ویژه نامه جشنواره جوان خوارزمی

 زینب شاه مرادی - مرکز یادگیری تبیان
در سال 1365 در كنار ديگر برنامه هاي پژوهشي و ستادي سازمان براي جذب و توسعه فناوري، طرح اوليه برگزاري يك رقابت علمي براي اهداي جايزه سالانه به مخترعان، نوآوران و پژوهش گران برجسته كشور شكل گرفت كه به منظور ارج نهادن و گرامي داشت شخصيت هاي برجسته علمي ايران، نام دانشمند، رياضي دان و منجم بزرگ دنياي اسلام « ابو جعفر محمد ابن موسي خوارزمي » براي آن انتخاب شد.
نخستين دوره جشنواره خوارزمي در 24 دي ماه 1366 در حضور وزير فرهنگ و آموزش عالي و رئيس سازمان با معرفي و تقدير از 35 طرح برگزيده در زمينه تحقيقات، ابتكار و اختراع در چندين رشته مختلف علمي برگزار گرديد كه مدتي بعد در دفتر رياست جمهوري مورد تفقد رئيس جمهور وقت حضرت آيت الله خامنه اي قرار گرفتند و لوح تقدير خود را از ايشان دريافت نمودند.
برگزاري موفقيت آميز دوره اول جشنواره خوارزمي و جايگاه آن در نمايش تلاش پژوهش گران و صنعت گران ايراني براي دستيابي به فناوري هاي روز و معرفي دستاوردهاي علمي پس از انقلاب، سبب گرديد تا برنامه ريزي برگزاري هر ساله آن در دستور كار سازمان پژوهش هاي علمي و صنعتي ايران قرار گيرد و دومين دوره آن در نوزدهم بهمن سال 1367 براي معرفي و قدرداني از ده طرح تحقيقاتي، هشت طرح ابتكاري و چهار مخترع در حضور رئيس جمهور وقت برگزار شد.

● آغاز شكل گيري جشنواره جوان و رشد آن در ميان جشنواره بين المللي خوارزمي
در سومين دوره از جشنواره خوارزمي بود كه بذر اوليه حيات جشنواره جوان خوارزمي كاشته شد و آن افزودن بخش جديد و فراهم ساختن امكان رقابت علمي در سطح دانش آموزي بود. در دوره سوم عاوه بر ارتقاي سطح جشنواره با ويژگي هايي چون پذيرش طر ح هاي علوم پزشكي و علوم پايه) كاربردي و نظري (، تشكيل دبيرخانه دائمي به عنوان تشكلي براي ساماندهي امور اجرايي مراسم،
امور ثبت نام، تشكيل پرونده ها، تعيين گروه هاي تخصصي ارزيابي و هيات داوران، بخشي به جشنواره افزوده شد تا براي اولين بار طرح هاي دانش آموزي در سطح ملي به رقابت بپردازند و در مقايسه با هم مورد ارزيابي قرار گيرند. اين حركت سرآغازي گشت تا ده سال بعد جشنواره اي مستقل با نام جشنواره جوان خوارزمي حيات خود را آغاز كند و فضايي با نشاط و سرزنده از رقابت جوانان نوآور دانش پژوه، فناور و دانش آموز را به نمايش بگذارد.

سومين جشنواره خوارزمي در نوزدهم بهمن سال 1368 در حالي خاتمه يافت كه در آن عاوه بر تقدير از بيست و شش طرح تحقيقاتي و ابتكاري برجسته از فناوران، صنعت گران، اساتيد و دانشجويان مقاطع مختلف دانشگاهي، به سه طرح برگزيده دانش آموزي نيز جوايزي تعلق گرفت و همين اتفاق در دوره چهارم نيز با معرفي سه طرح دانش آموزي ديگر تكرار شد.
روند رشد و ارزشي كه اين جشنواره در جامعه علمي كشور يافته بود سبب گرديد از سال 1370 گستره جغرافيايي آن نيز وسيع تر شود و به دليل پذيرش طرح هاي پژوهش گران خارجي، كلمه بين المللي نيز به عنوان آن افزوده شد و جشنواره بين المللي خوارزمي هويتي تازه و كامل تر يافت. در همين سال براي تقويت بخش دانش آموزي ارتباط ساختار يافته تري با وزارت آموزش و پرورش برقرار شد و مقرر گرديد معاونت فني و حرفه اي وزارت و آموزش و پرورش، از هر استان حداكثر سه طرح به هيات داوران جشنواره معرفي نمايد.
در پنجمين دوره از جشنواره بين المللي خوارزمي از ميان سي و پنج طرح دانش آموزي معرفي شده، سه طرح به عنوان برگزيده، مورد تشويق قرار گرفت.