11 اثر پر برکت گریه کردن !!

امام باقر علیه السلام فرمود :«هیچ قطره اى نزد خداوند متعال محبوب تر از قطره اشكى كه در تاریكى شب از ترس خدا بریزد و جز خداوند چیز دیگرى در آن منظور نباشد، نیست.»

گریه همانند خنده یكى از نعمت هاى بزرگ الهى به انسان است. حضرت على علیه السلام مى فرماید: بكاء العیون و خشیة القلوب من رحمة الله تعالى ذكره فاذا وجدتموها فاغتنموا الدعاء 1

؛ گریه چشم ها و خشیت قلب ها ناشى از رحمت الهى است، پس هر وقت آن را یافتید، دعا كردن را غنیمت شمارید.»

در روایت آمده است: لما مات ابراهیم بكى النبى حتى جرت دموعه على لحیته، فقیل له: یا رسول الله تنهى عن البكاء و انت تبكى؟ فقال: لیس هذا بكاء، و انما هى رحمة 2 ؛ وقتى ابراهیم [پسر پیامبر اسلام صلى الله علیه وآله] وفات كرد، پیامبر اكرم صلى الله علیه وآله گریه كرد تا جایى كه اشكش بر ریش مباركش جارى شد. به آن حضرت عرض شد: اى رسول خدا! از گریه كردن نهى مى كنى، ولى خود گریه مى كنى؟ فرمود: این گریه نیست، بلكه رحمت است.»

گریه، سرمایه انسان در جنگ با دشمن درون؛ اظهار زبونى و زارى در برابر لطف بى كران الهى؛ اظهار نیازمندى و ابراز فقر در برابر غنى مطلق و رحمت واسعه حق تعالى؛ خصلت و شیوه جویندگان كمال مطلق و نشانه زنده بودن قلب آدمى است.

آثار گریه

1 - قرب به خداوند

قال الرضاعلیه السلام: كان فیما ناجى الله به موسى علیه السلام انه ما تقرب الى المتقربون بمثل البكاء من خشیتى 3 ؛ در آن چیزهایى كه خداوند با موسى علیه السلام مناجات كرد [آمده است كه]: متقربان به سوى من به چیزى همانند گریه از خوف من، به من قرب پیدا نمى كنند.»

قال الصادق علیه السلام: اوحى الله عز و جل الى موسى علیه السلام: ان عبادى لم یتقربوا الى بشى ء احب الى من ثلاث خصال، قال موسى: یا رب و ما هن؟ قال: یا موسى الزهد فى الدنیا و الورع عن المعاصى و البكاء من خشیتى 4 ؛ خداى عز وجل به موسى علیه السلام فرمود: همانا بندگان من به من تقرب نجستند به چیزى كه نزد من از سه خصلت محبوب تر باشد. موسى علیه السلام عرض كرد: پروردگارا آن ها كدامند؟ فرمود: اى موسى! زهد در دنیا و ورع از نافرمانى ها و گریه از ترس من.»

هیچ چیزى نیست جز آن كه پیمانه و وزنى دارد، مگر گریه كه یك قطره اش دریاهایى از آتش را خاموش مى سازد و چون چشم با اشك خود پر شود، آن چهره پریشانى و خوارى نبیند و چون اشك بریزد، خداوند آن را بر آتش دوزخ حرام مى كند»

2 - جلب رحمت بر امت

قال الصادق علیه السلام: و لو ان باكیا بكى فى امة لرحموا 5 ؛ اگر در میان امت یك نفر گریان باشد، همه آن ها مورد رحمت قرار مى گیرند.»

قال على علیه السلام: و لو ان عبدا بكى فى امة لرحم الله تعالى ذكره تلك الامة لبكاء ذلك العبد 6 ؛ اگر یك بنده در میان امتى گریه كند، خداوند متعال همه آن امت را به خاطر گریه آن عبد رحم مى كند.»

3 - جلب محبت خداوند

قال الباقرعلیه السلام: ما من قطرة احب الى الله عز و جل من قطرة دموع فى سواد اللیل مخافة من الله لایراد بها غیره 7 ؛ هیچ قطره اى نزد خداوند متعال محبوب تر از قطره اشكى كه در تاریكى شب از ترس خدا بریزد و جز خداوند چیز دیگرى در آن منظور نباشد، نیست.»

4 - سلامتى جسم

فیزیولوژیست ها و دانشمندان علم تشریح، فواید زیادى براى گریه و ریختن اشك براى صحت بدن ذكر كرده اند كه نمونه اى از آن نقل مى شود: بزرگترین فایده اشك را علماى ابدان، مرطوب نگاه داشتن پرده رویین چشم مى دانند، زیرا اگر این پرده خشك شود، شفافى آن از دست رفته و آدمى را كور مى كند. اشك عمل دیگرى هم مى كند: آلات تنفس را‌تر مى كند و به اصطلاح روغن مى زند» و در مقابل عمل خشك كننده هوا مقاومت كرده، آن را مرطوب نگه مى دارد. روى همین اصل حیواناتى كه [در] هواى مرطوب نفس مى كشند مانند نهنگ » غدد اشكى ندارند.» 8

دانشمندان معتقدند اشك، چشم ها را مى شوید و ضد عفونى مى كند، مجارى بینى را شسته و از عفونت محفوظ مى دارد. آنان براى گریستن فایده هاى فراوانى قائلند؛ گریه از هیجانات و ناراحتى هاى درونى جلوگیرى مى كند كه اگر جلو آن ها گرفته نشود باعث امراض قلبى، زخم معده و امثال آن مى شود. به همین جهت روانشناسان مى گویند: گریستن براى بشر امرى است لازم؛ زیرا هم تسكین دهنده است و هم سلامت بخش.

5 - نورانیت قلب

قال على علیه السلام: البكاء من خشیة الله ینیر القلب و یعصم من معاودة الذنب 9 ؛ گریه از ترس خداوند، قلب را روشن مى گرداند و از بازگشتن به گناه باز مى دارد.»

6 - پاك شدن از گناهان

قال على علیه السلام: بالبكاء من خشیة الله تمحص الذنوب 10 ؛ به وسیله گریستن از ترس خدا، گناهان پاك كرده مى شوند.»

7 - رفع عذاب از سایر اجزاى بدن

قال الصادق علیه السلام: ما اعز و رقت عین بمائها من خشیة الله عز و جل الا حرم الله سائر جسده على النار11 ؛ هیچ چشمى از خوف خداوند به اشك خود‌تر نشد، مگر آن كه خداوند، سایر اجزاى بدن او را بر آتش حرام مى كند.»

8 - گریان نبودن در قیامت

قال الصادق علیه السلام: كل عین باكیة یوم القیامة الا ثلاثة: عین غضت عن محارم الله و عین سهرت فى طاعة الله و عین بكت فى جوف اللیل من خشیة الله 12 ؛ هرچشمى در روز قیامت گریان است، جز سه چشم: چشمى كه از دیدن آن چه خداوند حرام كرده، بر هم نهاده شده باشد و چشمى كه در راه طاعت خداوند، بیدارى كشیده و چشمى كه در دل شب از ترس خدا گریسته است.»

ابراهیم نبى علیه السلام عرض كرد: خداوندا، جزاى بنده اى كه صورتش را با اشكش از ترس تو‌تر كند چیست؟ فرمود: جزایش مغفرت و رضوان من در روز قیامت است»

9 - دورى از جهنم

قال الصادق علیه السلام: ما من شى ء الا و له كیل و وزن الا الدموع، فان القطرة تطفى بحارا من نار فاذا اعز و رقت العین بمائها لم یرهق وجهه قتر و لا ذلة فاذا فاضت حرمها الله على النار 13 ؛ هیچ چیزى نیست جز آن كه پیمانه و وزنى دارد، مگر گریه كه یك قطره اش دریاهایى از آتش را خاموش مى سازد و چون چشم با اشك خود پر شود، آن چهره پریشانى و خوارى نبیند و چون اشك بریزد، خداوند آن را بر آتش دوزخ حرام مى كند.»

10 - بهشت

قال النبى صلى الله علیه وآله: و من زرفت عیناه من خشیة الله كان له بكل قطرة قطرت من دموعه قصر فى الجنة مكلل بالدر والجوهر، فیه ما لا عین رات و لا اذن سمعت، و لا خطر على قلب بشر14 ؛ هركس چشم هایش از ترس خداوند اشك بریزد، به اندازه هر قطره از آن، كاخى در بهشت براى او مهیا مى شود. كاخى كه به مروارید و گوهر آراسته است، در آن كاخ چیزهایى است كه هیچ چشمى ندیده و هیچ گوشى نشنیده و بر قلب هیچ بشرى خطور نكرده است.»

11 - رضوان الهى

قال الباقرعلیه السلام: ان ابراهیم النبى علیه السلام قال: الهى ما لعبد بل وجهه بالدموع من مخافتك؟ قال: جزاۆه مغفرتى و رضوانى یوم القیامة 15 ؛ ابراهیم نبى علیه السلام عرض كرد: خداوندا، جزاى بنده اى كه صورتش را با اشكش از ترس تو‌تر كند چیست؟ فرمود: جزایش مغفرت و رضوان من در روز قیامت است.»

پی نوشت ها:

1)بحار الانوار، ج 90، ص 336.

2) همان، ج 79، ص 76.

3) همان، ج 11، ص 177.

4) اصول كافى، ج 4، ص 234.

5) وسائل الشیعه، ج 11، ص 178.

6) بحار الانوار، ج 90، ص 336.

7) وسائل الشیعه، ج 11، ص 179.

8) اسلام و علم امروز، ص 49.

20) شرح غررالحكم، ج 2، ص 111.

21) همان، ج 3، ص 240.

22) وسائل الشیعه، ج 11، ص 179.