درمان گلودرد
گوش به زنگ باشید
در بعضی شرایط لازم است كودك را نزد پزشك ببرید. مثلا اگر كودك مكررا دچار گلودرد می‌شود و بیماری او زیاد عود می‌كند، ممكن است سیستم ایمنی بدن این كودك ضعیف باشد و لازم است كه علت این مشكلات بررسی شود؛ در ضمن اگر كودك شما پس از تماس با یك فرد بیمار- كه گلودرد استرپتوككی (آنژین) داشته- دچار گلودرد شده، لازم است توسط پزشك معاینه شود.
در هر كدام از حالات زیر هم باید كودك را نزد پزشك ببرید: اگر گلودرد كودك به‌قدری شدید است كه در بلع و تنفس مشكل جدی دارد؛ اگر در بچه‌های زیر شش ماه، تب بیش از 5/38 درجه و در بچه‌های بزرگ‌تر، بیش از 5/39 درجه است؛ اگر غدد لنفاوی گردن او متورم شده؛ در ته حلق او چرك دیده می‌شود؛ خشونت صدای او بیش از 2 هفته طول كشیده؛ در بزاق یا خلط او خون وجود دارد؛ روی پوست بدنش جوش زده یا علائم از دست رفتن آب بدن (چشمان گود رفته، ضعف شدید و كاهش دفع ادرار) دارد.
و بترسیم از عوارض
با اینكه اكثر عفونت‌های گلو خطرناك نیستند، اما ممكن است بعضی از آنها عوارض جدی‌ای ایجاد كنند، به همین علت هم در بعضی شرایط ذكر شده لازم است كه حتما پزشك كودك را معاینه كرده و آنژین را از علل ویروسی افتراق دهد.
اگر آنژین استرپتوككی، درمان نشود، می‌تواند عفونت‌های دیگری مانند التهاب لوزه‌ها، سینوزیت، عفونت گوش و مخملك (تب، گلودرد شدید و جوش دانه پوستی) ایجاد كند.
دو عارضه بسیار مهم‌تر آنژین استرپتوككی- یعنی تخریب كلیوی و تب روماتیسمی- نسبت به گذشته كمتر شایع هستند، اما باز هم باید مراقب آنها بود. تب روماتیسمی در بافت‌های مختلف مانند عضلات، پوست و مفاصل، گره‌های التهابی ایجاد می‌كند.
اگر این نقاط التهابی در عضله قلب یا دریچه‌های آن ایجاد شود، در عبور جریان خون قلب اختلال ایجاد می‌كند. با وجود اینكه گاهی جراحی دریچه‌ها را ترمیم می‌كند، اما تخریب اغلب دائمی است.
به همین دلیل، درمان گلودرد استرپتوككی قبل از ایجاد عوارض اهمیت زیادی دارد. اگر چه عفونت‌های ویروسی از باكتریایی كم‌خطرتر هستند، اما بدون عارضه نیستند؛ مثلا منونوكلئوز عفونی می‌تواند موجب تورم لوزه‌ها و گاهی انسداد راه هوایی و تنفس شود. همچنین ممكن است بزرگی بیش از حد و گاهی پارگی طحال را سبب شود.
دارو را تا آخر بخورید
باز هم تاكید می‌كنیم؛ بیشتر گلودردها ویروسی هستند و نیازی به داروی چرك خشك‌كن یا همان آنتی‌بیوتیك ندارند. درمان این نوع گلودرد چیزی نیست به جز مصرف مایعات فراوان و استراحت و خواب بیشتر.
به همین دلیل توصیه می‌شود به كودك در دوره بیماری، سوپ و آب زیاد بدهید؛ البته دقت كنید كه نوشیدنی‌های كافئین‌دار و آبمیوه‌های آماده، بی‌آبی بدن را تشدید می‌كنند. اگر گلودرد كودك خیلی شدید است، به او اجازه بدهید كه آب‌گوشت ولرم را با نی بمكد.
زمانی بود كه پزشكان همه گلودردها را با آنتی‌بیوتیك درمان می‌كردند تا هم عفونت را درمان كرده باشند و هم از عوارض جدی آن مانند تب روماتیسمی پیشگیری كرده باشند، اما امروزه به دلیل مصرف بیش از حد آنتی‌بیوتیك‌ها و ایجاد مقاومت نسبت به دارو در گروه زیادی از باكتری‌ها، تمایل به تجویز آنتی‌بیوتیك مانند گذشته وجود ندارد.
لازم است بدانید آنتی‌بیوتیك مانند پنی‌سیلین، تأثیر كمی در كاهش علائم گلودرد و تسریع بهبودی دارد و نمی‌تواند از عود عفونت جلوگیری كند، ولی اگر پزشك برای كودكتان آنتی‌بیوتیك تجویز كرده، حتما آن را تا انتهای دوره دارو به كودك بدهید؛ حتی اگر حالش زودتر خوب شد. این كار از عود و ایجاد مقاومت دارویی در باكتری جلوگیری می‌كند.
اگر تب كودك در طول مصرف دارو قطع شد و حال عمومی خوبی داشت، می‌تواند به مهد‌كودك یا مدرسه برود، زیرا معمولا بعد از 24 ساعت از شروع درمان، امكان سرایت بیماری وجود نخواهد داشت.
دكتر مهشید چایچی
*مطالب مرتبط:
خودسرانه بچه‌ها را معالجه نكنید
باورهای غلط درباره سرماخوردگی كودكان
