قديمي ترين روستاي قم

روستاي نويس (Nevis) يکي از روستاهاي تاريخي قم است که در فاصله 200 کيلومتري از تهران و 88کيلومتري قم قرار دارد و براي رسيدن به آن کافيست راهي جاده ساوه- سلفچکان شويد و بعد از کيلومتر 25 جاده، از يک مسير فرعي به سمت غرب حرکت کنيد. اين جاده از روستاهاي آغلک، بنابر و قاهان مي گذرد و شما را به نويس مي‌رساند و اگر باز هم آن را ادامه دهيد، از روستاهاي کاسوا و انجيله عبور مي کند.

نويس از شمال به ساوه و تفرش، از جنوب به محلات و اراک، از غرب به آشتيان و از شرق به قم محدود مي شود و سرراست تر اگر بخواهيد بايد بگوييم که بعد از ورود به شهر ساوه و عبور از ميدان انار مي توانيد به طرف جاده اراک حرکت کنيد و بعد از پشت سر گذاشتن کارخانه چرم، اولين فرعي سمت راست را به پيش بگيريد. 2کيلومتر جلوتر، روستاهاي خوش آب و هوايي مقابلتان به صف مي شوند که توقف در هر کدام مي تواند تجربه هاي جالبي را از روستاگردي در يک منطقه نيمه کويري برايتان رقم بزند. نويس قديمي ترين اين روستاهاست و البته يکي از زيباترين روستاهاي اين منطقه که به دليل منابع آبي کافي، خاک مرغوب و حاصلخيز و آب و هواي مناسب رونق چشمگيري دارد.

مردم روستاي نويس، اگر کارگر و دامدار نباشند، از راه کشاورزي امرار معاش مي‌کنند و در غير اين صورت، در معدن سنگ مرمري مشغول به کار هستند که در جنوب غرب روستا قرار دارد.

در ابتداي روستاي نويس، جاده به 2قسمت تقسيم مي شود؛ يکي مستقيم به طرف بالا مي رود و شما را به محلي به نام قتلگاه يا گلزار شهدا مي رساند و جاده ديگر به روستا راه دارد.

در لحظه ورود به روستا، چشمتان به آرامگاه «بي بي شريفه خاتون » خواهد افتاد که به گفته محلي هاي منطقه، دختر امام موسي بن جعفر و خواهر امام رضا (ع) است. در قسمت پايين اين آرامگاه نهر آبي جاري است و مقابل اين نهر، گورستان روستائيان قرار گرفته است. اين درست همان جايي است که مردم روستا سال نويشان را تحويل مي کنند و مراسم سنتي و اعياد را در آن جشن مي گيرند. محله قتلگاه هم جايي است که در آن تعزيه روز عاشورا برگزار مي شود.

اگر گذارتان به روستاي نويس افتاد، مي توانيد سري هم به آتشکده باستاني اين روستا بزنيد که از دوران ساسانيان باقي مانده است. اين آتشکده که به «چهار طاقي» معروف است، در دشتي به نام برزه قرار گرفته و 4ستون و سقف آن از سنگ و گل ساخته شده است.

اين روزها اگر سري به نويس بزنيد، احتمالا با آب و هواي خنک و کوهستاني اي مواجه مي شويد که تحمل کردنش چندان راحت نيست. با اين حال، اين روستا بهترين گزينه ييلاقي براي تابستان به شمار مي رود که با آب و هواي خنک و مزارع پربارش مي تواند ميزباني خوبي از شما به عمل آورد. به خصوص که سه رودخانه دران و دوريه و خامه هم در اين روستا جريان دارند و فرصت خوبي براي يک آب تني تابستاني به شما مي دهند. اين در حالي است که در اين روستا 15 رشته قنات وجود دارد که طول هر رشته بين 200 تا 500 متر متفاوت است.

نام روستاي نويس در کتاب هاي قرن چهارم هجري «نوند» ثبت شده و در کتابهاي قرن هشتم هجري به نوذر و نويز تغيير يافته است. اين تغيير آنقدر ادامه داشته تا اينکه امروزي هاي اين روستا، نام منطقه را «نويس » تلفظ مي کنند.