زندگی تیمور لنگ

یازدهمین دوره از پروژه های دانش آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پر شور شما دوستان و علاقمندان به پایان رسید اما کار ما هنوز تمام نشده است! این دوره نیز همچون سال های گذشته دوستان بسیاری با ثبت طرح ها و ایده های خلاقانه خود در منوی "پیشنهاد موضوع" ما را در ارتقای تنوع پروژه ها یاری نموده اند. هم چون گذشته بر آن شدیم تا با گردآوری این ایده های جالب، علاوه بر قدردانی از این دوستان نوآور، زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم. فراموش نکنید که ما همیشه منتظر طرح های جدید شما عزیزان هستیم.
نام ایده: زندگی تیمور لنگ
نام ارائه دهنده/دهندگان: امیر مهدی نادری
زمینه و نوع پروژه: تاریخی
درجه سختی: متوسط
نام مدرسه: دبستان پسرانه رشد 1(دوره دوم)
چکیده
هدفروش
پژوهش حاضر از نوع پژوهش های میدانی و کتابخانه ای بود، بنابراین دانش آموزان جهت کسب اطلاعات در مورد زندگی تیمور گورکان به مطالعه کتب و منابع موجود پرداختند.مقدمه
تیمور گورکان (۷۷۱ – ۸۰۷ ه. ق.)، معروف به تیمور لنگ، نخستین پادشاه گورکانی (تیموری) و پایه گذار این دودمان شاهی که از ۷۷۱ تا ۸۰۷ ه. ق.) در بیشتر سرزمین های آسیای مرکزی و غربی پادشاهی کرد. تیمور در زبان ازبکی به معنای «آهن» است و از او با القاب «امیر تیمور»، «تیمور لنگ»، «تیمور گورکان» و «صاحبقران» یاد شده است.تیمور پسر تراغای، از ملاکین شهر کَش ترکستان بود. وی در ۲۵ شعبان ۷۳۶ ه. ق. در همان شهر کش به دنیا آمد. طایفه اش از شاخه «برلاس» ترکستان بود، ولی در آن زمان وابستگی به قوم مغول که «چنگیز خان» نام آورترین آن بود نوعی افتخار به حساب می آمد؛ از این رو «تیمور» تبار خود را به چنگیز خان و قوم مغول می رساند.
به گفته ابن عربشاه تاریخ نگار آن زمان، تیمور در زمان جنگ زخم برداشت و لنگ شد. بنابر روایات دیگر وی در سال ۷۶۴ ه. ق. بنا به استمداد «امیر سیستان» به کمک او شتافت و در جنگ با مخالفانش زخمی شد، ولی پایش بعد از بهبود زخم هم همیشه می لنگید.
شهرت تیمور از فتح خوارزم در سال ۷۸۱ ه. ق. آغاز شد. تیمور در سال ۷۸۱ ه. ق. خراسان را تسخیر کرد و در سال ۷۸۴ ه. ق. گرگان، مازندران، سیستان و هرات را گشود و آل کرت را به تصرف درآورد.
قلمرو تیموریان در زمان مرگ تیمور
حمله پنج ساله وی بین سال های ۷۹۴ تا ۷۹۸ ه. ق. صورت گرفت و پس از آن حکومت هر شهر را به یکی از فرزندان یا خویشاوندان خود سپرد. سپس مسکو را فتح کرد و عازم هندوستان شد. در سال ۸۰۱ ه. ق آن جا را تصرف کرد و صدهزار نفر را به قتل رساند. پس از تقسیم شهرها و نواحی تصرفشده، به سمرقند بازگشت.
قلمرو تیموریان در زمان مرگ تیمور
حمله هفت ساله
تیمور در پاییز سال ۱۳۹۹ م. آخرین و طولانی ترین سفر جنگی خویش، با نام «یورش هفت ساله»، را به جانب نواحی غربی آغاز کرد که به شکست سلطان های مملوک مصر و عثمانی انجامید. وی هنگام رهسپار شدن به این سفر جنگی اداره سمرقند را به محمد سلطان، پسر بزرگ جهانگیر، واگذار کرد و اندیجان را نیز به اسکندر، پسر عمر شیخ واگذار کرد.لشکرکشی تیمور به ایروان از سال ۸۰۲ تا ۸۰۷ هجری طول کشید و در طول این لشکرکشی ها حلب، دمشق و بغداد را نیز تصرف کرد. تیمور در اواخر سال ۸۰۲ ه. ق. (۱۴۰۰ م.) پیش از حمله به جانب سیواس، همسران و تعدادی از شاهزادگان را تحت سرپرستی عمر بهادر، پسر میران شاه، به سمرقند فرستاد.
تیمور در مقبرهای به سال ۱۴۰۵ میلادی دفن شد که خودش قبلاً دستور داده بود به صورت بنایی مجلل بسازند و مادر او بی بی خانم در آن دفن شده بود و بعداً عده دیگری از خاندان تیموری نیز در آن دفن شدند. وقتی تیمور در آن مدفون شد، این مکان به گور امیر معروف شد. که اکنون در سمرقند است.
تیمور پس از ۳۶ سال سلطنت و بر جا گذاشتن قلمروی گسترده از خود ۳۱ پسر، نوه، نبیره و نبیرهزاده باقی گذاشت. تیمور از ۷۷۸ ه. ق. / ۱۳۷۷ م. تا هنگام مرگش در ۸۰۷ ه. ق./ ۱۴۰۵ م، به مدت ۲۹ سال، جهانی را با تهاجمات و یورش های مکرر خود و با خشونتی وصف ناپذیر، در هم کوبید و بنیان تیموریان ایران را گذاشت.
تیمور مردی دوست دار دانش و هنر بود و به عالمان و هنرمندان احترام بسیار می گذاشت و حتی هنگام قتلعام یک شهر دستور می داد که از کشتن دانشمندان و فقیهان و هنرمندان خودداری کنند. وی با حافظ و خواجه علی سیاهپوش صفوی ملاقات دوستانه ای داشته است و به درخواست خواجه علی، قبایل ترک بسیاری را که از آسیای کوچک اسیر کرده بود، آزاد کرد که این قبایل بعداً قزلباشان را تشکیل دادند.
مهارت های کسب شده
1. امکان بررسی و مطالعه منابع اطلاعاتی و طبقه بندی اطلاعات و داده ها
2. آشنایی با وقایع تاریخی و درک تفاوت های شیوه زندگی از گذشته تا به حال
3. تقویت روحیه میهن پرستی
بخش پروژه های دانش آموزی سایت تبیان
تهیه:مهدی رحمانی،تنظیم:نیلوفر یاقوتی
عدد زیر را وارد کنید