تقويم، چه طور و چگونه؟

انسان‌هاي اوليه، با طلوع و غروب خورشيد به آغاز روز و شب پي مي‌بردند. احتمالاً مشاهده تغيير فصول سال موجب شد انسان تقويمي براساس سال تدوين کند. ايده تقسيم روزهاي سال به ماه نيز از تغييرات دوره‌اي ماه گرفته شد. به تدريج با پيشرفت علم، انسان اطلاعات بيشتري راجع به جهان هستي و محيط پيرامون خود به دست آورد. او يک بار چرخش زمين به دور خورشيد را يک سال و يک‌بار چرخش ماه به دور زمين را يک ماه ناميد. زماني که براي يک دور گردش زمين به دور محور خود لازم است نيز روز نام گرفت.

نخستين تقويم‌هاي مصري بر اساس يک سال 12 ماهه تدوين شده بودند. ماه‌هاي مصري، 30روز داشتند. در نتيجه، روزهاي باقيمانده (براي تکميل 365 روز) در انتهاي سال به آن افزوده مي‌شدند. يوناني‌ها از تقويم قمري استفاد مي‌کردند. براساس اين تقويم، به هر هشت سال يک دوره سه ماهه افزوده مي‌شد.

«ژوليوس سزار» امپراتور روم، در سال 46 قبل از ميلاد قدم بزرگي در راه تحول و گسترش تقويم‌ها برداشت. او به کمک يک ستاره شناس يوناني تقويمي براساس مدت زمان لازم براي يک دور چرخش زمين به  دور خورشيد تدوين کرد. اين تقويم، تقويم خورشيدي نام گرفت. زمين در مدت 2422/365 روز يک دور کامل به گرد خورشيد مي‌چرخد. سزار براي جبران  روزهاي باقيمانده دستور داد سال 46 قبل از ميلاد را 445 روز در نظر بگيرند. منجمان دربار سزار هر سال معمولي را 365 روز محاسبه کردند و هر چهار سال يک‌بار، يک روز به سال معمولي اضافه نمودند.

اين سال 366 روزه، «سال کبيسه» نام گرفت. 365 روز سال نيز به 12 ماه تقسيم شد. ماه‌هاي ژانويه، مارس، مي، ژوئيه، اوت، اکتبر و دسامبر 31 روز و ماه هاي آوريل، ژوئن، سپتامبر و نوامبر 30 روز در نظر گرفته شد. ماه فوريه در سال معمولي 28 روز و در سال کبيسه 29 روز محاسبه شد. اين تقويم 1600 سال مورد استفاده قرار گرفت. بعدها يک اشتباه ده روزه در اين محاسبات پيدا شد؛چرا که زمين دقيقاً 2422/365 روز طول مي‌کشد تا يک بار به دور خورشيد بچرخد.

به اين ترتيب، طبيعي است که در هر هزار سال، اختلافي معادل 8/7 روز  رخ دهد. در سال 1582 ميلادي به فرمان «پاپ گريگوريوس سيزدهم» تقويمي معمول شد که امروزه مبناي تقويم تمام کشورهايي است که از تقويم ميلادي (مسيحي) استفاده مي‌کنند. به دستور او ده روز از سال 1582 ميلادي کم شد. به علاوه چنين مقرر شد که سال آخر هر قرن به جز سال‌هايي که بر عدد 400 قابل تقسيم‌اند، به جاي سال کبيسه، سال معمولي در نظر گرفته شوند. بنابر اين سال‌هاي 1700، 1800و 1900 ميلادي سال کبيسه نبودند، ولي سال 2000 ميلادي سال کبيسه بود و ماه فوريه در اين سال 29 روز داشت.

در حال حاضر برخي از کشورهاي از تقويم قمري استفاده مي‌کنند. اين تقويم براساس حرکات ماه زمان‌بندي مي‌شود. از آنجاع که  29 روز طول مي‌کشد تا ماه يک دور کامل گرد زمين بچرخد، 12بار چرخش آن به دور زمين 354 روز (12×  29) به طول مي‌انجامد. به اين ترتيب سال قمري 354 روز دارد و 11 روز از سال شمسي کمتر است.

در برخي از کشورها علاوه بر دو تقويم شمسي و قمري، انواع ديگري از تقويم‌ها رايج است. اين تقويم‌ها معمولاً براساس نيازهاي مذهبي کشورها تنظيم مي‌شوند.

همان طور که مي‌دانيد يک سال داراي 12 ماه است. ماه‌هاي سال ميلادي به ترتيب عبارت‌اند از: ژانويه، فوريه، مارس، آوريل، مي، ژوئن، ژوئيه، اوت، سپتامبر،اکتبر، نوامبر و دسامبر. آيا مي‌دانيد اسامي اين ماه‌ها از کجا گرفته شده‌اند؟

مطالب مرتبط

آيا در درياها و اقيانوس‌ها هم کوه وجود دارد؟

آتمسفر زمين

بگو چه چيزهايي مي خوري تا بگويم از کدام دسته اي

پيشينه صندلي

جورچين يا پازل

چه موقع کاغذ اختراع شد؟

چسب 3000 ساله