9 توصیه برای مراقبت از پاهای دیابتی ها

دیابت اولین عامل قطع عضو در کشوری مانند فرانسه است. متاسفانه این بیماری باعث شده است سالانه میلیون‌ها نفر در سرتاسر جهان، یک یا چند عضو از بدن خود بخصوص پاهایشان را از دست بدهند. برای مقابله با این مشکل لازم است که دیابتی‌ها مراقبت‌های جدی از پاهایشان داشته باشند. در این مطلب چند توصیه برای مراقبت هر چه بیشتر از پاها در مبتلایان به دیابت را ارائه می‌دهیم. لطفا با ما همراه باشید.

زمان تقریبی مطالعه :

تاریخ : سه شنبه 1394/02/29

کفش‌های مناسبی انتخاب کنید

هیچ چیزی به اندازه تاول یا پینه ی پایی که عفونت می‌کند، برای بیماران دیابتی دردسرساز نمی شود.

اگر از بیماری دیابت رنج می برید، حتما در انتخاب کفش‌تان دقت کنید تا تنگی و یا هر عیب دیگر آن باعث ایجاد سایش، زخم، تاول و غیره در پاهایتان نشود.

بهتر است عصرها کفش بخرید، چون در این زمان پاها بزرگ‌تر می‌شوند.

از پوشیدن کفش های تنگ و یا کفش‌هایی که دوخت داخلی شان نمایان است خودداری کنید.

پوشیدن صندل را فراموش کنید. صندل‌های لاانگشتی باعث ایجاد زخم‌هایی کوچک در پاها شده و به همین سادگی عاملی برای قطع پا می‌شوند.

نوروپاتی باعث از دست دادن حس می‌شود. در این صورت، بیمار دیابتی متوجه درد ناشی از زخم‌ها و جراحات جزئی پا نمی‌شود و همین امر باعث عفونت جدی زخم شده و پس از مدتی به مرگ بافت زنده و در نتیجه قطع پا منجر می‌شود

پابرهنه راه نروید

اگر به دیابت مبتلا هستید، نباید با پای پرهنه راه بروید. در بیماران دیابتی، بیماری اعصاب حسی (نوروپاتی) در ناحیه پا رایج است، یعنی اینکه حس پاها خیلی کم می‌شود و بیمار نمی‌تواند متوجه زخم شدن پا شود.

در صورت بروز بیماری نوروپاتی، تمام زخم‌ها و هماتوم‌های (خونریزی در محیط‌های بسته) کوچک که به دلیل جریان خون نامناسب بروز می‌کنند، در معرض عفونت قرار می‌گیرند. اما معمولا فرد دیابتی به سرعت متوجه این مشکل نمی‌شود.

توصیه می‌شود که حتی تابستان نیز با پای برهنه در کنار دریا یا روی چمن و غیره راه نروید، به خاطر اینکه هر ضربه ای، امکان ایجاد زخم در پا و در پی آن عفونت را بالا می برد.

شب هنگام در تاریکی راه نروید و قبل از هر کاری چراغی را روشن کنید تا خطر برخورد انگشت پاها و بخصوص شست پا به اسباب و اثاثیه منزل کاهش پیدا کند.

پاهایتان را مرطوب نگه دارید

از نظر فیزیولوژیکی، پاها خشک هستند، به خاطر اینکه اپیدرم این ناحیه حاوی غدد سباسه (غدد چربی) اندکی است. این پدیده در صورت ابتلا به دیابت شدیدتر نیز می‌شود.

زمانی که پوست بیش از اندازه خشک می‌شود، خطر بروز ترک پوست پا بالا می رود و این ترک ها به محل ورود میکروب ها و قارچ ها تبدیل می‌شود.

بنابراین لازم است که هر روز با کرم های نرم کننده و یا روغن هایی مانند روغن بادام شیرین و غیره پوست پاها را مرطوب و چرب کنید.

قبل از شستشوی پاها، دمای آب را با دستتان چک کنید. چون در صورت داشتن بیماری نوروپاتی، احتمال اینکه گرما و داغی آب را احساس نکنید و پایتان دچار سوختگی شود، زیاد است.

جوراب‌هایتان را با دقت انتخاب کنید

جوراب ها برای محافظت از پاهای دیابتی‌ها نقش مهمی دارند. توصیه می کنیم به جای جوراب های با الیاف مصنوعی (جنس پلاستیکی یا نایلونی)، از جوراب های پشمی یا نخی استفاده کنید.

الیاف مصنوعی باعث گرم شدن پاها شده و زمینه را برای رشد و تکثیر قارچ ها فراهم می سازند.
جوراب های بدون دوخت را انتخاب کنید.

جوراب های طبی فشاری برای بهبود واریس و ورم پاها مناسب هستند، اما اگر از آرتریت رنج می برید استفاده از این جوراب ها به شما توصیه نمی شود، به خاطر اینکه به پاها فشار آورده و جریان خون را محدود می‌کند.
بهتر است قبل از خرید این نوع جوراب ها، با پزشک مشورت کنید.

مراقب پینه و میخچه باشید

پینه و میخچه جزو مشکلات اصلی پاهای دیابتی‌ها هستند. در صورت بروز بیماری نوروپاتی، احتمال هیپرکراتوز (ضخیم شدن لایه شاخی پوست) بالا می رود.

معمولا بیشتر افراد با دیدن این پینه ها و میخچه ها، هوس دستکاری آنها به سرشان می زند. ولی این را بدانید که با دستکاری پینه و میخچه پا، امکان دارد که زیر این پوست ضخیم و پینه بسته، هماتوم (خونریزی در محیط بسته) شکل بگیرد. در این صورت بدون اینکه فرد متوجه شود به مرور زخمی جدی ایجاد می گردد که درمان آن مشکل است.

توصیه می کنیم در صورت داشتن پینه و میخچه، فورا با مراجعه به پزشک آنها را درمان کنید.
مراقبت روزانه از پاها به پیشگیری از بروز چنین مشکلاتی کمک می‌کند.

می توانید از سنگ پا استفاده کنید، اما استفاده از چاقو، سوهان فلزی و به طور کلی اشیایی که باعث ایجاد زخم در پاها می‌شوند توصیه نمی شود. البته سنگ پا را نباید محکم بکشید.

با دقت بیشتری پاها را بشویید

رعایت بهداشت برای دیابتی‌ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لازم است روزانه پاها را شستشو دهید و مهم تر از آن با دقت تمام خشک کنید.

حواستان باشد که بین انگشت ها را نیز با دقت خشک کنید، در غیر این صورت احتمال رشد قارچ وجود دارد.

در حمام پاهای خود را به دقت بررسی کنید و نسبت به وجود هر نوع زخم یا خون مردگی در پاها، دقیق باشید.

اگر به دلیل اضافه وزن و یا عدم انعطاف‌پذیری بدن نمی‌توانید پاهایتان را به خوبی بررسی کنید، از کسی بخواهید تا در این کار به شما کمک کند. می توانید از آینه نیز استفاده کنید.

علائم نوروپاتی را جدی بگیرید

نوروپاتی (بیماری اعصاب حسی) یک عارضه‌ی جدی برای پاهای مبتلایان به دیابت است، به خاطر اینکه تخریب اعصاب، باعث از دست دادن حس می‌شود.

در این صورت، بیمار دیابتی متوجه درد ناشی از زخم‌ها و جراحات جزئی پا نمی شود و همین امر باعث عفونت جدی زخم شده و پس از مدتی به مرگ بافت زنده و در نتیجه قطع پا منجر می‌شود.

نوروپاتی همچنین باعث بروز تغییر شکل در پاها و پینه و هیپرکراتوز می‌شود.

توصیه می کنیم به محض اینکه احساس کردید پایتان پینه دارد و یا هر نوع احساس عجیب دیگری در پاهایتان داشتید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.