسي ترين اصول درمان در بيماران ديابتي نوع 2 هستند و در صورتي که قند خون پس از چند هفته کنترل نشود، نياز به درمان با قرص هاي خوراکي پديد مي آيد. به خاطر داشته باشيد که مصرف قرص به هيچ عنوان جاي رژيم غذايي را نمي گيرد و شما با وجود مصرف قرص قند هم چنان به يک رژيم غذايي خوب و فعاليت بدني منظم نياز داريد.
آشنايي با قرص هاي خوراکي پايين آورنده قند خون
قرص هايي که به طور معمول براي درمان ديابت مورد استفاده قرار مي گيرند، عبارتند از:
1- گلي‌بن‌کلاميد يا گليبورايد که نام ديگر آن دائونيل است. در همين گروه دارويي، از کلروپروپاميد نيز گاهي استفاده مي شود.
2- متفورمين
البته به تازگي قرص هاي متعدد ديگري نيز براي درمان ديابت نوع 2 به بازار عرضه شده‌اند که هنوز استفاده از آن ها خيلي رايج نشده است. در هر حال شما بايد نام قرص‌هاي مصرفي خود را بدانيد و اگر به خاطر سپردن آن ها براي تان مشکل است، نام قرص و تعداد دفعات مصرفي را روي يک کارت يادداشت کنيد و همراه خود داشته باشيد.
قرص هاي خوراکي چگونه قند خون را پايين مي آورند؟
توجه داشته باشيد که قرص هاي خوراکي همان انسولين نيستند و محتوي انسولين نيز نمي باشند. اين قرص ها در افراد ديابتي که بدن شان هنوز انسولين مي سازد، مصرف مي شوند و از راه‌هاي زير سبب کاهش غلظت قند خون مي گردند:
1- کمک به بدن براي آزاد شدن بيشتر انسولين در خون
2- تسهيل ورود قند به داخل سلول
3- کاهش ميزان توليد قند در کبد
آيا مصرف قرص هاي خوراکي براي کنترل قند خون کافي است؟
قرص هاي خوراکي فقط در ديابتي هاي نوع 2 که قند خون شان با رژيم غذايي و فعاليت بدني کنترل نشده است، مورد استفاده قرار مي گيرند.
بهترين نتيجه درماني از مصرف قرص هاي خوراکي پايين آورنده قند خون، تنها هنگام انجام هم زمان فعاليت بدني منظم، رعايت برنامه غذايي صحيح و در صورت لزوم کاهش وزن به دست مي آيد. مصرف قرص هاي خوراکي به معناي ترک انجام فعاليت بدني منظم و عدم رعايت برنامه غذايي صحيح نيست چرا که در اين صورت، استفاده از اين قرص ها به تنهايي کمک کننده نخواهد بود.
آيا قرص هاي خوراکي عوارض جانبي هم دارند؟
قرص هاي خوراکي عوارض جانبي اندکي دارند اما مانند همه داروها بايد با دقت مصرف شوند. پزشک مناسب ترين قرص خوراکي را با توجه به شرايط جسمي شما تجويز مي کند اما گاهي اوقات ممکن است با مصرف اين قرص ها مشکلات زير پديد آيد:
* برخي افراد ممکن است با مصرف قرص گلي‌بن کلاميد دچار بثورات پوستي شوند که البته با قطع مصرف قرص، اين عارضه از بين خواهد رفت.
* قرص‌هاي خوراکي ممکن است با داروهاي ديگر تداخل اثر داشته باشند. به طور مثال هنگامي که اين قرص ها را مصرف مي کنيد، از مصرف آسپرين بپرهيزيد و براي تسکين درد از استامينوفن استفاده نماييد. البته در افرادي که به دليل مشکلات قلبي آسپرين مصرف مي کنند، ميزان آسپرين مصرفي روزانه براي آن ها مشکلي ايجاد نخواهد کرد.
* گلي‌بن‌کلاميد مي‌تواند در برخي افراد باعث کاهش شديد غلظت قند خون شود بنابراين با مصرف اين دارو بايد برنامه غذايي را به درستي رعايت نماييد.
* با شروع مصرف قرص متفورمين ممکن است مشکلات گوارشي مانند تهوع و اسهال رخ دهد که معمولا ظرف چند روز از بين مي روند، براي جلوگيري از ايجاد حالت تهوع، بهتر است اين قرص همراه با غذا يا پس از غذا استفاده شود.
* افراد ديابتي که قرص متفورمين مصرف مي کنند، بايد به طور سالانه از نظر وضعيت کبد و کليه‌ها بررسي شوند.
قرص‌هاي خوراکي را در چه زماني از روز بايد مصرف کرد؟
به دليل تفاوت اثر قرص گلي‌بن کلاميد و متفورمين، بهتر است گلي‌بن کلاميد نيم ساعت پيش از مصرف غذا و قرص متفورمين براي کاهش عوارض گوارشي مثل تهوع، همراه با غذا يا بلافاصله پس از آن خورده شود.
تا چه زماني بايد قرص خورد؟
اين قرص ها باعث بهبود قطعي ديابت نمي شوند بلکه با روش هاي مختلف به کنترل غلظت قند خون کمک مي کنند.
* اگر با يک نوع قرص کنترل مطلوب قند خون حاصل نشد، ممکن است پزشک استفاده هم زمان از دو نوع قرص را تجويز نمايد.
* اگر فرد ديابتي به علت يک عفونت شديد يا مشکل قلبي يا عمل جراحي، در بيمارستان بستري شود، ممکن است در طول دوران بستري به تزريق انسولين نياز پيدا کند. در اين صورت پزشک معالج ميزان انسولين لازم (که جايگزين قرص ها مي شود) را براي وي تجويز خواهد کرد.
* اگر ديابت شما با مصرف قرص کنترل نشود، ممکن است پزشک به منظور ايجاد کنترل مطلوب، تزريق انسولين را براي شما شروع کند.
اگر بيمار شدم و اشتهاي غذا خوردن نداشتم، باز بايد قرص بخورم؟
در صورتي که مي توانيد غذا بخوريد حتما مصرف قرص را ادامه دهيد.
* سعي کنيد در دوران بيماري غذاي معمولي مصرف نماييد و مايعات(بدون شيريني) زياد بخوريد.
* اگر به علت تهوع، استفراغ و... قادر به خوردن غذا نيستيد، به سرعت با پزشک خود تماس بگيريد.
* اگر نمي توانيد غذاي معمولي بخوريد، سعي کنيد به جاي آن سوپ، شير يا آب‌ميوه مصرف نماييد.
* کلا در دوران بيماري بايد با پزشک خود در ارتباط باشيد.
کاهش وزن چه کمکي به کنترل قند خون مي کند؟
چاقي يک عامل تقريبا مشترک بين افراد ديابتي نوع 2 است. چاقي باعث مقاومت سلول ها نسبت به انسولين مي شود و در نتيجه بدن در تحمل مواد قندي دچار اختلال مي گردد. پس با کاهش وزن و رساندن آن به حد طبيعي، باعث کنترل بهتر قند خون خود شويد.
حرف آخر
به ياد داشته باشيد بيشتر افرادي که ديابت نوع 2 دارند و با قرص و رژيم غذايي قند خون را کنترل مي کنند، مي توانند بدون مشکل به زندگي خود ادامه دهند.
اگر مي خواهيد با پزشکان سايت درباره اين بيماري مشورت کنيد، اينجا را کليک کنيد.
براي شرکت در بحث هاي انجمن سايت مرتبط با بهداشت و سلامت، اينجا را کليک کنيد.
*مطالب مرتبط:
اصول اساسي براي تازه ديابتي ها (1) و (2)
ديابت و باورهاي نادرست (1) و (2)
توصيه هاى طلايى به مبتلايان ديابت
رژيم غذايى در بيماران ديابتى (1) و (2)