پرسش های شایع افراد دیابتی
آیا می توان از دیابت نوع دو پیشگیری کرد؟
برای پاسخ به این سوال، دانستن معیارهای تشخیص قند طبیعی، دیابت پنهان و دیابت ضروری است. بعد از آشنایی با معیارهای تشخیصی دیابت می توان به بحث پیشگیری از دیابت پرداخت.
اگر فردی مبتلا به دیابت پنهان باشد، مخصوصا اگر همراه با آن عوامل خطر ساز دیگری مثل افزایش وزن ، بی تحرکی ، سابقه فامیلی دیابت، فشار خون و چربی خون بالا نیز داشته باشد، احتمال ابتلا به دیابت در او افزایش می یابد. در این حالت می توان با آموزش صحیح، از افزایش قند خون او جلوگیری کرد و میزان قند خون شخص را به محدوده ی طبیعی رساند و در نتیجه از ابتلا به دیابت نوع دو جلوگیری کرد.
اصول پیشگیری از دیابت نوع دو به شرح زیر است:
1) کاهش وزن در صورت چاقی
2) ورزش برنامه ریزی شده
3) رژیم غذایی سالم و کم کالری و کم چرب
کاهش وزن نباید به مقدار زیاد و در مدت زمان کوتاه باشد، بنابراین رژیمهای لاغری که با حذف یک یا چند گروه از مواد غذایی، باعث کاهش وزن زیاد در مدت زمان کم می شوند، استاندارد و علمی نمی باشند و سبب به خطر انداختن سلامت فرد می گردند.
کاهش وزن مطلوب،0/5 تا 1 کیلو در هفته(2 تا 4 کیلو در ماه) می باشد و برای رسیدن به وزن ایدهآل، ورزش منظم و متناسب با شرایط جسمانی فرد، به همراه رژیم لاغری (شامل تمام گروه های غذایی) ضروری است.
لازم به ذکر است که کم کردن 5 درصد وزن اضافی، کمک فراوانی به کاهش میزان قند خون می کند، برای مثال اگر وزن یک شخص 90 کیلوگرم باشد و وزن ایده آل او 75 کیلوگرم (15 کیلوگرم اضافه وزن دارد) ،کم کردن 5 درصد وزن فعلی (حدود 5/4 کیلو) موجب کاهش چشمگیری در میزان قند خون او می شود (با این فرض که فرد مورد نظر مبتلا به دیابت پنهان باشد).
آیا ممکن است قند خون یک فرد غیر دیابتی هم بعد از خوردن غذا، بالای 160 باشد؟
بله، بسیاری از مردم همین طورند. در واقع، زمانی پزشک می تواند دیابت را از روی قند خون غیرناشتا تشخیص دهد که مقدار آن بالای 200 mg/dl باشد. اگر قند خون دو ساعت بعد از غذا بین 140 تا 199 باشد، به معنی قرار گرفتن در معرض خطر ابتلا به دیابت است.
در خانواده ما دیابت نوع دو شایع است. من به این بیماری مبتلا نیستم. اما اخیرا متوجه ورمهایی در ناحیه زانو و قوزک پاهایم شده ام. من در منطقه ای گرمسیر زندگی می کنم. همچنین بدون هیچ علت مشخصی در زیر انگشت شست پایم، خون ریزی داشتم و بعد ناخن آن کنده شد. یک نفر به من گفت که این ها از علایم دیابت است. آیا این حقیقت دارد؟
با توجه به این که بیماری دیابت در خانواده شما شایع است، خطر ابتلای شما به دیابت نوع دو زیاد است.
اما تورم قوزک پا و زانوهای تان ممکن است در اثر آب و هوای گرم، و یا بر اثر پیاده روی زیاد باشد. همچنین خون ریزی زیر انگشت شست پای تان ممکن است به خاطر ضرب دیدگی باشد و شما متوجه آن ضربه نشده باشید. در اکثر مواردی که این اتفاق می افتد ناخن پا کنده می شود. به هر حال هیچ کدام از این ها علامت دیابت نیستند.
در هر صورت به علت ترس از تشخیص بیماری، مراجعه به پزشک را عقب نیندازید. اگر پزشک تشخیص دهد شما مبتلا به دیابت هستید، این بهتر است که هر چه سریع تر درمان را شروع کنید، تا اینکه بگذارید بیماری به مراحل پیچیده تر برسد. ممکن است هنوز زمان کافی را برای ایجاد تغییر در نحوه زندگی تان داشته باشید و بتوانید به طور کامل جلوی بیماری را بگیرید و یا حداقل آن را چند سال به تعویق بیندازید.
مقادیر قند خون در افراد سالم و دیابتی
طبق آخرین معیارهای علمی، مقدار قند خون ناشتا در افراد سالم، دیابت پنهان و به شرح ذیل می باشد:
قند خون کمتر از 100 میلی گرم در دسی لیتر = طبیعی
قند خون 100 تا 125 میلی گرم در دسی لیتر = دیابت پنهان
قند خون 126 میلی گرم در دسی لیتر و بیشتر = دیابت
لازم به ذکر است برای اندازه گیری قند خون ناشتا، حداقل از 8 ساعت قبل نباید چیزی بخورید.
برای تشخیص دیابت پنهان و دیابت لازم است آزمایش دو بار(در یک آزمایشگاه) تکرار شود.
مقدار قند خون طبیعی، دیابت پنهان و دیابت در تست تحمل گلوکز در آزمایش قند خون 2 ساعت بعد از غذا، به شرح ذیل می باشد:
قند خون کمتر از 140 میلی گرم در دسی لیتر = طبیعی
قند خون 140 تا 199 میلی گرم در دسی لیتر = دیابت پنهان
قند خون 200 میلی گرم در دسی لیتر و بیشتر = دیابت
دکتر ترمه نوروزی
هفته نامه سلامت
* مطالب مرتبط:
توصیه هاى طلایى به مبتلایان دیابت
افق های تازه برای درمان بیماری قند...
رژیم غذایى در بیماران دیابتى (1) و (2)
بخش تغذیه و سلامت تبیان