حفظ سلامت کودکان در هجوم اخبار منفی
جلوی بچهها اخبار نبینید!
در محافل امروزی خبرهای ناگوار و شایعات زیادی شنیده میشود. رسیدن این اخبار به گوش کودکان میتواند بر روی روحیه آنها تاثیرات منفی و جبرانناپذیری بگذارد. برای اینکه بدانیم در چنین مواقعی با فرزندانمان چطور باید برخورد کنیم با دکتر مهسا ساداتی روانشناس کودک و نوجوان صحبت کردهایم.
ماه دی برای مردم ایران سرشار از خبرهای بد و ناراحتکننده بود؛ از شهادت سردار سلیمانی و شایعاتی مبنی بر جنگ در ایران تا سقوط هواپیما و سیل در سیستان و بلوچستان کام مردم ایران را تلخ کرد. اکثر افراد تنها از طریق رسانههای گروهی مانند تلویزیون، رادیو و اینترنت اخبار را پیگیری میکنند و در بیشتر مواقع فراموش میکنند که اخبار چه بلایی ممکن است بر سر کودکشان بیاورد.
دکتر مهسا ساداتی روانشناس کودک و نوجوان به خبرنگار تبیان میگوید:«شنیدن اخبار بد اگرچه بر روی بزرگسالان هم تأثیرات مخربی دارد اما عملکرد آنها را مختل نخواهد کرد؛ درحالیکه گوش دادن به اخبار توسط کودکان به دلیل عدم رشد شناختی کامل تأثیرات مخربی بر سلامت جسمی و روحی آنها خواهد داشت. چنانچه کودکان مبتلابه وسواس فکری، اختلال بیش فعالی، اختلال اضطرابی، عدم تمرکز و عدم اعتمادبهنفس معمولاً جزو آن دسته افرادی هستند که خانوادههایشان از گوش دادن به اخبار در حضور آنها ابایی ندارند. همچنین اختلال خواب یا کابوس شبانه و کم شدن اشتها از دیگر تأثیرات مخرب گوش دادن به اخبار بر روی کودکان است زیرا آنها با دیدن صحنههای خشن و اتفاقات ناگوار بهصورت مکرر دچار اختلال پس از سانحه میشوند؛ به این معنی که گویی کودکان خودشان در آن سوانح حضور دارند. بنابراین تا جایی که میتوانید کودکان را از اخبار بد دور نگهدارید و بههیچعنوان در حضور کودکان درباره اخبار صحبت نکنید. همچنین اگر جایی هستید که ممکن است اخبار به گوش کودکتان برسد، سعی کنید حواس کودک را با بازی کردن پرت کنید.»
این روانشناس کودک ادامه میدهد: «برای توضیح اخبار بد به کودکان بهترین راهحل بیان پیامدهای آن حادثه است؛ مثلاً در مورد ترس کودک از سیل سیستان و بلوچستان میتوانید پروسه حوادث طبیعی ازجمله سیل و زلزلههای قبل را برای او شرح دهید و خودتان در کمک به سیلزدگان پیشقدم شوید و این آگاهی را به کودکتان بدهید که اگر اتفاقی برایمان بیفتد ما تنها نیستیم و دیگران به ما کمک میکنند. به هر ترتیب، ترس همیشه از عدم شناخت نشات میگیرد؛ بنابراین اگر ما بتوانیم درک شناختی کودک را بالا ببریم مسلماً توانستهایم اضطراب و استرس او را تا حد زیادی پایین بیاوریم.»
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید. دکتر مهسا ساداتی روانشناس کودک و نوجوان به خبرنگار تبیان میگوید:«شنیدن اخبار بد اگرچه بر روی بزرگسالان هم تأثیرات مخربی دارد اما عملکرد آنها را مختل نخواهد کرد؛ درحالیکه گوش دادن به اخبار توسط کودکان به دلیل عدم رشد شناختی کامل تأثیرات مخربی بر سلامت جسمی و روحی آنها خواهد داشت. چنانچه کودکان مبتلابه وسواس فکری، اختلال بیش فعالی، اختلال اضطرابی، عدم تمرکز و عدم اعتمادبهنفس معمولاً جزو آن دسته افرادی هستند که خانوادههایشان از گوش دادن به اخبار در حضور آنها ابایی ندارند. همچنین اختلال خواب یا کابوس شبانه و کم شدن اشتها از دیگر تأثیرات مخرب گوش دادن به اخبار بر روی کودکان است زیرا آنها با دیدن صحنههای خشن و اتفاقات ناگوار بهصورت مکرر دچار اختلال پس از سانحه میشوند؛ به این معنی که گویی کودکان خودشان در آن سوانح حضور دارند. بنابراین تا جایی که میتوانید کودکان را از اخبار بد دور نگهدارید و بههیچعنوان در حضور کودکان درباره اخبار صحبت نکنید. همچنین اگر جایی هستید که ممکن است اخبار به گوش کودکتان برسد، سعی کنید حواس کودک را با بازی کردن پرت کنید.»
گامهایی برای بالا بردن درک کودکان از اخبار
برخی از والدین سعی میکنند تا جای امکان از گوش دادن به اخبار در حضور کودکان خودداری کنند یا در حضور بچهها درباره وقایع خبری صحبت نکنند اما گاهی راهی برای مخفی کردن اخبار از کودکان وجود ندارد. ما چه بخواهیم و چه نخواهیم، کودکان از طریق اطرافیان با اخبار مواجهه خواهند شد؛ به گفته مهسا ساداتی والدین میتوانند برای بالا بردن درک اخبار و پذیرش کودکان مواردی را رعایت کنند: «در ابتدا از بچهها بخواهید که احساسات خودشان نسبت به اخبار بد را برای شما تعریف کنند زیرا کودکان حساسیت و تأثیرپذیریشان نسبت به بزرگسالان خیلی بیشتر است؛ بنابراین کودکان باید احساساتشان را بیان کنند تا ما بتوانیم متناسب با سنشان اتفاقات را برایشان توضیح دهیم. همچنین به کودک اطمینان خاطر دهید که همیشه کنار او هستید و اگر هم اتفاق بدی برای ما بیفتد همیشه افرادی هستند که به ما کمک کنند.»این روانشناس کودک ادامه میدهد: «برای توضیح اخبار بد به کودکان بهترین راهحل بیان پیامدهای آن حادثه است؛ مثلاً در مورد ترس کودک از سیل سیستان و بلوچستان میتوانید پروسه حوادث طبیعی ازجمله سیل و زلزلههای قبل را برای او شرح دهید و خودتان در کمک به سیلزدگان پیشقدم شوید و این آگاهی را به کودکتان بدهید که اگر اتفاقی برایمان بیفتد ما تنها نیستیم و دیگران به ما کمک میکنند. به هر ترتیب، ترس همیشه از عدم شناخت نشات میگیرد؛ بنابراین اگر ما بتوانیم درک شناختی کودک را بالا ببریم مسلماً توانستهایم اضطراب و استرس او را تا حد زیادی پایین بیاوریم.»