هرم غذایی مخصوص کودکان 6-2 ساله
اگر چه کودکان می توانند مقدار انرژی مورد نیازشان را با دریافت غذای کافی تنظیم کنند، ولی سیستمی وجود ندارد که آنها را برای انتخاب یک
رژیم متعادل راهنمایی کند.آنها از بزرگترهایشان یاد می گیرند که چگونه
تغذیه سالمی داشته باشند. اگر روزانه از تمام گروه های غذایی استفاده کنند، انرژی، ویتامین ها، مواد معدنی و سایر مواد غذایی مورد نیازشان تامین خواهد شد.هرم غذایی به آنها کمک می کند تا انواع مختلفی از غذاها را دریافت کنند.برای اینکه روی انجام فعالیت بدنی در کودکان تاکید کنیم، در کنار هرم غذایی آنها اشکال مختلفی از ورزش نشان داده شده است ( تصویر بالا که با کلیک کردن بر روی آن، میتوانید آن را واضح تر مشاهده کنید).
مقادیر هرم غذایی
کودکان 6-2 ساله با هرم غذایی سایر افراد متفاوت است. برای کودکان 6-4 ساله ، 6 واحد از گروه نان و غلات ، 3 واحد از سبزیجات ، 2 واحد میوه ، 2 واحد گروه شیر و لبنیات ، 2 واحد گروه گوشت توصیه می شود. غذاهایی که چربی و قند بالایی دارند، بایستی به مقدار متعادل مصرف شوند.کودکان 2 تا 3 ساله یک سوم مقدار واحد های غذایی کودکان 6- 4 ساله احتیاج دارند.
مقدار یک واحد از گروههای مختلف غذایی در جدول زیر آمده است.
گروه های غذایی | اندازه واحدها برای کودکان 3- 2 ساله | اندازه واحدها برای کودکان 6- 4 ساله |
نان و غلات : نان برنج یا ماکارونی پخته غلات پخته غلات آماده | دو سوم کف دست یک سوم لیوان یک سوم لیوان 20 گرم | یک کف دست نصف لیوان نصف لیوان 30 گرم |
سبزیجات : سبزیجات پخته سبزیجات خام | یک سوم لیوان | یک دوم لیوان یک لیوان |
میوه ها : میوه تازه آب میوه کمپوت میوه برگه میوه ها | نصف میوه متوسط نصف لیوان یک سوم لیوان | یک عدد میوه متوسط سه چهارم لیوان نصف لیوان یک چهارم لیوان |
گوشت و جانشین های آن : گوشت قرمز، مرغ یا ماهی حبوبات پخته | 60 گرم یک سوم لیوان یک عدد یک قاشق غذاخوری | 90- 60 گرم نصف لیوان یک عدد دو قاشق غذاخوری |
شیر و لبنیات : شیر پنیر | یک لیوان 60 گرم | یک لیوان 60 گرم |
مقایسه دریافت غذایی کودکان 5- 2 ساله با مقدار توصیه شده آنها در هرم غذایی نشان می دهد به جز گروه شیر و لبنیات، بقیه گروه های غذایی زیر مقدار حد متعادل مصرف می شوند. ولی بیشتر کودکان، مقدار انرژی مورد نیاز خود را از مواد غذایی تامین می کنند.
برای کودکان 5- 3 ساله، 54 در صد انرژی باید از کربوهیدرات، 14 در صد از پروتئین و 32 در صد از چربی ( 12 در صد از چربی اشباع ) تامین می شود.
میان وعده ها :
میان وعده ها بخش مهمی از انرژی و مواد مغذی مورد نیاز کودکان را تشکیل می دهند.
بچه ها به دلیل داشتن معده کوچک، نمی توانند در یک وعده مقدار زیادی غذا بخورند. به همین دلیل مصرف میان وعده برای آنها ضروری است که بایستی دارای
مواد مغذی باشند. کودکان در میان وعده نباید هله و هوله مانند چیپس و پفک و... مصرف کنند یا نوشابه های شیرین و خوراکی های فاقد مواد مغذی و پر کالری بخورند.زیرا این غذاها باعث
کاهش اشتهای کودک خواهد شد که در اثر دریافت کم مواد غذایی ، دچار کاهش رشد خواهد شد.غذاهایی برای میان وعده ها :
-
موز بصورت شیرموز، دسر یا خود میوه- نان و پنیر
- انواع سبزیجات پخته مثل
هویج ، کدو سبز- میوه های تازه
- بیسکوئیت
- شیر بصورت ساده، شیرموز، شیر
کاکائو ، شیر و عسل یا شیر و خرما .سبزیجات خام و برگه میوه ها مثل برگه زردآلو در کودکان4 سال به بالا مصرف شود، چون امکان خفه شدن کودک زیر 4 سال با آنها وجود دارد.
کودک تمایل دارد همیشه فقط یک نوع غذا بخورد که شاید به دلیل راحتی انتخاب و آشنایی با آن باشد.
مهمترین کار این است که به کودک یاد دهید که انواع مواد غذایی را مصرف کند. علایق غذایی هر کودک مربوط به خود اوست.
اوقات صرف غذا بایستی اوقات خوش و راحتی باشد و نباید کودک را مجبور به غذا خوردن کنید و با او دعوا کنید، چون در این صورت نمی تواند عادات صحیح غذا خوردن را یاد بگیرد.
بعضی توصیه های کاربردی برای کودکان شامل موارد زیر است:
- فقط در ابتدا یک یا دو قاشق پُر غذا به کودک بدهید یعنی قاشق های بعدی معمولی باشند.
- سعی کنید غذاهای جدید را طوری تهیه کنید که تا طعم غذاهای قبلی را داشته باشند.
- مقدار واحدهای غذایی مورد نیاز کودکان را یاد بگیرد.
- غذاهای جذاب و خوش طعم برای کودک تهیه کنید.
- کودک اغلب غذاهای دست خورده و مخلوط را دوست ندارد.
- به کودک اجازه ندهید بین وعده های غذایی و میان وعده ها مرتب چیزی بخورد ، زیرا باعث
کاهش اشتهای او در موقع صرف وعده اصلی غذا خواهد شد.- کودک را مجبور به نشستن در سر سفره غذا تا اتمام غذایش نکنید؛ یعنی نگویید باید تمام غذایت را بخوری، بعد از سر سفره بلند شوی.
وعده های غذایی کودکان :
اوقات صرف غذا فرصت مناسبی است تا کودک حرف زدن و مهارت های اجتماعی را یاد بگیرد و شخصیت مستقلی داشته باشند.
این لحظات نباید به میدان جنگی تبدیل شود تا به اجبار به کودک غذا بدهیم.
یکی از مهم ترین وعده های غذایی که نقش مهمی در حفظ سلامتی کودک دارد ،
صبحانه می باشد.مکمل ویتامین ها و املاح :
کودکانی که غذاهای متنوعی از تمام گروه های غذایی هرم مصرف می کنند، بدون نیاز به مصرف مکمل می توانند نیازهای تغذیه ای خود را تامین کنند. زیرا غذاهای مختلف علاوه بر ویتامین و املاح سایر مواد مغذی را نیز برای بدن تامین می کنند که این روش، بهترین راه تامین نیازهای غذایی است.
نیره ولدخانی- کارشناس تغذیه تبیان