به شخصیت کودک خود احترام بگذارید

همه افراد دوست دارند که به دیگران احترام بگذارند و در مقابل از دیگران احترام ببینند، این چیزی است که بزرگ و کوچک نمی شناسد و شامل هم بزرگسالان می شود و هم خردسال.

 درست است که از قدیم گفته اند باید کوچکترها ، احترام بزرگترها را داشته باشند، اما بزرگتر ها هم نباید فراموش کنند که احترام به شخصیت کودک یکی از موضوعات مهم تربیتی می باشد.در واقع کودک تا زمانی که احترام از کسی نبیند، به او احترام نمی گذارد.

 پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) درباره این موضوع می فرمایند:همچنان که فرزند نباید به والدین خود بی احترامی کند، پدر و مادر نباید به فرزند خود (اگر صالح باشد) بی حرمتی روا دارند.

 در واقع احترام به دیگران یکی از عوامل جذب و اطاعت آنها می باشد، این موضوع درباره کودکان هم صدق می کند، وقتی به کودک احترام گذاشته می شود، کودک هم از طرف مقابل اطاعت می کند و به او احترام می گذارد.

 در حقیقت پدر و مادرهایی در تربیت فرزند خود موفق هستند که به آنها احترام بگذارند. چون کودک زمانی که به او احترام گذاشته می شود بهتر به سخنان و نصحیت های والدین خود گوش می دهد.

اما اگر به شخصیت کودک بی‌احترامی یا توهین شود، این رفتار باعث  دشمنی و کینۀ او می شود.

 همه انسانها به دنبال این هستند که کسی آنها را توهین و بی احترامی نکند و  در واقع به دنبال فرار از حقارت هستند. احترام گذاشتن به دیگران و اکرام کردن آنها ، جزء تربیت شخص محسوب می شود و کودکان هم از این قاعده مستثنی نیستند.

 در واقع احترام به کودک در شخصیت او تاثیر زیادی دارد. در واقع محبت کردن بهترین راه تربیت کودک می باشد. اینکه یک کودک چقدر تربیت پذیر باشد، در درجه اول بستگی به این دارد که احساس کند چقدر مورد محبت قرار دارد و چقدر به عنوان یک انسان و عضو خانواده او را به حساب می آورند.

اکرام کردن  و احترام گذاشتن ،همان رفتاری است که به موجب آن احساس بزرگ و محترم بودن در فرد پدید می‌آید و در او باور خوبی نسبت به خودش ایجاد می‌شود و باعث می شود در شخص ، عزت و اعتماد به نفس ببه وجود آید.

شیوه های احترام به کودک

برای اینکه پدرو مادر بدانند چگونه باید به فرزند خود احترام بگذارند، در ادامه مطلب می خواهیم شیوه های احترام به کودک را بیان کنیم:

بازی و رفاقت با کودک

 یکی از روش های خوب برای احترام گذاشتن به کودک این است که با او رفیق باشید و با هم بازی کنید. شرکت کردن در بازی کودکان در شخصیت آنها تاثیر می گذارد،چون کودک فکر می کند کارهایش خیلی باارزش است که پدر ومادرش خودشان را هم سطح او دانسته اند و با او همکاری  می کنند. این کار باعث می شودشخصیت کودک احیا شود و حس استقلال و اعتماد در وجود آنها به وجود بیاید.

حضرت علی علیه السلام هم درباره این موضوع می فرماید: کسی که کودک دارد، باید خود را تا سر حدّ کودکی تنزل دهد.

 همانطور که در روایت ها آمده است، پیامبرصلی الله زمان زیادی را برای بازی با بچه ها صرف می کرد. پس از این روایت ها می توانیم به اهمیت احترام به شخصیت کودک پی ببریم.

سلام کردن به کودک و جواب سلام او

 یکی دیگر از روش های احترام گذاشتن به کودک، سلام کردن به او و همچنین جواب سلام دادن کودک می باشد. سلام از آداب پسندیده ای است که سفارش زیادی نسبت به آن شده است. سلام دادن به کودکان، نشانۀ تواضع، مناعت طبع، نرمخویی و سبب ارج نهادن به شخصیت کودکان است.

 سلام کردن به کودکان یکی از شیوه های پسندیده  و مورد قبول رسول خدا صلی الله علیه و آله بود؛ تا جایی که  انس بن مالک می گوید: رسول خدا صلی الله علیه و آله در رهگذری با چند کودک خردسال برخورد نمود و به آنها سلام کرد.

 وفای به عهد

یکی دیگر از روش های احترام گذاشتن به کودک ، وفای به عهد است . زمانی که پدر و مادر به فرزند خود قولی را می دهند، باید به قول خود عمل کنند. در واقع عمل نکردن به قول و عهد خود، باعث بی احترامی به کودک می شود و کودک در درون خود احساس حقارت و شکست می کند. این کار  شخصیت کودک را خدشه دار می کند.

 در حقیقت کودک انتظار دارد پدر و مادر و دیگر افراد جامعه از روی صداقت، دوستی و وفاداری با او برخورد کنند و به واسطه وفا به وعده ای که به او داده شده احساس شخصیت می کند و خود را مورد احترام دیگران می بیند.

انتخاب نام نیک

 یکی از حقوقی که کودکان از پدر و مادر خود دارند، انتخاب نام نیک برای آنها می باشد. انتخاب نام نیک برای کودک نشانگر شخصیت دینی، فکری و اجتماعی والدین است.

 با توجه به اینکه نام هر کسی تا پایان زندگانی تابلوی وجود او می باشد و انتخاب نام نیک تأثیر بسزایی در شخصیت کودک دارد

در اسلام سفارش فراوانی بر گذاشتن نام نیک بر کودکان شده است و نام گذاری هر کودک ، حق مادر یا پدر یا پدربزرگ و دیگران نیست بلکه حق کودک است و چون خودش زبان ندارد و قدرت انتخاب و بیان در او نیست خداوند که مدافع منافع انسان ها است این حق را بر عهده پدر  او گذاشته و بر او واجب کرده که نام نیک بر کودک خود بگذارد یعنی اگر تخلف کند و نام ناهنجار بر او بگذارد فرزندش حق بازخواست دارد.

پدر و مادر و اطرافیان باید کودکان را با لقب های خوب صدا بزنند. لقبهایی که مهر و محبت را به وجود می آورد  و یادآور خیر و فضیلت باشند.

صداکردن محترمانه کودک با این اوصاف و القاب، علاوه بر اینکه روابط مهرآمیز، را شدت می بخشد ،شخصیت کودک را به خوب بودن و به رشد و کمال رسیدن، سوق می دهد و در او اعتدال روانی برقرار می کند و او را فردی مهرورز و دارای روحی کریم بار می آورد.

اعتماد کردن و مسؤولیت سپردن به او

 یکی دیگر از روش های احترام به کودک این است که پدر و مادر به او اعتماد کنند و مسئولیت کارهایی را به آنها بسپارند. کودکان علاقه دارند از بزرگ تر ها تقلید کنند و کارهای منزل را انجام دهند. پدر و مادر باید از این تمایل کودکان استفاده کنند و انجام کارهای منزل و کمک کردن به والدین را به عنوان یک ارزش به آنها یاد دهند.

اگر والدین ، فرزندان خود را از زمان طفولیت مسئولیت پذیر و با نظم و انضباط بارآورند ، می توانند کارهای شخصی را بهتر انجام دهند و همین حس اعتماد به نفس آنها را بالا می برد و د رواقع متوجه احترام و شخصیت اطرافیان به خودش می شود.

برگزار کردن جشن ولادت و تکلیف

 بعضی از والدین زمانی که فرزند خود به سن تکلیف رسیدند ، برای آنها جشن تکلیف می گیرند. در واقع برگزاری این جشن هم می تواند یک نوع احترام به شخصیت فرزند خود باشد.

تشکر و قدردانی از صفات و کارهای خوب او، در حضور دیگران

 بهتر است پدر و مادر از فرزند خود در حضور دیگران تعریف کنند. زمانی که آنها کارهای خوب و درستی انجام می دهند ، مثلا زمانی که آنها را در امور منزل کمک می کنند و یا نماز می خوانند و یا به دیگران کمک می کنند ، از فرزند خود تشکر کنند . در واقع این تشکر از فرزند ، باعث می شود شخصیت آنها بالا رود و یک نوعی احترام به آنها محسوب می شود.

 دست دادن به کودک هنگام ملاقات

 همانطور که سلام کردن و جواب سلام کودکان را دادن ، در شخصیت آنها تاثیر بسزایی دارد و در واقع یک نوع احترام به حساب می آید، بهتر است در زمان روبرو شدن با آنها ، دست داد. این دست دادن هم باعث می شود حس اعتماد به نفس آنها بالا رود و کودک متوجه می شود که دیگران به او احترام گذاشته اند.

انتظار بجا داشتن از فرزند

پدر و مادر باید همواره مراقب باشند، انتظاراتی از فرزندانشان داشته باشند که در حد طاقت و قوه و استعداد آنان باشد و هرگز امیال خود و آنچه چیزی را که خودشان دوست دارند  را بر آنها تحمیل نکنند و همچنین آنچه را که کودک در قوه داشته و انجام داده است با محبت از او بپذیرند. اگر پدر ومادر بیش از حد و توان کودک از او انتظار داشته باشند ، این انتظار ممکن است کودک را به گناه و دورغ گفتن بکشاند.

 گاهی ممکن است کودک ، کارهایی انجام دهد که عصبانیت والدین را به همراه دارد، در این زمان هم اگر والدین قصد دعوا و یا تنبیه او را دارند ، باید از هر گونه اقدامی که موجب تحقیر و خجالت کشیدن او شود خودداری کنند.

 تنبیه بدنی به شدت موجب تحقیر انسان می‌شود و مانع از احترام گذاشتن به فرد یا کودک است .در اغلب موارد آنچه موجب گریه کودک می‌شود درد حاصل از تنبیه نیست بلکه درد حاصل از حقارت است. بنابراین هرگز رفتاری از خود بروز ندهید که موجب تحقیر او شود.

 سخن آخر :

کودکان در سنین مختلف نیازمند احترام و توجه دیگران هستند. روح کودک حساس و ظریف است و این روح ظریف کودک با کوچک ترین حرکت نادرست،ناراحت و پژمرده می شود. پس والدین و اطرافیان باید از هر گونه تحقیر و تمسخر کودک و به زبان آوردن عیب ها و خطاهای او مخصوصا در مهمانی های خانوادگی و مجالس پرهیز کنند و با شیوه ای خردمندانه، ویژگی های مثبت آنها را تایید کنند.

---