لاشه ی بجامانده از یک ابرنواختر
لاشه ي بجامانده از يک ابرنواختر
تصويري بسيار زيبا از ابر N132D ، بجامانده از يک ابرنواختر، که توسط رصدخانه ي اشعه X ناسا تهيه شده است. اين توده ي بجامانده، در ابر ماژلاني بزرگ قرارگرفته است و پرنورترين بجامانده از ابرنواختر در اين کهکشان کوتوله ي همسايه مي باشد.
معمولا ستارگان پرجرم در انتهاي عمر خود، با يک انفجار بزرگ ستاره اي بخش عظيمي از جرم خود را به درون فضاي بين ستاره اي مي ريزند. با اين انفجار که ابَر نواختر (Supernova) خوانده مي شود، در واقع به عمر خود پايان مي دهد. تنها چيزي که پس از اين ابرنواختر از ستاره باقي مي ماند، يک ستاره ي نوتروني بسيار بسيار فشرده و توده اي از موادي است که از دورن اين ستاره به بيرون پاشيده است. ستارگان در طول حيات خود عناصر سبکتر را به عناصر سنگين تر تبديل مي کنند و بدين ترتيب پس از چنين انفجاري آن عناصر جديد را به فضا مي ريزند.
مواد بجامانده از چنين انفجارهايي در فضاي ميان ستاره اي باقي مي ماند و منظره هاي زيبايي را پديد مي آورد.
معمولا در تصويري مانند اين، از رنگهاي غير حقيقي استفاده مي شود، که نشاندهنده ي طول موجهاي مختلف در تابش اشعه ي X است. تابش کم انرژي X به رنگ قرمز، تابش متوسط سبز و تابش پر انرژي آبي رنگ آميزي شده است.
N132D شايد پرنورترين مواد بجامانده از ابرنواختر باشد، ولي در واقع تنها جزئي از يک نوع نادر از انفجارهاي غني از اکسيژن است. ستاره شناسان همچنان سعي مي کنند بفهمند چه شرايطي در ستاره اوليه بوده است که توانسته با انفجاري بزرگ چنين عناصر سنگيني مثل اکسيژن توليد و به درون فضاي اطراف بپاشد.
منبع:
ترجمه و توضيحات:
ا.م.گميني - واحد نجوم تبيان