سزارین یک عمل جراحی برای به دنیا آوردن نوزاد می باشد. در این روش، نوزاد از شکم مادر بیرون آورده می‌شود.

در این عمل جراحی دو برش ایجاد می‌شود: برش اول، روی شکم مادر و برش دوم، روی رحم مادر می باشد.

مدت زمان بهبودی مادر در عمل سزارین، بیشتر از زایمان طبیعی می باشد.

برخی مواقع برای حفظ سلامت مادر و کودک، سزارین بهتر از زایمان طبیعی است.هنگامی که موقع زایمان، مشکلات غیرمنتظره‌ای رخ دهند، پزشک از طریق سزارین کودک را به دنیا می آورد.

این مشکلات عبارتند از:

1- مادر، بیماری خاصی داشته باشد.

اگر مادر یک بیماری خاص داشته باشد، مثل: بیماری قلبی، فشارخون بالا و یا عفونتی که ممکن است در حین زایمان به نوزاد منتقل شود مانند عفونت ایدز، در این صورت باید سزارین انجام شود.

2- نوزاد مشکل خاصی داشته باشد.
برخی مواقع، برای کودکان دارای شرایط خاص از قبیل هیدروسفالی (مایع اضافی در مغز)، سزارین باید انجام شود.

3- سر کودک پایین قرار نگیرد.
اگر کودک موقع زایمان در یک موقعیت غیرطبیعی قرار بگیرد و به جای سرش، مثلا پا یا باسن او به طرف پایین باشد (به اصطلاح نچرخد)، در این صورت سزارین بهتر خواهد بود.

4- سر نوزاد بیرون نیاید.

گاهی اوقات، با وجود انقباضات قوی رحم مادر در طی چند ساعت، دهانه رحم به اندازه کافی باز نمی‌شود و یا سر کودک آنقدر بزرگ است که نمی‌تواند از دهانه رحم عبور کند. در این صورت سزارین بهتر است.

 5- سلامتی نوزاد در خطر باشد.

برخی مواقع نوزاد به اندازه کافی اکسیژن دریافت نمی‌کند. اگر پزشک تشخیص دهد که اکسیژن مورد نیاز نوزاد موقع زایمان تامین نمی‌شود و یا ضربان قلب او تغییر کرده است، بهترین کار همان سزارین است.

6- مادرانی که چندقلو دارند.
مواقعی که مادر دوقلو و یا سه قلو و یا چند قلو دارد، یک یا چند نوزاد در موقعیت‌های غیرطبیعی قرار می‌گیرند. لذا سزارین لازم می‌شود.

7- مادری که یک بار سزارین شده است.

مادری که زایمان فرزند قبلی را به طریق سزارین انجام داده است، برای فرزند بعدی نیز باید سزارین کند.

 8- جفت مشکل ساز شود.
اگر قبل از زایمان، جفت از رحم جدا شود (جدا شدن زودرس جفت) و یا جفت گردن رحم را که در حال باز شدن است، بپوشاند، در این صورت نیز سزارین بهترین گزینه می باشد.

9- بند ناف مشکل ساز شود.
اگر بند ناف در طول انقباضات رحم، فشرده شود و یا اگر بند ناف جلوتر از کودک در دهانه رحم قرار گیرد، سزارین لازم می باشد.

خطراتی که طی سزارین متوجه نوزاد می‌شود

 1- مشکلات تنفسی: نوزادان متولد شده به طریق سزارین، بیشتر احتمال دارد به تاکی پنه  (tachypnea)مبتلا شوند. تاکی پنه یعنی تنفس تند تند. این مشکل تنفسی در طی چند روز اول بعد از تولد نوزاد مشخص می‌شود.

اگر سزارین قبل از هفته 39 بارداری و یا قبل از تکامل ریه‌های جنین انجام شود، احتمال ابتلای نوزاد به مشکلات تنفسی مثل سندرم زجر تنفسی (respiratory distress syndrome) افزایش می یابد.

2- آسیب های ناشی از جراحی : ممکن است در طی عمل جراحی پوست نوزاد با تیغ جراحی زخم شود، ولی این مورد نادر است.

خطراتی که در سزارین متوجه مادر می‌شود

 1- التهاب و عفونت لایه داخلی رحم : این وضعیت که به نام آندومتریت خوانده می‌شود، می‌تواند تب، ترشحات بد بوی واژن و درد رحم را موجب شود.

2- افزایش خونریزی : مادر خون بیشتری را در طی سزارین نسبت به زایمان طبیعی از دست می دهد.

3- عوارض بیهوشی: بیهوشی در سزارین باعث می‌شود، بسیاری از مادران بعدها از سردرد شدید شکایت داشته باشند.

4- لخته‌های خونی: بعد از سزارین، خطر ایجاد لخته‌های خونی وجود دارد، به خصوص در رگ های پاها یا لگن. اگر لخته خونی به ریه‌های فرد برود (آمبولی ریه) می‌تواند خطر مرگ در پی داشته باشد. مادر می‌تواند با راه رفتن از بروز لخته خونی جلوگیری نماید.

5- عفونی شدن زخم جراحی: در محل اطراف برش جراحی، احتمال بروز عفونت وجود دارد.

6- آسیب عمل جراحی: این مورد نادر است. اما برخی مواقع عمل جراحی در طی سزارین، به اندام های اطراف آسیب می رساند مانند مثانه.

 7- خطر در بارداری های بعدی بیشتر است: بعد از سزارین، شما در معرض خطر بالاتری در بارداری های بعدی خواهید بود. از جمله‌این خطرات، خونریزی و مشکل جفت و پارگی رحم می باشد.

قبل از انجام عمل سزارین ...

- در ابتدا پزشک جراح با متخصص بی هوشی صحبت می‌کند.

- قبل از سزارین، پزشک از شما آزمایش خون می خواهد.

- گاهی اوقات آزمایش آمنیوسنتز انجام می‌گیرد که در این روش نمونه‌ای از مایع آمنیوتیک را برمی دارند و آزمایش می‌کنند. مایع آمنیوتیک، اطراف جنین را در داخل رحم مادر احاطه کرده و از او محافظت می‌کند. با این روش می‌توان فهمید که نوزاد آماده تولد است و یا نه.

مطالب مرتبط:

سزارین یا زایمان طبیعی

مقایسه‌ای بین سزارین و زایمان طبیعی

خطرات سزارین برای مادر و كودك

تفاوت‌ های درد زایمان واقعی و کاذب

زایمان در آب

تولد بدون درد