تا امروز چقدر قرآن خوانده‌اید؟

ماه مبارک رمضان به‌عنوان ماه بهار قرآن مشهور است، در این‌ بین یکی از اعمال بافضیلتی که برای این ماه اشاره‌ شده، تلاوت قرآن کریم است. با شروع این ماه افراد طی برنامه‌هایی که برای خود دارند، سعی می‌کنند با خواندن روزانه یک جزء از قرآن، در آخر ماه یک دور قرآن را ختم کنند.

در این فرصت بر آن هستیم تا ببینیم توجه و انس با قرآنی که آنقدر به آن تأکید شده، آیا تنها مربوط به ماه رمضان است و می‌توان یک‌ماهه با قرآن مأنوس شد؟ چه مقدار قرآن برای ماه‌رمضان توصیه شده است؟

یک‌ماهه نمی‌توان با قرآن مأنوس شد

استاد بهرام پور، مفسر و مترجم قرآن کریم در گفتگوی خود با تبیان، انس قرآن را محدود به ماه رمضان ندانسته و می‌گوید: «به نظر من بحث محدود کردن انس با قرآن به ماه رمضان علمی و درست نیست. این‌طور نیست که ما بتوانیم تنها یک ماه با قرآن انس بگیریم. چنانچه اگر 11 ماه از سال با معارف الهی انس داشته، اما یک ماه از آن فاصله بگیرید، همه آنچه کسب‌شده از یاد می‌رود. دلیل اینکه به ما گفته‌اند در 5 وعده آن‌هم بافاصله در هر شرایطی از خواندن نماز غافل نباشیم، به خاطر برقراری انس با نماز است. ما با روزه هم انس نداریم. ماه رمضان در حقیقت یک ماه دوره دیدن و تمرین است. یک ماه روزه می‌گیریم تا تمرین کنیم که هر خوردنی را در 11 ماه باقی سال نخوریم. با قرآن باید زندگی کنیم، حرف بزنیم و کارکنیم. انس با قرآن تنها به لفظ و خواندن نیست که البته مقدمه‌ی خوبی برای این امر می‌باشد. باید لحظه‌به‌لحظه زندگی را با متن قرآن تطبیق داد و حالات خود را با آن سنجید. با این شرایط است که انس با قرآن پیش خواهد آمد.»

ماه رمضان؛ فصلی برای روییدن و نو شدن

اینکه ماه رمضان به «بهار قرآن» ملقب شده است، بدین‌جهت است که این ماه، فصل کشت و کار است که در ادامه سال بتوان از آن بهره بیشتری برد. در حقیقت ماه رمضان یک شروعی برای روییدن و نو شدن است.

این مفسر و مترجم قرآن کریم با اشاره به موضوع یاد خدا به معنای «ذکر» و «تسبیح» اشاره‌کرده و تفاوت این دو را در قالب مثالی این‌گونه ادامه داد: «ذکر و تسبیح هر دو به معنای یاد خدا است. وقتی شما از یک جوی آبی که یک وجب ارتفاع و عمق دارد، عبور می‌کنید، پای شما تا مچ خیس می‌شود و این همان تمثیلی برای معنای کلمه ذکر است. اما وقتی شما بخواهید از رود کارون عبور کنید ده‌ها بار زیر آب می‌روید و تمام وجودتان با آب درگیر می‌شود، شنا می‌کنید و دست‌وپا می‌زنید و این معنای تسبیح است. تسبیح به معنای شناگری. باید در ذکر شنا کنی و غرق شوی تا به تسبیح برسی.

در بحث ما تسبیح و ذکر کثیر همان انس است. باید با قرآن درگیر و در ارتباط بود تا بتوان به انس رسید. حتماً هم لازم نیست در لفظ یاد خدا باشیم تا به با او انس بگیریم، همین‌که من زندگی روزانه و رفتار و عملکردم را با قرآن تطبیق دهم، مشمول ذکر کثیر و انس با قرآن می‌شوم.»

راهکارهایی برای شروع یک ارتباط خوب

با توجه به آنچه گفته شد، ماه رمضان فرصت بسیار مغتنم و خوبی برای شروع ارتباط با قرآن و رسیدن به مرحله انس با این کتاب است. چنانچه در تعابیر معصومین(ع) ثواب تلاوت يك آيه از قرآن در ماه رمضان را همانند کسی می‌دانند که در غير ماه رمضان يك ختم قرآن كرده است. بنابراین تا می‌توانیم با قرآن بیشتر ارتباط برقرار کنیم.

به‌محض بیکاری، قرآن بخوانید

آیه‌ای در قرآن کریم است که تأکیدش منحصربه‌فرد است: «فَاقْرَؤُا ما تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ» این تأکید بیان می‌کند به هر اندازه می‌توانید قرآن بخوانید. ولو معنایش هم برای ما معلوم نباشد و تفسیر آن را ندانیم که البته فهم آن‌هم خیلی خوب است و هم مهم، اما برای شروع نباید نفهمیدن معانی دلیلی شود که از خواندن قرآن و بهره‌مندی از نورانیت آن فاصله بگیریم.

بیکار نباشید و تا جایی که برایتان امکان دارد و فرصتی پیش می‌آید قرآن بخوانید. در روایات است که قرآن عهد میان خدا و بندگان بیان‌شده و وفای بر این عهد در این است که بنده روزانه پنجاه آیه‌ی قرآن بخواند. در روایت دیگر آمده که خواندن روزانه 10 آیه از قرآن کریم انسان را از غافلان جدا خواهد کرد.

بنابراین برنامه‌ریزی کنید و در مسیر خانه تا محل کار یا دانشگاه می‌توانید حداقل صد مرتبه حمد یا سوره‌های کوچک قرآن که حفظ هستید مثل قل هو الله را  بخوانید. همین‌ها برای انسان، انس با قرآن را به همراه دارد و به انسان نورانیت می‌دهد: «قَدْ جاءَکُمْ مِنَ اللَّهِ نُورٌ وَ کِتابٌ مُبینٌ» مصادیق این روشنایی را می‌توان در زندگی بزرگان مشاهده کرد. از مرحوم حضرت آیت‌الله خویی نقل است که در سال‌های طلبگی ایشان در مدرسه خوی، فردی به‌واسطه انسی که با قرآن برقرار کرده بود، می‌توانست در تاریکی با دیدن نور قرآن، آیات کتاب وحی را بخواند.

کربلایی کاظم اراکی هم مصداق دیگری است که در زمان آیت‌الله بروجردی باوجود اینکه سواد الفبایی نداشت اما حافظ قرآن بود و آیات قرآن را به‌واسطه نورانیت آن‌ها از دیگر نوشته‌ها تشخیص می‌داد.

یک نسخه‌ی قرآن به همراه داشته باشید

برای اینکه بتوانید در لحظات و فراغت‌هایی که برایتان پیش می‌آید از نورانیت قرآن بی‌بهره نمانید، یک نسخه‌ی قرآن در جیب و یا کیفتان داشته باشید. در تاکسی، اتوبوس، مترو، جایی که منتظر کاری هستید و به هر میزان که فراغتی پیدا می‌کنید، قرآن را باز کنید و به خواندن قرآن مشغول شوید تا با این کتاب انس پیدا کنید.

یکی از بهترین زمان‌ها برای خواندن قرآن

از زمان‌های خیلی خوبی که غنیمت دانستن آن ارزشمند است، قرآن خواندن در زمان سحر است. از آنجا که سحری خوردن یکی از تأکیدات ماه رمضان بیان‌شده، می‌توانید کمی قبل از خوردن سحری و کمی بعد از آن که بخواهید نماز بخوانید و استراحت کنید، قرآن بخوانید. به‌هرحال برای پیدا کردن انس با قرآن اولین مرحله خواندن قرآن است. از حفظ یا در راه یا در حال نشستن. قرآن کریم و همچنین روایات به ما می‌گوید در هر حالی، تا می‌توانید با قرآن در ارتباط باشید و قرآن بخوانید.  

---