رد پای گرانی دلار در طلاق زوجین!

از جمله عقودی که دین مبین اسلام بسیار روی آن تاکید داشته و برای پایدار ماندن آن قوانین مستحکم قرار داده، ازدواج است؛ به عنوان مثال بایستی صیغه عقد ازدواج، به نظر مشهور مراجع به عربی خوانده شود در حالی که این امر در سایر عقود لازم نیست. پیامبر بزرگوار اسلام ازدواج را از سنت خود شمرده و بر روی آن تاکید بسیاری داشتند؛ و همواره بر حفظ زندگی در شرایط سخت و ناخوشایند توصیه می فرمودند و افراد را از طلاق و جدایی بر حذر می داشتند و می فرمودند: «ما احلّ‏ الله شيئاً احبُ اليه من النكاحِ و ما أحلُّ شيئاً ابغض اليه من الطلاقِ؛‏ در حلال های خدا چیزی محبوب‌تر از نکاح و چیزی مبغوض‌تر از طلاق نیست»[1]

اما امروز در جامعه‌ی اسلامی ما، یکی از آمارهای رو به رشد و تکان دهنده‌ای که هر روز بیشتر می شود آمار طلاق می‌باشد، که بر اساس آمار سازمان ثبت احوال کشور همه ساله به فراوانی طلاق افزوده می شود این در حالی است که ازدواج رشد منفی را نشان می دهد. [2]

حال باید عوامل ایجاد این ناهنجاری موجود در کشور را مورد بررسی قرار داد. از جمله عوامل تاثیر گذار در افزایش آمار طلاق می توان به این موارد اشاره کرد:

1- تغيير ارزش‏هاي حاكم بر جامعه:
از آغاز دوران بازسازي كشور و پس از جنگ هشت ساله دفاع مقدس، مدلي براي توسعه اقتصادي و اجتماعي در پيش گرفته شد كه اين مدل موجب بروز تضادهاي ارزشي و ناهنجاري‌هاي متعدد گرديد؛ ارزشهاي اجتماعي از سنتي به مدرن و از ساده ‏زيستي به تجمل گرایی تغییر چهره داد.

اقدامات اقتصادي نظير تغيير نرخ ارز و تورم موجب كاهش درآمد واقعي و قدرت خريد مردم گرديد. همچنين با ابزارهای گوناگون (واردات، تبليغات، مراكز تجاري و ...) نياز و عطش خرید در مردم پر رنگ شد. و سطح نيازهاي غالب مردم بالاتر از سطح درآمدشان قرار گرفت و مردم در برآوردن نيازهايشان، با مشکلات اساسي روبه رو شدند. به همین دلیل دستيابي به درآمد و پول بیشتر، بيش از حد معمول، با ارزش شد. و تجمل گرایی جای ساده زیستی را گرفت. از طرف ديگر، عواملي مانند، گرايش بارز مديران دولتي به تجملات و ظواهر و تغيير فضاي كل جامعه، موجب شد كه مردم ارزش هاي جديد را تأييد شده (هنجار) و جست و جوي پول براي ارضاي نيازهاي جديد را درست و مشروع بدانند. وقتی دختر یا پسری در این فرهنگ رشد و نمو یابد؛ از همان ابتدا خواستار زندگی راحت و مهیا بودن تمام امکانات می باشد. و در زندگی زناشویی حتی در اثر کمبود یکی از ملزومات زندگی صبر و تحمل خود را از دست می دهد و مقدمه ای می شود برای تاخت و تاز نسبت به دیگری و بحث و کشمکش و نهایتا جدایی و برهم زدن زندگی زناشویی. به همین علت است که می توان يكي از عواقب شوم تغيير ارزشها را، سست شدن بنيان خانواده و گسترش طلاق نام برد.




2-تهاجم فرهنگي:
یکی از هجوم‌های خاموش در عین حال خطرناک که امروزه‌ جامعه‌ی اسلامی ما با آن دست و پنجه نرم می‌کند، تهاجم فرهنگی می‌باشد شاید در یک دهه گذشته در هر شهر تعدادی محدود ماهواره در منازل موجود بود اما امروزه در کمتر خانه ای است که ماهواره موجود نباشد. یکی از تاثیر گذارترین عوامل وجود ماهواره در خانواده را می توان عادی قلمداد کردن و از بین رفتن قبح ارتباط با نامحرم بر اساس تفکرات فیلم های هالیوودی و ترکیه‌ای می باشد. که تاثیرات آن را در افزایش حجم اردوهای مختلط دانشگاهی و همچنین رواج ازدواجهای سپید و حتی در زنان شوهرداری که مشغول کار در شرکتهای خصوصی می‌باشند و نهایت این امر نیز به تعویق افتادن ازدواج و حتی طلاق می باشد که در ادامه طلاق را در پی داشته که تاثیر این هجوم را می توان در جشنی که جدیدا بسیار رواج یافته به نام جشن طلاق دید که خانم یا آقا، مجرد شدن خود را به همگان اعلام کرده و این امر را جشن بگیرند.

از جمله عوامل دیگر در تهاجم فرهنگی را نیز می‌توان به آمار رو به رشد واردات وسایل آرایشی و همچنین آمار بالای عمل جراحی زیبایی نام برد که تاثیر گذاری این موارد را می توان در جذب جوانان و تهییج قوه شهوانی آنها دید و در این صورت وقتی مردی در اطراف خود زنان با آرایشهای مختلف جذب کننده را می‌بیند نوعی تنوع طلبی در او ایجاد شده و از بسنده کردن به یک زن خوداری و عامل ارضای شهوانی خود را در زنان بیشتر البته بدون هیچگونه مسئولیتی در قبال آنها می بیند و این هم می شود یکی دیگر از عوامل افزایش آمار طلاق.

3- معضلات اقتصادي و اجتماعي
یکی دیگر از عوامل افزایش طلاق را می‌توان افزایش بيكاري و عدم اشتغال، سطح پايين در آمدها، کمبود مسكن و امكانات رفاهي و همچنین معضلات اجتماعی همچون افزایش اعتیاد و... دانست. بر اساس تغییر ارزشهای حاکم بر جامعه که در عامل اول بیان گردید؛ وقتی خانواده ها تجمل‌گرا شوند و اثری از قناعت و ساده زیستی در خانواده ها نباشد و ارزش‏‌هاي اسلامي و تعهدات اخلاقي از قبيل ايمان، توكل، قناعت و صبر احساس مسئوليت به اعضاي خانواده و... کم رنگ گردد و از طرف ديگر دولت‌ها نیز نتوانند در کشور اشتغال ایجاد کنند یا مسکن و امکانات رفاهی در خدمت مردم قرار دهد، اولین نهادی که ضربه می خورد، خانواده و رابطه ی بین همسران می باشد. که با بوجود آمدن مشکلات مالی و اقتصادی و چشم و هم چشمی های رایج در جامعه عرصه را بر شریک زندگی خود تنگ می کنند و به جای چاره اندیشی و همدردی راهی دادگاه خانواده می شوند.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پی نوشت:
[1]. ختم الاولياء، حکیم ترمزی، ص54.
[2]. سازمان ثبت احوال کشور.