حجاب در اديان الهي

قسمت سوم : مسيحيان با حجاب

اشاره: از بررسي و مقايسه حد و كيفيت حجاب در اديان چهارگانه استنباط مي‏گردد كه حجاب در اديان ديگر، نسبت به اسلام از شدّت بيشتري برخوردار بوده است. اين مقاله به بررسي تطبيقي حجاب در اديان مختلف مي پردازد

آنچه گذشت: حجاب در آيين زرتشت

حجاب در مسيحيت:

همان‏طور كه اشاره شد، اديان الهي، به خاطر تناسبشان با فطرت و احكام كلّي، جهت و شيوه واحدي دارند. در مسيحيت، همانند دين زرتشت و يهود، حجاب زنان امري واجب به شمار مي‏آمده است. «جرجي زيدان»، دانشمند مسيحي در اين‏باره مي‏گويد: «اگر مقصود از حجاب، پوشانيدن تن و بدن است، اين وضع، قبل از اسلام و حتي پيش از ظهور دين مسيح، معمول بوده است و آثار آن هنوز در خود اروپا باقي مانده است». مسيحيت نه‏تنها احكام شريعت يهود در مورد حجاب زنان را تغيير نداده و قوانين شديد آن را استمرار بخشيده است، بلكه در برخي موارد، قدم را فراتر نهاده و با تأكيد بيشتري وجوب حجاب را مطرح ساخته است؛ زيرا در شريعت يهود، تشكيل خانواده و ازدواج، امري مقدّس محسوب مي‏شد و حتي در كتاب «تاريخ تمدن» آمده است كه: ازدواج در سن بيست سالگي اجباري بود؛ اما از ديدگاه مسيحيت كه تجرّد، مقدس شمرده شده است جاي هيچ شبهه‏اي باقي نخواهد ماند كه براي از بين رفتن تحريك و تهييج، اين مكتب، زنان را به رعايت پوشش كامل و دوري از آرايش و تزيين، به صورت شديدتري فراخوانده است. در اين ارتباط، نگاهي به «انجيل» مي‏اندازيم: «... و همچنين زنان خويشتن را بيارايند به لباس مُزيّن به حيا و پرهيز، نه به زلف‏ها و طلا و مرواريد و رخت گران‏بها* بلكه چنان‏كه زناني را مي‏شايد كه دعواي دينداري مي‏كند به اعمال صالحه *... ».¹ «همچنين اي زنان، شوهران خود را اطاعت نماييد تا اگر بعضي نيز مطيع كلام نشوند، سيرت زنان ايشان را بدون كلام دريابد * چون‏كه سيرت طاهر و خدا ترس شما را ببينند * و شما را زينت ظاهري نباشد از بافتن موي و متحلّي شدن به طلا و پوشيدن لباس * بلكه انسانيت باطني قلبي در لباس غير فاسدِ روح حليم و آرام كه نزد خدا گران‏بهاست * زيرا بدين‏گونه، زنان مقدسه در سابق نيز كه متوكّل به خدا بودند، خويشتن را زينت مي‏نمودند و شوهران خود را اطاعت مي‏كردند * مانند ساره كه ابراهيم را مطيع بود و او را آقا مي‏خواند و شما دختران او شده‏ايد».²

همچنين درباره وقار و امين بودن زن مي‏خوانيم: «و به همين گونه زنان نيز بايد با وقار باشند و نه غيبتگو؛ بلكه هوشيار و در هر امري امين».³ در روايات ما نيز چنين آمده است: حضرت عيسي فرمود: از نگاه كردن به زنان بپرهيزيد؛ زيرا شهوت را در قلب مي‏روياند و همين، براي ايجاد فتنه در شخصِ نگاه كننده كافي است.⁴

حواريون و پس از آنها پاپ‏ها و كاردينال‏هاي بزرگ كه دستورهاي ديني آنان از طرف كليسا و مذهب مسيحيت لازم‏الاجرا شمرده مي‏شد، با شدّتي هرچه تمام‏تر زنان را به پوشش كامل و دوري از آرايش‏هاي جسمي فرامي‏خوانده‏اند. دكتر «حكيم الهي» استاد دانشگاه لندن در كتاب «زن و آزادي» پس از تشريح وضعيت زن نزد اروپاييان، در مورد حكم پوشش و حجاب زن نزد مسيحيت، عقايد «كلمنت» و «ترتوليان»، (دو مرجع مسيحيت و دو اسقف بزرگ) را درباره حجاب بازگو مي‏كند: «زن بايد كاملاً در حجاب و پوشيده باشد، الّا آن‏كه در خانه خود باشد؛ زيرا فقط لباسي كه او را مي‏پوشاند، مي‏تواند از خيره شدن چشم‏ها به‏سوي او مانع گردد. زن نبايد صورت خود را عريان ارائه دهد تا ديگري را با نگاه كردن به صورتش وادار به گناه نمايد. براي زن مؤمن عيسوي، در نظر خداوند، پسنديده نيست كه نزد بيگانگان به زيور آراسته گردد و حتّي زيبايي طبيعي آن نيز بايد مخفي گردد؛ زيرا براي بينندگان خطرناك است».⁵ تصويرهايي كه از پوشاك مسيحيان و مردم اروپا انتشار يافته است، به وضوح نشان مي‏دهد كه حجاب در بين زنان، كاملاً رعايت مي‏شده است. «براون و اشنايدر»، در كتاب «پوشاك اقوام مختلف»، برخي از تصاوير مربوط به زنان مسيحي را آورده‏اند كه نشان مي‏دهد همگي آنها داراي لباسي بلند و پوشش سر مي‏باشند.⁶

1. انجيل، رساله پولس به تيموناؤس، باب دوّم، فقره 9 - 15.

2. انجيل، رساله پطرس رسول، باب سوم، فقره 1 - 6.

3. انجيل، رساله پولس رسول به تيموناؤس، باب سوم، فقره 11.

4. سفينة البحار، ج 2، ص 596.

5. زن و آزادي، حكيم الهي، ص 53.

6. پوشاك اقوام مختلف، براون و اشنايدر، ص 116.