چه کساني بايد آب کمتري بنوشند؟
چه کسانی باید آب کمتری بنوشند؟
تقریباً تمام واکنش‌های بدن در حضور آب و به دلیل وجود این ماده حیاتی انجام می‌شود. آب برای حفظ سلامت پوست بسیار مفید است و از بروز یبوست پیشگیری و به درمان آن کمک می‌کند.
اگر کسی به هر دلیلی نمی‌تواند در طول روز به مقدار لازم آب بنوشد، می‌تواند از موادی مانند انواع میوه‌ها و سبزی‌ها که آب زیادی دارند، استفاده کند و از این طریق، آب لازم را به بدنش برساند.
نوشیدن آب قبل از وعده‌های اصلی غذا، بخشی از حجم معده را پر می‌کند و به این ترتیب، فرد تمایل کمتری برای خوردن غذا از خود نشان خواهد داد چون این کار منجر به دریافت انرژی کمتری در بدن می‌شود.
بهتر است بدانید که آب برای حفظ سلامت قلب و عروق و ایجاد تعادل در گردش خون بسیار موثر و مفید است زیرا نوشیدن مقادیر مناسبی از آن، باعث دفع ادرار و در نتیجه، دفع سموم از بدن می‌شود.
اگرچه نوشیدن آب فواید بسیاری دارد و به همه افراد به خصوص در فصل تابستان توصیه می‌شود که تا جایی که می‌توانند، آب بنوشند اما بیماران قلبی که مبتلا به نارسایی احتقانی قلب هستند یا افرادی که از نارسایی کلیوی رنج می‌برند، محدودیت دریافت مایعات دارند و نباید به میزان فراوان آب بنوشند چون دریافت بیش از حد مایعات باعث ابتلا به مسمومیت در آن‌ها می‌شود.
پزشکان توصیه می‌کنند این بیماران حتماً برای میزان آب دریافتی روزانه خود با پزشک متخصصشان مشورت کنند تا مشکلی برایشان پیش نیاید.
البته نکته مهم دیگر این است که بحث افراد مبتلا به سنگ کلیه با کسانی که نارسایی کلیوی دارند، متفاوت است. بیماران سنگ کلیوی باید برعکس کسانی که نارسایی کلیه دارند، به مقدار کافی و زیاد در طول روز آب بنوشند تا این مقدار آب بتواند به دفع سنگ از کلیه آن‌ها کمک کند.
دیالیزی‌ها در روز تنها می‌توانند 5 لیوان آب بخورند
فصل تابستان برای بیماران دیالیزی سخت‌ترین و طولانی‌ترین فصل سال است. آن‌ها برای رفع عطش و تشنگی، دشواری‌های زیادی دارند. بیماران دیالیزی و کسانی که دچار نارسایی کلیه و ورم کلیه هستند باید از مصرف بسیاری از مایعات و میوه‌های تابستانی و آب‌دار خودداری کنند. حتی نوشین زیاد آب هم برای سلامتی‌شان مضر است.
دکتر ایرج نجفی، فوق تخصص بیماری‌های کلیه و فشار خون، درباره میزان مایعاتی که این بیماران کلیوی در فصل گرما می‌توانند بنوشند، می‌گوید: هر بیمار کلیوی با توجه به نوع بیماری که دارد، باید میزان متفاوتی از نوشیدنی‌ها مصرف کند.
بیمارانی که کلیه آن‌ها سنگ‌ساز است یا دچار عفونت‌های ادراری‌اند باید در طول روز مایعات زیادی بنوشند تا سنگ کلیه دفع شود. میزان مصرف مایعات در این دسته از بیماران بسیار بالاست و در فصل سرما و گرما فرقی نمی‌کند. آن‌ها باید مایعات زیاد بخورند.
همچنین بیمارانی که عفونت ادراری دارند باید توجه کنند که در فصل گرما به دلیل تبخیر آب بدن و تعریق زیاد، آب بیشتر بنوشند تا دچار غلظت ادرار نشوند.
اما در مقابل بیمارانی که دچار نارسایی مزمن کلیه هستند، بیمارانی که کلیه آن‌ها پروتئین دفع می‌کند، بیماران دیالیزی و افرادی که ورم کلیه (نفریک حاد) دارند، نباید مایعات زیاد بخورند. مصرف مایعات برای این افراد، باید در حد رفع تشنگی باشد. این بیماران اگر بیش از حد مجاز و تعیین شده توسط پزشک خود مایعات بنوشند، دچار افزایش فشارخون و کمبود سدیم می‌شوند و این امر سلامتی آن‌ها را به خطر می‌اندازد.
اگرچه نوشیدن آب فواید بسیاری دارد و به همه افراد به خصوص در فصل
تابستان توصیه می‌شود که تا جایی که می‌توانند، آب بنوشند اما بیماران قلبی
که مبتلا به نارسایی احتقانی قلب هستند یا افرادی که از نارسایی کلیوی
رنج می‌برند، محدودیت دریافت مایعات دارند
این بیماران که در مصرف مایعات محدودیت دارند بهتر است در فصل گرما برای رفع تشنگی خود آب بنوشند. چرا که دیگر مایعات مقادیر متفاوتی قند دارد و برای آن‌ها مضر است.
مصرف شیر به دلیل داشتن کلسیم بالا و نوشابه به دلیل دارا بودن قند، باعث چاقی می‌شود و اسید اوریک خون را بالا برده و علاوه بر افزایش کالری، ناراحتی‌های استخوانی برای این بیماران ایجاد می‌کند.
آب‌میوه‌هایی که به طور مصنوعی تهیه می‌شوند قند مصنوعی دارند و آب‌میوه‌های طبیعی نیز کالری و قند دارد. بنابراین هر دو نوع آب‌میوه برای بیماران کلیوی مضر است. به عنوان مثال میزان قند موجود در یک لیوان آب پرتقال از قند یک لیوان نوشابه بیشتر است. این بیمارها دوغ رقیق و بدون نمک هم می‌توانند بنوشند. همچنین بیمارانی که دیالیز می‌شوند نباید زیاد مایعات بخورند. کلیه بیماران دیالیزی قادر به دفع کامل مایعات نیست و با نگه‌داشتن نمک ِ موجود در مایعات بیمار را دچار اضافه وزن، تنگی نفس و افزایش فشارخون می‌کند.
وزن بیماران دیالیزی نباید در فاصله انجام دو نوبت دیالیز بیشتر از 2 تا 3 کیلوگرم افزایش بیابد. بنابراین بیماران تنها مجاز به مصرف روزانه حدود 1/5 لیتر مایعات هستند. با این وجود بیماران دیالیزی در فصل گرما به دلیل اینکه به طور متوسط نیم کیلو در روز تعریق دارند، می‌توانند حدود 2 تا 3 لیتر مایعات بنوشند.
مصرف میوه‌های تابستانی مانند هندوانه، مصرف لبنیات مانند ماست و غذاهایی مانند سوپ نیز برای بیماران دیالیزی مُضر است.
فرآوری: مریم مرادیان نیری
بخش تغذیه و آشپزی تبیان
منابع:
سلامتیران - دکتر احمد اسماعیل‌زاده، متخصص تغذیه
سینا نیوز – مصاحبه کننده: مرضیه سعادت
مطالب مرتبط:
چرا زیاد نوشیدن آب لاغر می‌کند؟
چرا باید هشت لیوان آب در طول روز نوشید؟