مراقب کبدتان باشید

نوشیدنی‌های الکلی می‌توانند سلامت کبد را به شدت در معرض خطر قرار داده و آسیب‌های جدی به این اندام کلیدی در بدن انسان وارد کنند؛ اما نوشیدن الکل تنها عامل سبک زندگی نیست که می‌تواند سلامت کبد را تهدید کند. در ادامه با برخی اقدامات که می‌توانید برای کاهش خطر بیماری کبد مدنظر قرار دهید بیشتر آشنا می‌شویم.

نوشیدن قهوه

پژوهش‌های گسترده‌ای درباره فواید قهوه و بیماری کبد انجام شده‌اند. چندین مطالعه نشان داده‌اند که قهوه به پیشگیری یا کند کردن آهنگ سرطان کبد کمک می‌کند. همچنین، چندین مطالعه نشان داده‌اند که قهوه می‌تواند به پیشگیری از فیبروز، بافت زخمی که می‌تواند به کبد آسیب وارد کند، کمک کند. همچنین، برخی پژوهش‌ها نشان داده‌اند که آهنگ فعالیت ویروس در بیماران مبتلا به هپاتیت C، یک عفونت رایج کبد، که یک تا چهار فنجان قهوه در روز مصرف می‌کنند، کندتر است. تعریف دقیقی از چرایی مؤثر بودن قهوه در بهبود این قبیل شرایط وجود ندارد و این در حالی است که برخی افراد به واسطه مشکلات سلامت دیگر مانند فشارخون بالا باید از قهوه پرهیز کنند. با این وجود، به نظر می‌رسد که قهوه دم کشیده و داغ احتمالاً بیشترین کارایی را در کاهش احتمال ابتلا به بیماری پیشرفته کبد دارد.

پرهیز از رژیم‌های غذایی سرشار از شکر و چربی اندک و غذاهای حاوی شربت ذرت با فروکتوز بالا

رژیم‌های غذایی با محتوای چربی اندک به طور معمول حاوی مواد تشکیل دهنده دیگر مانند شکر و شربت ذرت با فروکتوز بالا هستند که هر دو در کبد به چربی تبدیل می‌شوند. چربی ذخیره شده اضافه در سلول‌های کبد یکی از ویژگی‌های بیماری کبد چرب غیرالکلی است. از غذاهای پردازش شده که به ویژه سرشار از شربت ذرت با فروکتوز بالا هستند، پرهیز کنید زیرا مکانیزم های عادی که گرسنگی و سطوح انسولین را کنترل می‌کنند، دور می‌زنند.

دنبال کردن رژیم غذایی مدیترانه‌ای

یک رژیم غذایی سالم و متعادل برای کبد شما خوب است زیرا این اندام در پردازش بیشتر غذاهای مصرفی ما نقش دارد. به طور ویژه، دنبال کردن یک رژیم غذایی مدیترانه‌ای توصیه می‌شود که سرشار از چربی‌های سالم مانند آووکادو، کربوهیدرات‌های کم، و پروتئین‌های سالم، به ویژه ماهی است. در شرایطی که مصرف چربی‌های سالم مانند روغن زیتون، گردو، و آووکادو به بهبود عملکرد کبد کمک می‌کنند، حفظ وزن سالم با دریافت کالری کافی بیش از هر چیز دیگری به سود کبد شما خواهد بود. یک رژیم غذایی سرشار از مواد مغذی و کاهش وزن می‌توانند بر سندرم متابولیک که با بیماری کبد چرب غیرالکلی رابطه نزدیکی دارد نیز تأثیرگذار باشند.

مصرف هرچه بیشتر غذاهای سرشار از آنتی‌اکسیدان

کبد از نخستین خطوط دفاعی بدن در برابر دنیای بیرون محسوب می‌شود. افراد می‌توانند با مصرف غذاهای سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها، مانند بلوبری، این خط دفاعی را هرچه بیشتر تقویت کنند. آنتی‌اکسیدان‌های دریافتی از غذاهای مختلف می‌توانند جایگزین آنتی‌اکسیدان‌هایی شوند که کبد برای سم‌زدایی غذاها، مواد شیمیایی و مواد دیگر که در معرض آن‌ها قرار می‌گیریم، استفاده می‌کند و از این رو، به سود این اندام عمل می‌کنند. همچنین، آنتی‌اکسیدان‌ها به کاهش التهاب که در بیماری‌های کبد دیده می‌شود، کمک می‌کنند. افزون بر این، برخی پژوهش‌ها نشان داده‌اند که آنتی‌اکسیدان‌ها ممکن است فعالیت آنزیمی کبد را افزایش دهند، اما نتایج مطالعات در این زمینه یکدست نیستند.

ترک الکل

زمانی که موضوع بیماری کبد چرب الکلی مطرح می‌شود، آشکارترین عامل خطرآفرین نوشیدن الکل است. به گفته کارشناسان، هیچ میزان مصرف امن برای نوشیدن الکل که به کبد آسیب نرساند، وجود ندارد. حتی نوشیدن گاه به گاه الکل نیز می‌تواند مضر بوده و به تشکیل چربی در کبد منجر شود. افرادی که سابقه خانوادگی ابتلا به مشکلات مرتبط با مصرف الکل را دارند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری کبد قرار دارند، از این رو باید شرایط خود را صادقانه برای پزشک توضیح دهید. این مسئله از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است زیرا به طور معمول افراد مقدار مصرف الکل خود را دست کم می‌گیرند.

فعالیت بیشتر

اگرچه توصیه رسمی برای انجام ورزش به منظور تقویت سلامت کبد وجود ندارد، اما برخی داده‌ها نشان می‌دهند که انجام ورزش بیش از 150 دقیقه در هفته می‌تواند مفید باشد. در صورت وجود التهاب، افزایش فعالیت جسمانی بیش از 60 دقیقه نیز می‌تواند به کبد کمک کند. نیازی به فعالیت‌های شدید و سنگین نیست و مواردی مانند دوچرخه‌سواری با سرعتی ثابت، حمل بار سبک، پیاده‌روی و بازی تنیس برای حداقل 10 دقیقه نیز می‌تواند مفید باشد.

کنار گذاشتن مکمل‌ها

مسمومیت کبد ناشی از مصرف مکمل‌ها و داروهای جایگزین شرایطی شایع است. اثرگذاری مکمل‌ها می‌تواند با برخی عوارض جانبی بالقوه همراه باشد، از این رو، خریداران باید به جنبه‌های مختلف مصرف آن توجه داشته باشند.

مراقبت از دندان‌ها

در شرایطی که به پژوهش‌های بیشتری نیاز است، اما ممکن است رابطه‌ای بین سلامت دهان و دندان و بیماری کبد وجود داشته باشد. التهاب در لثه‌ها و دندان‌ها می‌تواند با التهاب در بدن و کبد مرتبط باشد. از این رو، مراجعه منظم به دندان‌پزشک و رعایت بهداشت دهان و دندان ممکن است به حفظ و بهبود سلامت کبد نیز کمک کند.

مراجعه به پزشک

افرادی که در بازه زمانی 1945 تا 1965 متولد شده‌اند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به هپاتیت C قرار دارند. از این رو، آن‌ها باید توجه ویژه‌ای به چکاپ سالانه و نظارت بر شرایط سلامت کبد خود داشته باشند. پزشک شما همواره کبد را مورد معاینه قرار نمی‌دهد، از این رو، گاه به گاه باید آزمایش خون انجام دهید. در واقع، افراد بسیاری ممکن است از ابتلای خود به بیماری کبد آگاه نباشند.
عامل کلیدی تشخیص زودهنگام بیماری است زیرا می‌تواند به پیشگیری از پیشرفت آن و درمان موفقیت آمیز منتج شود.

---

منبع: عصر ایران