خوردنی‌ها و نوشیدنی‌های نامناسب برای مادران آینده

مامان‌های قرن 21 زن‌های فعال و کاری هستند که اکثر آن‌ها بنا به شرایط زندگی مدرن استرس بیشتری دارند و دغدغه‌ی چاقی و اضافه وزن رهایشان نمی‌کند. در نتیجه تغذیه‌ی آن‌ها در بیشتر مواقع نامناسب است.

در طول دوره‌ی بارداری و در پی آن شیردهی لازم است که مادرها برای رفع نیازهای جنین و نوزاد به طور مرتب مواد مغذی کافی دریافت کنند. اگر این مواد مغذی نامنظم و کم باشد جنین و سپس نوزاد دچار کمبود ویتامین، مواد معدنی و برخی از اسیدهای چرب امگا 3 می‌شوند. این عناصر و مواد مغذی تأثیر مستقیمی روی رشد سلول‌های مغزی کودک دارند. در طول دوره‌ی بارداری و سپس شیردهی دریافت ویتامین‌ها و ریزمغذی‌ها برای پیشگیری از کمبود ویتامین کودکان لازم و ضروری است. البته در این بین مواد غذایی دیگری نیز وجود دارد که برای خانم‌های باردار چندان مناسب نیستند. در این مطلب قصد داریم کمی راجع به شرایط کلی بارداری توضیح بدهیم و بعد از آن مواد غذایی نامناسب برای خانم‌های باردار را بیان کنیم.

زن‌های باردار و اضافه وزن

هر زن بارداری بر اساس نیازهای خود در دوره‌ی بارداری غذا می‌خورد. خانم‌ها در دوره‌ی بارداری اضافه وزن پیدا می‌کنند که البته در همه‌ی خانم‌ها یکسان نیست. به نظر می‌رسد که وزن نوزاد به وزن و شاخص توده‌ی بدن قبل از بارداری مادر مربوط می‌شود. برای همین توصیه می‌کنیم خانم‌ها قبل از اقدام به بارداری وزن خود را کنترل کنند و اگر لازم باشد زیر نظر پزشک تغذیه رژیم بگیرند. سعی کنید به طور مرتب قبل و بعد از بارداری به پزشک مراجعه کرده و تحت نظر باشید.

همه‌ی خانم‌ها در طول بارداری چند کیلو چاق‌تر می‌شوند. این اضافه وزن بر حسب استیل بدن، قد و وزن عادی افراد متفاوت است. معمولاً خانم‌هایی که دوقلو باردار می‌شوند 3 تا 4 کیلوگرم بیشتر چاق می‌شوند. متخصصان معتقدند زن‌هایی که چند ماه قبل از بارداری شاخص توده‌ی بدن آن‌ها بین 18.5 و 25 است، نوزادانی با وزن متعادل به دنیا می‌آورند.

اضافه وزن در زن‌های باردار تدریجی رخ می‌دهد

در ماه‌های اول بارداری یعنی سه ماهه‌ی اول به خاطر اینکه جنین رشد کمی دارد وزن خانم‌ها نیز دچار تغییر زیادی نمی‌شود. سپس از ماه چهارم خانم‌ها از 4 تا 5 کیلو چاق‌تر می‌شوند. در ماه‌های آخر که جنین بزرگ‌تر می‌شود مادرها چاق‌تر می‌شوند به طوری که در زمان وضع حمل تا 12 کیلو گرم وزن اضافه می‌کنند.

متخصصان معتقدند زن‌هایی که چند ماه قبل از بارداری شاخص توده‌ی بدن آن‌ها بین 18.5 و 25 است، نوزادانی با وزن متعادل به دنیا می‌آورند

مامان‌های آینده باید توجه داشته باشند اگر وزن اضافه نکردند و حتی لاغرتر شدند باید حتماً به پزشک مراجعه کنند. شما باید هر ماه دو مرتبه خود را وزن کنید. توجه داشته باشید که صبح‌ها و با شکم خالی خودتان را وزن کنید. اگر دید که بیش از حد در حال چاق شدن هستید حتماً به پزشک خود مراجعه کنید.

مامان‌های آینده مصرف این مواد غذایی را محدود کنید:

* نوشیدن چای، قهوه، کوکاکولا و کلاً نوشیدنی‌های گازدار و کافئینه را محدود کنید.

* در مصرف سویا و محصولات تهیه شده از سویا احتیاط کنید؛ زیرا حاوی فیتواستروژن هستند که امکان دارد روی جنین عوارضی ایجاد کند. حداکثر یک مرتبه در روز از این محصولات غذایی مصرف کنید و به طور کلی از مصرف مکمل‌های غذایی حاوی این مواد بپرهیزید.

* الکل و توتون را به طور کلی فراموش کنید. زیرا خطر زایمان زودرس را بالا می‌برند و باعث می‌شوند نوزاد کم وزنی به دنیا بیاورید.

* مصرف کره و روغن را کاهش دهید.

* حواستان به مصرف جگر باشد. توصیه می‌کنیم که از مصرف زیاد جگر بپرهیزید به خاطر اینکه حاوی میزان زیادی ویتامین A می‌باشد که امکان دارد برای جنین خطرناک باشد.

* از مصرف غذاهای تند، پرادویه و یا خیلی چرب بپرهیزید.

* در مصرف محصولات غذایی شیرین، بیسکوییت، شیرینی‌جات، آب‌نبات، شکلات و غیره احتیاط کنید.

* مامان‌هایی که کلسترول بالایی دارند باید از مصرف مواد غذایی حاوی فیتواسترول مانند مارگارین بپرهیزند.

* مصرف رنگ‌های خوراکی توصیه نمی‌شود.

* مصرف بادام زمینی و بادام هندی در بین خانم‌هایی که آلرژی غذایی دارند امکان ابتلای آلرژی غذایی در کودکان را نیز بالا می‌برد.

هر کدام از شما دارای شرایط زیر هستید حتماً به پزشک مراجعه کنید تا برنامه‌ی غذایی ویژه‌ای برایتان تجویز کند

* اگر در سن کمتر یعنی در دوره‌ی نوجوانی باردار شده‌اید.

* اگر منتظر دوقلو یا چند قلو هستید. خانم‌هایی که منتظر چند قلو هستند معمولاً به میزان کافی غذا نمی‌خورند برای همین در معرض کمبود ویتامین قرار می‌گیرند.

* اگر چند زایمان پشت سر هم و نزدیک داشته‌اید.

* اگر گیاه‌خوار هستید امکان دارد که دچار کمبود ویتامین D، ویتامین B12، آهن، ید و کلسیم باشید.

فاطمه مهدی پور

بخش تغذیه و آشپزی تبیان