خرما، دارویی شیرین!
خرما، دارویی شیرین!
خرما میوه ای بسیار قدیمی است. این میوه ی پُر خاصیت برای مردم کشورهای اروپایی و آمریکایی تا حدی ناآشناست و آن را فقط در کیک و شیرینی مصرف می کنند، ولی در خاورمیانه و به خصوص در کشورهای عربی به عنوان یک غذای اصلی به کار می رود.
خرما را به طور معمول در دسته میوه ها قرار می دهند، چرا که در میان تمامی آن ها، از نظر میزان انرژی بی نظیرترین است. از خرما به عنوان یک میوه انرژی زا نام برده می شود، به طوری که 100گرم آن، حاوی 160 کالری انرژی می باشد. در حالی که هیچ کدام از میوه ها در این حجم، این میزان انرژی را تولید نمی کنند، علاوه بر این که ممکن است از خرما هم گران تر باشند.
از طرفی خرما منبع خوبی از آهن می باشد، در 100 گرم خرمای تازه حدود 1/3 میلی گرم آهن وجود دارد که با میزان آهن موجود در مرغ و ماهی قابل مقایسه است. البته در بین میوه ها: انگور، توت، خربزه، زالزالک و همچنین نارگیل هم از نظر داشتن آهن، غنی و خوب می باشند.
خرما همچنین مانند سایر میوه ها، فیبر نسبتا بالایی دارد که در رفع یبوست می تواند مفید واقع شود و از نظر انواع ویتامین ها مشابه سایر میوه ها می باشد و فرق چندانی ندارد. در واقع مزیت عمده خرما همین خاصیت انرژی زایی آن می باشد؛ یعنی در یک حجم کم، شما می توانید انرژی زیادی به دست آورید: مثلاً انرژی موجود در 100 گرم خرما معادل انرژی موجود در 1000 گرم خیار، یا 500 گرم هلو یا سیب یا گلابی، یا 200 گرم انگور می باشد.
از نظر اقتصادی نیز خرید خرما، مقرون به صرفه تر از بسیاری میوه های دیگر است که فقط اسم و رسمی به دست آورده اند و تشریفاتی می باشند؛ مثلا آناناس که با قیمت خیلی گران فروخته می شود، هیچ مزیتی نسبت به سایر میوه ها ندارد و ترکیبات آن مثل سایر میوه های معمول در بازار است. البته ما باید از غذاها و میوه های متنوعی استفاده کنیم و اصولاً فقط مصرف یک نوع میوه یا غذا، باعث عدم تعادل روانی در انسان می شود.
این نکته هم حائز اهمیت است که میوه های شیرین و با کالری بالا مانند خرما، برای افرد چاق یا کسانی که بیماری دیابت دارند، باید با احتیاط مصرف شوند.
فواید خرما:
پژوهش های جدید، فواید قرار دادن خرما در برنامه غذایی روزانه را تایید می کنند. اصولا مصرف یک رژیم غذایی مناسب که شامل انواع میوه و سبزی باشد، به عنوان راهی برای کاهش خطر ابتلا به بیماری هایی نظیر سرطان شناخته شده است. مصرف خرما، روش شناخته شده ای برای درمان سرطان و سایر بیماری های عفونی است.
خرما می تواند با مهار رادیکال های آزاد، از تخریب مولکولی ناشی از این رادیکال ها جلوگیری کند. به نظر می رسد علت ابتلای بسیار کم ساکنان شبه جزیره عربستان در زمان های قبل به بیماری هایی نظیر: تصلب شرایین، مرض قند و سرطان که تصور می شود ناشی از رادیکال های آزاد هستند، مصرف فراوان خرما باشد.
ترکییبات موجود در خرما، قادر به نابودی کامل رادیکال های سوپراکسیدانت است. این رادیکال ها که اصلی ترین رادیکال های آزاد در بیشتر سیستم های زیستی هستند، می توانند در بدن به گونه های فعالی، نظیر رادیکال هیدروکسیل، پروکسیل و الکوکسیل تبدیل شوند. شیره خرما حتی رادیکال های هیدروکسیل را نیز نابود می کند.
مصرف خرما یک درمان مناسب برای رفع عارضه "خستگی مزمن" و "کم خونی" به شمار می آید. انواع متنوع خرمای خشک شده غنی از آهن می باشد. به علاوه، تمام انواع آن دارای حجم زیادی فیبر بوده و یک منبع غذایی از نظر پتاسیم به حساب می آیند.
خوردن 10 عدد خرمای بدون هسته به وزن 80 گرم، 10 درصد از نیاز بدن به ویتامین نیاسین(B3) و 5 درصد از نیاز روزانه بدن به ویتامین های B1 و B2 را تامین می کند. نیاسین برطرف کننده مشکلات گوارشی، روانی و پوستی است. ویتامین های B1 و B2 نیز در حفظ سلامت اعصاب و دستگاه گوارش نقش دارند.
مصرف خرما در حفظ سلامت دستگاه عصبی، جلوگیری از شب کوری و تنش های عصبی موثر است.
مطالعات جدید پزشکی نشان می دهد، خرما همچنین در ایجاد اشتها، سلامت دهان و لب ها نقش دارد و به عنوان تمیز کننده کبد و کلیه ها به شمار می رود.
خرما علاوه بر داشتن خاصیت ضد سرفه و ضد التهاب مجاری تنفسی، خلط آور نیز می باشد.
محققان توصیه می کنند: زنان بعد از زایمان خرما بخورند.
خرما همچنین دستگاه گوارش را تقویت می کند.
جوشانده هسته خرما برای دفع سنگ کلیه و بیماری های مثانه مفید است. خرما دارای چند ترکیب دارویی است که یکی از آن ها شبیه کورتن است که برای درمان کلیه، التهاب و امراض عفونی موثر است.
مالیدن کوبیده گل خرما به دندان، باعث تقویت لثه می شود و از "پیوره" و "چرک خون" جلوگیری می کند و برای تقویت معده مفید است و عرق آن که مانند گلاب گرفته می شود، پیچش معده را تسکین می دهد.
برای خواب راحت تر و آرامش بیشتر، شام را حدود ساعت 7 بعد از ظهر خورده و قبل از خواب دو عدد خرما و یک لیوان شیر ولرم میل کنید.
با خرما افطار کنید
نبی گرامی اسلام(ص)، خرما و کشمش را برای افطار انتخاب می کردند.
میوه ها را باید تازه خورد، خرما در فصل خود تازه است و در غیر فصلش نیز کهنگی بر آن اثری نمی گذارد. کشمش هر چه کهنه تر شود اسیدالکل های موجود در آن به شیرینی تبدیل می شود و برای افطار بهتر است. بنابراین افطار با این دو (برای همیشه) یک نوع تازه خوری محسوب می شود.
خرما و کشمش، قند خون را به سرعت تامین می کنند. بدن مواد قندی را زودتر از پروتئین می سوزاند، بنابراین روزه دار از انرژی حاصل از قند خرما و کشمش، نسبت به سایر مواد غذایی وارد شده به بدن، زودتر بهره مند می شود.
دکتر نگار بهروز
ماهنامه دنیای سلامت-14
* مطالب مرتبط:
چرا نباید با قند مصنوعی افطار كرد ؟