گلی از باغ بهشت
گلي از باغ بهشت
پس از تولد، مهمترين مسئله ، نگهدارى و تربيت كودك است تا وى را آماده ورود به كودكستان، دبستان و در نهايت ورود به اجتماع سازد. نگهدارى طفل عبارت است از به كار بردن وسايل لازم براى بقا، نمو و بهداشت جسمى و روحى كودك مانند غذا دادن، پوشاندن، تميز نگه داشتن و شست و شوى او و به طور كلى آنچه كه سن كودك و طفل اقتضا آن را دارد.
از جمله حقوق كودك كه به عهده والدين آن مى باشد، بهره بردن از شير مادر، تامين مخارج و نگهدارى او و حق حضانت كه هم حق مى باشد و هم تكليف والدين، و از همه مهم تر تربيت كودك است كه به موازات نگهدارى از كودك بايد به تربيت صحيح كودك پرداخت؛ چرا كه فرزند صالح گلى است از گلهاى بهشت و طبق ماده 1104 قانون مدنى در ايران ، والدين بايد در تربيت اولاد خود با يكديگر همكارى نمايند .
والدين فقط مكلف به نگهدارى از طفل نيستند بلكه بايستى در تربيت فرزند خود نيز كوشا باشند و با يكديگر همفكرى نمايند. با توجه به ا ينكه كودكان به علت عدم تكامل رشد بدنى و فكرى قبل و بعد از تولد به مراقبت و توجه خاص نيازمند مى باشند، جاى بسى افتخار دارد كه دين اسلام كه كامل ترين و جامع ترين دين ها مى باشد به اين مسئله بسيار ظريف و حساس، به صورت دقيق و شفاف اشاره نموده است.
دين اسلام، حقوق كودكان از قبل ، حين و بعد از تولد بسيار دقيق اشاره نموده و بر رعايت بسيار دقيق آن، تاكيد ورزيده است و براى اجراى هر مرحله به والدين توصيه هاى لازم را نموده است. قبل از ازدواج به طرفين در انتخاب و گزينش همسر توصيه هايى گرديده ، در حين باردارى و 9 ماه مراقبت كودك، آداب و دستورالعمل هاى خاص آن ذكر گرديده و بعد از تولد تا زمانى كه فرد دوران كودكى و نوجوانى را سپرى مى كند حتى تا زمانى كه در قيد حيات است، در اجتماع حق و حقوق آن لازم الاجرا شمرده شده است. در اسلام در خصوص حقوق والدين كه مرتبط با فرزندان مى باشد،اشاره هاى بى شمارى گرديده است.
از جمله: انتخاب نام نيك كه باعث هويت بخشيدن به كودك گردد.
برخورد منطقى با كودك و پاسخ گويى صحيح به سوالات بى شمار او.
سلام نمودن به آنان و احترام قايل گرديدن براي كودكان.
ابراز رابطه دوستانه توام با احترام.
تكريم فرزندان و كودكان و اعمال عدالت نسبت به آنان.
مسرور نمودن كودك و مشاركت در بازى و تفريح با آنان.
آنچه مسلم است والدين در مسير حفظ و نگهدارى و تربيت كودكان خود با تعامل هاى گوناگونى مواجه مى شوند. والدين اولين مسئوليت در پرورش و حمايت از كودكان را در سنين نوزادى تا بلوغ دارا مى باشند. فرآيند آشناسازى خردسالان با فرهنگ، ارزش ها و هنجارهاى اجتماع پيرامون آنان در دامان خانواده آغاز مى گردد.
براى رشد كامل و متعادل شخصيت كودكان، آنان بايد در محيط خانواده و در فضايى سرشار از شادى و تفاهم پرورش يابند. اهميت تربيت كودك آن هم تربيت بدون خشونت در اسلام بسيار حايز اهميت است. حق رشد و تكامل كودك در محيطى بدون خشونت يكى از حقوق انسانى و بنيادين كودك است.
ريشه هاى خشونت عليه كودكان در خانواده بسيار هستند. اغلب اوقات چنين مشكلاتى از افزايش فشار بر والدين و اين باور كه تنبيه بدنى راه موثرى براى كنترل و تربيت كودك است، ناشى مى شوند. در حالى كه مستندات علمى بسيارى وجود دارند كه نشان مى دهند تربيت با خشونت منجر به بروز مشكلات روانى و پرورش مى گردند؛
به عنوان مثال روش هاى آموزشى همراه با خشونت باعث تضعيف توانايى كودك براى تمركز در مدرسه مى شوند. اين روش ها اعتماد به نفس كودك را كاهش داده و منجر به رفتار غير اجتماعى يا مشكل خودآزارى كودك مى شوند. تنبيه بدنى كودكان از بعد اخلاقى نيز مردود است؛ كتك زدن انسان ها كاراشتباهى است. كودكان نيز انسان هستند .
به طور كلى هر گونه سهل انگارى، آزار روانى و جسمى كودك، باعث رفتار اجتماعى ناپسند شده و شان و حقوق آنها را نقض مى كند. بدون ترديد اساس تربيت اسلامى، بر آزادى فكر و روش تربيتى آن مبتنى برتكريم شخصيت انسان،به خصوص اطفال مى باشد. والدينى كه علاقه دارند فرزندانى با شخصيت مطلوب پرورش دهند لازم است از دوران كودكى به آن توجه كنند و اين خوى پسنديده را ازابتدا در آنان احيا نمايند.
شخصيت،استقلال اراده،ا عتماد به نفس و ...ا ز صفاتى هستند كه اساس آن در ذهن پدر و مادر پى ريزى مى شود. لذا احترام به كودك و حس معاشرت پدر و مادر با وى يكى از اساسى ترين عوامل ايجاد شخصيت در كودك است. توجه به تعليم و تربيت كودكان به طور گسترده اى در احاديث و روايات مورد اشاره قرار گرفته است. «كل مولود يولد على الفطره» به اين معنا كه هر نوزادى بر فطرت پاك متولد مى شود و اگر از همان اوان كودكى مورد تربيت اسلامى قرار گيرد و از آلودگى ها دور نگاه داشته شود، يقيناً در آينده نيز از انحراف مصون خواهد ماند.
پي نوشت: * طبرسى، ج 7 ، ص 625
منبع: ماهنامه آموزشي کودک