جلوگيري از بارداري با روش تزريقي

پس از مدت کوتاهي که قرص هاي ضد بارداري معمول شدند، روش تزريقي کشف شد که اثرات سودمند آن را مي توان با اضافه کردن يک نوع ترکيب شيميايي، طولاني کرد.

اين ترکيبات با تزريق عضلاني به تدريج در جريان خون آزاد مي شوند و به اين ترتيب تاثير فعاليت هورمون ها طولاني مي شود.

انواع روش هاي تزريقي عبارتند از:

1- "DMPA" دپوپروورا يا دپومدروکسي پروژسترون استات(از نوع سوسپانسيون ميکروکريستالي).

2- "NET-EN" نـوراتـيـنـدرون انـانـتـات(محلول روغني است)

از سال 1960 و حتي قبل تر، از "DMPA" براي درمان اندومتريوز ، سرطان رحم، تهديد به سقط ، زايمان زودرس و... استفاده مي شد.

اين روش چگونه عمل مي کند؟

ضد حاملگي هاي تزريقي در صورت مصرف صحيح، در زمره موثرترين روش هاي پيشگيري از بارداري هستند.

"NET-EN" سريع تر از "DMPA" از جريان خون ناپديد مي شود و دفعات تزريق آن بيشتر است و هر دو از طريق مکانيسم هاي زير از بارداري جلوگيري مي کنند:

* جلوگيري از تخمک گذاري

* افزايش چسبندگي موکوس دهانه رحم و ضخيم شدن آن به شکلي که مانعي براي عبور اسپرم و باکتري ها شود.

* تغيير سرعت حرکت لوله هاي رحمي

* نامناسب شدن اندومتر(بافت رحم) براي لانه گزيني

اين روش براي چه افرادي مناسب است؟

* زوجيني که خانواده خود را کامل کرده اند، اما تمايلي به بستن لوله ها و روش هاي غيرقابل برگشت ندارند و تمايل دارند که روش موثر و قابل برگشت براي فاصله گذاري بيش از دو سال بين فرزندان داشته باشند.

* در خانم هايي که واکسن سرخجه زده اند و تا چند ماه نبايد باردار شوند.

* خانم هايي که شوهر آن ها وازکتومي شده اند و تا منفي شدن اسپرموگرام، بايد از روش جلوگيري ثانويه استفاده نمايند.

* براي خانم هايي که در استفاده از روش هاي ديگر مانند قرص هاي ضد بارداري(که نياز به يادآوري روزمره دارد)، ناموفق هستند.

* کساني که به روش ديگري دسترسي ندارند.

* افرادي که لاغر هستند و مولتي پار(يعني داراي حاملگي هاي متعدد) بوده اند.

* اشخاصي که در مکان ثابتي زندگي نمي کنند و هميشه در جابجايي و تغيير مکان هستند مانند عشاير.

روش هاي تزريقي چه فوايدي نسبت به ساير روش ها دارد؟

- روش هاي بسيار سالمي هستند.

- بسيار موثرند و ميزان شکست آن ها کمتر از يک درصد است.

- عوارض جانبي استروژن، مانند ايجاد لخته خون را ندارند.

- براي زمان شيردهي مناسبند.

- روي روابط جنسي زوجين اثري ندارند.

- برگشت پذيرند.

- براي افرادي که مبتلا به آنمي (کم خوني) فقر آهن و يا داراي گلبول هاي داسي شکل هستند مناسبند.

- ممکن است باعث بهبود کيست تخمداني و توده هاي خوش خيم پستاني شوند.

- اندومتريوز را بهبود مي بخشند.

چه نکاتي را هنگام استفاده از اين روش بايد رعايت کرد؟

- قبل از استفاده از اين روش، آزمايش هاي زير را انجام دهيد:

الف) آزمايش کامل ادرار براي بررسي قند در ادرار

ب) پاپ اسمير

ج) اندازه گيري هموگلوبين

- بهترين زمان تزريق در پنج روز اول قاعدگي است.

- در صورت مصرف قرص هاي ضد بارداري خوراکي، بلافاصله پس از قطع قرص، تزريق انجام شود.

- در صورت شيردهي، شش هفته بعد از زايمان تزريق انجام شود و در صورت عدم شيردهي 4-1 هفته، و بهتر است هفته سوم پس از زايمان انجام شود. اگر مراجعه پس از 4 هفته باشد، ابتدا آزمايش براي بارداري داده شود و در صورت منفي بودن جواب آن، تزريق انجام شود.

- مصرف DMPA بلافاصله پس از زايمان ممکن است باعث خونريزي شديد شود و منطقي است که تا شش هفته پس از زايمان مصرف آن به تعويق افتد.

- مقدار مصرف DMPA، 150 ميلي گرم هر سه ماه يک بار و NET-EN ، 200 ميلي گرم هر دو ماه يک بار است.

DMPA کمي بيشتر از NET-EN براي پيشگيري از بارداري موثر است و طبق شواهد موجود، کمي دردناک تر هم هست.

در آمپول هايي که هر سه ماه يک بار ترزيق مي شوند، بيشترين ميزان تاخير در تکرار تزريق، نبايد بيشتر از دو هفته شود و در آمپول هايي که هر دو ماه يک بار تزريق مي شوند، نيز بيشترين ميزان تاخير نبايد از 1 تا 2هفته بيشتر شود، در غير اين صورت احتمال وقوع بارداري زياد خواهد بود.