ارتباط آنتی بیوتیک ها با غذا خوردن در کودکان
ارتباط آنتي بيوتيک ها با غذا خوردن در کودکان
با شروع فصل سرما، احتمال عفونت هاي باکتريايي در کودکان زياد مي شود و در نتيجه مراجعه به پزشک و مصرف آنتي بيوتيک ها افزايش مي يابد.
دارو مي تواند بر ارزش مواد غذايي که ما مي خوريم تاثير بگذارد و مواد مغذي آن ها را کاهش يا افزايش دهد. از طرفي کارايي و اثر بخشي دارو نيز ممکن است تحت تاثير مواد غذايي و وضعيت تغذيه اي فرد (از سوء تغذيه گرفته تا چاقي) قرار بگيرد.
نحوه مصرف آنتي بيوتيک ها و ارتباط آن ها با غذا خوردن نياز به رعايت نکاتي دارد که در زير به آنها اشاره مي شود:
* مصرف آنتي بيوتيک ها بايد يک ساعت قبل از غذا و يا دو ساعت بعد از آن باشد، مانند پني سيلين هاي خوراکي، آمپي سيلين، اريترومايسين، تتراسايکلين و ريفامپين.* آنتي بيوتيک هايي مانند آموکسي سيلين، آزيترومايسين، آمپي سيلين، سفيکسيم، سفالکسين، مترونيدازول، ريفامپين، پني سيلين و تتراسايکلين باعث ايجاد اسهال مي شوند. بنابراين براي جبران کمبودهاي بدن، مصرف ميوه، سبزي، مايعات و سوپ ها در دوره مصرف آنتي بيوتيک ها توصيه مي گردد.
* مترونيدازول باعث بي اشتهايي و تغيير در تشخيص مزه غذا مي شود.
* آنتي بيوتيک ها ممکن است باعث سوء هاضمه يا سوء جذب مواد مغذي گردند. همچنين ممکن است اثر آنتاگونيستي بر ويتامين ها داشته باشند و باعث افزايش دفع مواد معدني در اثر ايجاد مسموميت کليوي شوند.( آنتاگونيست ويتامين يعني ماده‌اي که از نظر ساختماني مشابه يک ويتامين بوده و بدن آن را به جاي ويتامين قبول مي‌کند ، اما اين ماده وظائف ويتامين را در بدن انجام نمي‌دهد.)
اگر کودکان دارو را همزمان با غذا مصرف کنند، جذب داروها کاهش مي يابد.
دارو بايد هنگام گرسنگي و يا دو ساعت پس از غذا مصرف شود.
در PEM (سوء تغذيه ناشي از کمبود پروتئين و انرژي) به علت اختلال در عمل لوزالمعده (و چون آنتي بيوتيک ها به شکل شربت و به فرم استر به کودکان داده مي شوند) استر شکسته نشده و يا اندکي هيدروليز مي شود.
پس از جذب چنانچه آلبومين پلاسما کاهش يافته باشد، دارو به علت داشتن بخش آزاد، بيشتر در پلاسما فعال تر بوده و در نتيجه اختلال در عملکرد کبد و کليه به دليل سطح پلاسمايي بيشتر از حد، در انتظار خواهد بود.
در PEM شديد، جذب کلرامفنيکل و تتراسايکلين و ريفامپين کاهش مي يابد و يا به تاخير مي افتد.
توصيه هاي کلي براي کودکاني که آنتي بيوتيک مصرف مي کنند به شرح زير است:
1- مصرف دارو يک ساعت قبل غذا يا دو ساعت پس از آن.
2- مصرف ميوه هاي مختلف.
3- مصرف سبزيجات تازه و همچنين سبزيجات برگ سبز تيره ، نارنجي و قرمز.
4- عدم مصرف شير و لبنيات همراه با آنتي بيوتيک.
5- مصرف مايعات، به خصوص نوشيدني هاي شيرين و در صورت امکان افزودن مقداري نمک به اين نوشيدني ها در هنگام مصرف.
6- مصرف سوپ داراي سبزيجات.
دکتر ابراهيم فلاحي - متخصص تغذيه
معاون غذا و داروي دانشگاه علوم پزشکي لرستان
*مطالب مرتبط:
نکاتي درباره آمپي‌سيلين و جنتامايسين
خطر مصرف بي رويه آنتي بيوتيک ها
سرما بخوريد ؛ آنتي بيوتيك نخوريد!
به نوزاد خود خيلي استامينوفن ندهيد
خودسرانه بچه‌ها را معالجه نكنيد
هشدار درباره مصرف دارو براي کودکان