سرماخوردن کودکان در فصل گرما

سرماخوردگی بر خلاف تصور بیشتر مردم، فصل نمی‌شناسد، بویژه ماندگار شدن این بیماری در کودکان به سرد بودن هوا برنمی‌گردد، بلکه ریشه در عوامل دیگری چون ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن کودک به‌علت سوءتغذیه، آلرژی و ناشناخته ماندن بیماری‌هایی چون لوزه سوم، انحراف بینی و سینوزیت دارد.

دکتر فریبا شیروانی، فوق تخصص بیماری های عفونی کودکان در پاسخ به این که چرا سرماخوردگی در برخی کودکان دیر بهبود پیدا می کند، می گوید:

سرماخوردگی بیماری شایعی است و هر کودکی بنابر موقعیت های مختلف مثلا حضور در مهد کودک، دست کم ماهانه یک بار مبتلا به آن می شود. ولی بسته به آمادگی زمینه ای بدن میزبان و شدت بیماری زایی عامل بیماری زا، نوع درگیری و مدت آن تغییر می کند؛ بنابراین طولانی شدن، شدت و مدت بیماری بستگی به عوامل داخلی مانند وجود سوءتغذیه، آلرژی، رفتن به مهدکودک، شاغل بودن مادر، نبودن مراقب مناسب برای کودک و عوامل خارجی مانند نوع عامل بیماری زا شامل ویروس، باکتری و شدت بیماری دارد.

پس وجود هر یک از عوامل گفته شده می تواند به طولانی شدن سرماخوردگی منجر شود.

اگر سرماخوردگی ویروسی باشد

یکی از مهم ترین مسائلی که در ارتباط با سرماخوردگی مطرح است، منشأ این بیماری است؛ یعنی این که سرماخوردگی ویروسی یا میکروبی باشد در روند و مدت درمان آن موثر است؛ اما آیا تشخیص این دو از هم با نشانه های اولیه ممکن است؟

دکتر شیروانی در پاسخ می گوید:

عفونت ویروسی در صورتی که فقط دستگاه تنفسی فوقانی را درگیر کند، خفیف است. عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی اگر ویروسی باشد با علایم آبریزش بینی، سرفه و عطسه همراه است؛ ولی اگر دستگاه تنفسی تحتانی یعنی ریه ها گرفتار شود، حتی عفونت های ویروسی نیز ممکن است، خطرناک شود و نیاز به درمان اختصاصی داشته باشد.

حال اگر کودکی، سرماخوردگی را با علائمی چون تب شدید، لرز و سرفه بروز دهد، احتمال عفونت میکروبی و ذات الریه زیاد خواهد بود. همچنین در صورتی که کودک دچار تب و گلودرد و بزرگ شدن غدد لنفاوی تحت فکی شود، عفونت میکروبی گلو خواهیم داشت.

نباید فراموش کنید که عفونت های میکروبی دستگاه تنفسی فوقانی و تحتانی از ابتدا نیاز به درمان دارد.

مرز خود درمانی تا کجاست؟

خوددرمانی می تواند مشکل ساز باشد، چون مادران از علایم خطر در کودکان مبتلا به سرماخوردگی خود آگاهی لازم را ندارند، اما می توان در شرایط خاصی مثل سفر، با نظر پزشک و راهنمایی او به دنبال توضیح و آموزش لازم، ضد تب و داروهای گیاهی را در مراحل ابتدایی بیماری به مادران توصیه کرد.

مصرف داروهای سرماخوردگی و ضد تب در کودکان کم سن، به علت ناآگاهی خانواده از میزان مورد نیاز دارو و آنتی بیوتیک نیز به هیچ وجه توصیه نمی شود و به مادران پیشنهاد می شود، حتی آنتی بیوتیکی را که برای بیماری قبلی کودک شان تجویز شده است، نباید استفاده کنند.

آلرژی و سینوزیت، سرفه را تشدید می کند

متخصصان بیماری های عفونی تاکید می کنند وقتی عفونت دستگاه تنفسی شروع شود، از دستگاه تنفسی فوقانی شروع شده و به دستگاه تنفسی تحتانی می رسد، بنابراین ممکن است به طور کلی عفونت در همان دستگاه تنفسی فوقانی محدود شود و سرفه با شدت کم رخ داده و بهبود یابد، ولی اگر بیماری شدت بیشتری پیدا کند و دستگاه تنفسی تحتانی گرفتار شود یا سینوزیت ایجاد شود، سرفه رخ خواهد داد که بهبود آن نیاز به زمان بیشتری دارد.

اما دکتر شیروانی به تشدید سرفه به علت وجود اختلالات آلرژی اشاره می کند و می گوید:

در صورت وجود آلرژی یا سینوزیت، سرفه علامت مهمی خواهد بود که نیاز به درمان و پیگیری خواهد داشت. داشتن زمینه آلرژیک می تواند به طولانی شدن مدت درمان سرماخوردگی منجر شود؛ یعنی آلرژی باعث ایجاد یک التهاب زمینه ای در دستگاه تنفسی می شود و به این ترتیب، هم ابتلا بیشتر رخ می دهد و هم مدت آن طولانی تر می شود.

از تاثیر هوای آلوده و فست فودها غافل نشوید

بررسی ها نشان داده است که وجود آلودگی مداوم در شهر تهران، احتمال بیماری های تنفسی را بیشتر می کند و زندگی در کنار کارخانه ها یا حضور در کنار افرادی که سیگار می کشند نیز باعث ایجاد تورم در مخاط می شود.

همچنین مصرف مواد صنعتی، مواد تحریک کننده و غذاهای فست فود هم می تواند مشکلات تنفسی را بیشتر کند.

وقتی لوزه سوم دردسر ساز می شود

به گفته دکتر شیروانی انحراف بینی یک مشکل ساختمانی در دستگاه تنفسی فوقانی است و باعث اختلال در جریان ترشحات بینی می شود و این امر باعث التهاب عفونی در دستگاه تنفسی فوقانی و دیگر قسمت های دستگاه تنفسی می شود.

این متخصص بیماری های عفونی به وجود سینوزیت نیز به عنوان عامل تشدیدکننده سرماخوردگی اشاره می کند و می گوید: سینوزیت می تواند زمینه آلرژی داشته باشد یا به طور اولیه رخ بدهد و در صورت درمان نشدن علایم تنفسی بیمار ادامه یافته و مزمن می شود، اما وجود لوزه سوم در کودکان باعث می شود که بیماری کودک بهبود نیابد.

فراموش نکنید که سینوزیت در کودکان با سرفه هنگام بیدار شدن و خلط و تورم زیر چشم و گرفتگی مداوم بینی همراه است و انحراف بینی با انسداد یکطرفه بینی و سرفه طولانی همراه است.

لوزه سوم در کودکان کم سن نیز به انسداد مداوم بینی و عفونت گوش مکرر و ایجاد مایع در فضای گوش میانی و کاهش شنوایی منجر می شود.

سرماخوردگی نباید در بدن کودک باقی بماند

برای ماندگار نشدن سرماخوردگی در فصول سرد یا گرم سال باید نکاتی را به شرح زیر رعایت کرد:

ـ غذای کودک با مقدار زیاد مایعات خورده شود و نوشیدنی های مصنوعی کمتر به وی داده شود و تغدیه او شامل گوشت کافی و سبزیجات تازه و میوه ها باشد. غذا در وعده صبحانه باید کامل خورده شود و مصرف دست کم روزانه دو لیوان شیر فراموش نشود.

ـ به یاد داشته باشید که در فصل گرم مواجهه مستقیم در جریان هوای سرد و خوردن مایعات سرد و محرک فراوان احتمال سرماخوردگی را بیشتر می کند و در فصل سرد، کم بودن پوشش مناسب در مواجهه با هوای سرد و در هنگام بارندگی باعث افزایش احتمال ابتلا به سرماخوردگی می شود.

بخش سلامت تبیان

منبع: جام جم - پونه شیرازی

مطالب مرتبط:

10 باور غلط درباره سرماخوردگی (1) و (2)

باورهای غلط درباره سرماخوردگی كودكان

داروهای سرماخوردگی برای کودکان زیر 2 سال خطرناکند

خودسرانه بچه‌ها را معالجه نكنید

سرماخوردگی در فصل تابستان

مراقب باشید الان سرما نخورید

چه کسانی بیشتر سرما می‌خورند؟