بشقاب راهنما، جايگزين هرم غذايي
بشقاب راهنما، جايگزين هرم غذايي
اخيرا به جاي هرم يک طرح جديد ارائه شده است که بسيار ساده و آموزنده است. در اين طرح گروه هاي غذايي به شکل يک بشقاب به فرد معرفي مي شود. اهميت و مقدار مورد نياز از هر گروه بر اساس اندازه ي آن گروه غذايي مشخص است.
با هرم غذايي آشنايي داريد هرم غذايي يکي از وسايل مورد استفاده در معرفي انواع گروه هاي غذايي است که ميزان مصرف هر يک از مواد غذايي و نسبت مصرف آن ها را با يکديگر نشان مي دهد.
هرم غذايي، طبقه بندي گروه هاي غذايي بر اساس اهميت و ميزان مصرف است. گروه هاي غذايي شامل گروه نان و غلات، گروه ميوه، گروه سبزي، گروه گوشت و گروه شير است.
در هرم غذايي، گروه نان و غلات که شامل؛ نان ها، برنج، ماکاروني، بيسکويت، غلات صبحانه و ديگر مواد نشاسته اي است، در طبقه ي اول قرار دارد و بزرگ ترين بخش هرم است، از اين گروه روزانه بايد به ميزان 6 تا 11 واحد مصرف شود.
گروه هاي ديگر نيز به ترتيب مقدار مورد نياز در طبقات ديگر قرار گرفته اند. طبقه ي دوم گروه سبزي و گروه ميوه است که در درجه ي دوم اهميت قرار دارد. از گروه سبزي روزانه 3 تا 5 واحد و از گروه ميوه روزانه 2 تا 4 واحد بايد مصرف شود.
در درجه ي سوم گروه گوشت و لبنيات واقع است که ميزان مصرف از گروه گوشت روزانه 2 تا 3 واحد و از گروه شير نيز 2 تا 3 واحد بايد باشد.
در قسمت نوک هرم بخش چربي ها و شيريني ها است که کمترين فضا را داراست و اين بدان معني است که بايد آن ها را به مقدار کم مصرف کرد.
هرم غذايي اولين بار در سال 1992 معرفي شد و اغلب انتقاد هاي زيادي به آن مي شد. از اين رو در سال 2005 فرم جديدي از هرم معرفي شد.
در اين هرم جديد يک بخش کوچک که با رنگ زرد مشخص شده است به روغن هاي ضروري مورد نياز بدن اختصاص داده شده است.
به علاوه فعاليت بدني هم به عنوان يکي از نيازهاي اساسي در حفظ سلامت بدن به اين هرم اضافه شد.
اخيراً يک جايگزين مناسب براي هرم غذايي طراحي و معرفي شده است. اين تصوير جديد، بشقابي است که بر اساس گروه هاي غذايي به بخش هاي مختلفي تقسيم بندي شده است. اين طرح جديد که "بشقاب من" نام دارد، به منظور مبارزه با چاقي طراحي شده است.
چهار گروه اصلي از منابع غذايي مورد نياز شامل گروه سبزجات، ميوه ها، مواد پروتئيني و مواد غله اي بر اساس مقدار مورد نياز در داخل بشقاب قرار دارند و گروه مواد لبني در دايره گوچک تري خارج از بشقاب مانند يک ليوان قرار گرفته است.
طراحان اين راهنماي جديد عقيده دارند چون اين طرح به شکل بشقاب است به يادمان مي آورد که بيشتر به محتواي غذاي مان و آن چه مي خوريم دقت کنيم.
امروزه خبرهاي تغذيه اي بسيار زياد است و در نهايت کمي گيج کننده، در نتيجه مشکل است که با اين همه اخبار متفاوت و توصيه هاي تغذيه اي گوناگون بتوانيم انتخاب هاي غذايي درستي داشته باشيم ولي اگر به اين بشقاب طراحي شده دقت کنيم به آساني مي توانيم بسياري از پيام هاي تغذيه اي را درک کرده و به راحتي مي توانيم بشقاب غذاي خود و فرزندمان را کنترل کنيم.
مزيت مهم اين طراحي، آساني درک آن و شفافيت پيام آن است. در کنار اين بشقاب توصيه هايي هم ارائه شده بدين ترتيب که هفته اي دو بار از ماهي در برنامه ي غذايي تان استفاده کنيد و از غذاهاي پر چربي و پر نمک و اضافه کردن نمک به غذا سر سفره بپرهيزيد.
نيمي از اين بشقاب با ميوه و سبزي اشغال شده است که اهميت اين دو گروه را مي رساند. مقدار پروتئين از گروه هاي ديگر موجود در بشقاب کمتر است بدين معني که بايد کمتر از گروه هاي ديگر مصرف شود. اين به معناي کم اهميت بودن آن نيست بلکه به دليل چربي موجود در محصولات حيواني و آمار رو به افزايش بيماري هاي قلبي و عروقي بايد کمتر از بقيه ي گروه ها و بيشتر از منابع کم چربي تامين شود.
البته نظر بعضي از دانشمندان اين است که اگر چه اين بشقاب راهنما، ساده و قابل فهم است ولي اطلاعات زيادي به ما نمي دهد. تاکيد آن بر ميوه و سبزي خوب است ولي مقدار پروتئين آن براي آمريکايي ها که بيش از مقدار مورد نيازشان پروتئين دريافت مي کنند زياد است(دکتر نستله از دانشگاه نيويورک).
هرم غذايي، طبقه بندي گروه هاي غذايي بر اساس اهميت و ميزان
مصرف است. گروه هاي غذايي شامل گروه نان و غلات، گروه ميوه،
گروه سبزي، گروه گوشت و گروه شير است
1- رعايت تنوع(variety) در خوردن غذا
2- رعايت تعادل و توازن در دريافت غذا همراه با فعاليت بدني براي نگهداري يا کاهش وزن
3- انتخاب غذاهاي کم چربي، کلسترول و چربي اشباع شده کم
4- انتخاب رژيمي با مقادير زياد سبزي، ميوه و محصولات غله اي کامل
5- ميانه روي در مصرف شکر
6- ميانه روي درمصرف نمک و سديم
7- ميانه روي در مصرف نوشابه هاي گازدار و شربت ها
در نهايت توجه به اين طرح همراه با رعايت توصيه هاي تغذيه اي، بهترين راه براي حفظ سلامت است.
عاتکه موسوي
بخش تغذيه و آشپزي تبيان
مطالب مرتبط:
هرم غذايي مخصوص کودکان 6-2 ساله
تغذيه در آموزه هاي ديني؛ گروه هاي هرم غذايي