دوران سرنوشت ساز جوانی
دوران سرنوشت ساز جوانی
جوانی فصل نشاط است، فصل سبزی حیات است، فصل شیرین زندگی است. جوانی تکرار پذیر نیست، صفات جوانی باعث ماندگاری در کهنسالی و میانسالی است. جوان روحیه ای شاد، بانشاط، روحیة فضیلت جویی و حق طلبی دارد. دوران جوانی، دورانی است که اگر کسی از آن خوب استفاده کند می تواند تا پایان عمر خودش را به طور دقیق رقم بزند. دوران جوانی دوران رشد استعدادها و توانمندی هاست.
دکتر محمود گلزاری یکی از روان شناسان تاثیر گذار در میان جوانان است . و در زمینه روان شناسی و شناخت دوران جوانی تجربه و اندوخته های علمی فراوانی دارد . ایشان در مورد رابطه سالم با جوانان چنین می گوید :
«برخورد ما با جوانان آمیزه‌ای از تسامح و موعظه است»، «وقتی به جوانان می‌نگرم چشمی را می‌گشایم و دیگری را بر هم می‌گذارم»، «آرزوی من این است که جوانان همواره مورد لطف و حس ظن جامعه خود باشند. جوانان رکن و اساس و شریان حیاتی و گل خوشبوی کشورند و همواره رایحه‌ای از بهشت را با خود همراه دارند.» در اندیشه‌های امام موسی صدر مطالبی درباره جوان دیدم که برایم بسیار تازگی داشت. ایشان در دانشگاه لبنانی بیروت در دانشکده حقوق صحبتی کردند که خطابشان به جوانان دانشجوست. آن سخنرانی بسیار دقیق است و من معتقدم که باید در عرصه وسیعی پخش شود. گفتند دانشجو کیست؟ او جوان طالب علم است. جوانی است که در حال تحصیل علم است. بعد درباره جوان نکات دقیقی را گفتند. ایشان برای جوان چندین خصوصیت بسیار دقیق را برشمردند. که البته مواردی را هم ما به آن اضافه نمودیم .
1-توانایی و نیرومندی:
این اولین ویژگی، اصولاً امری بدیهی و ظاهری و مشخص است. جوان توانایی جسمی دارد و نیرومند است. در بسیاری از جاها به صورت تفصیلی در مقایسه با بزرگسالان آورده‌اند. جوان تواناتر، نیرومندتر و قوی است و گفته‌اند که برای هر موفقیتی توانایی جسمی و سلامت جسمی لازم است. به همین دلیل این توانایی و نیروی جوان می‌تواند زمینه‌ساز موفقیت او باشد.
2- شکیبایی:
جوان در برخورد با دشواری‌ها و مشکلات زندگی از شکیبایی و صبر برخوردار است و صبر جوان در برخورد با مشکلات بسیار بیشتر از بزرگسالان است. گاهی ما فکر می‌کنیم جوان باید یک آدم نازک و لطیف باشد. ایشان نمونه‌های زیادی را گفته‌اند که چگونه جوانان تلاششان، صبر و شکیبایی‌شان در دشواری‌ها بیشتر است و باز یادآوری کرده‌اند که آن توان جسمی اگر همراه با شکیبایی در مصائب باشد، آدم را موفق می‌کند.
3- خویشتنداری جوان در برابر امیال و هوس‌ها بیشتر است
به زعم خیلی‌ها جوان بیشتر به طرف هوا و هوس می‌رود. شاید این برایتان چیز غریب و شگفت انگیزی به نظر برسد. ولی اگر شما با اکثریت جوانان برخورد کنید، نه با گروه کمی که شاید قربانی تربیت خانواده‌ها باشند، واقعا بیش از بزرگسالان بر هوای نفسشان تسلط دارند.
4- فرصت و مجال جوان در روز خیلی بیشتر از بزرگسالان است
یک جوان دست کم 20 سال یا 30 سال می‌تواند برنامه‌ریزی درازمدت بکند.جوان از نظر روحی امکانات فراوان دارد. اصلا ناامیدی و محال برای یک جوان خیلی مطرح نمی‌شود. فکر می‌کند که همه چیز ممکن است. از نظر روانی تازگی و نشاط دارد. ایشان در تعبیر آن «و لَمّا بَلَغَ اشُدَهُ» (12:22) می‌گویند. یعنی همه قوا در یک جوان جمع است.
امام موسی صدر جوان را آنتی‌تزی می‌داند که در مقابل واپسگرایی‌ها می‌ایستد. بزرگسالان به سبب وابستگی‌شان این قدرت ایستادن را ندارند و نمی‌توانند تغییری ایجاد کنند. آن چیزی که امام قبول داشتند و خودشان عمل می‌کردند، این بوده که با جوانان، هم باید از خردورزی و هم از حسن خلق استفاده کنیم
5- آسان پذیری
6 - قدرت فضیلت طلبی
ویژگی دیگرجوان، عبارت است از فضیلت جویی، حق طلبی، شجاعت در راه فضیلت؛ اگر جوان در جایی دید که فضیلتی هست و برای او ثابت شد، قدرت ریسک دارد، جلو می رود ، به میدان می زند. شجاع است و ملاحظه ندارد. اگر فضیلت یافت، جانش را در طبق اخلاص می گذارد.
7- قدرت عفو و گذشت
جوان زود می گذرد، کینه ندارد، برادران یوسف جوان بودند، اشتباه هم کردند و برادرشان را در چاه انداختند، حسادت ورزیدند، ولی همین که فهمیدند اشتباه کرده اند، بلافاصله گفتند: بابا از خدا بخواه ما را ببخشد. این آیه در سورة یوسف پیامش این است که جوان زود گذشت است. قدرت عفو و گذشت در او زیاد است، کینه ندارد.
8- مسئولیت پذیری
یکی از خصوصیاتی که باید در زندگی ما باشد حس مسئولیت است. انجام هر وظیفه و مسئولیتی، رضایت درونی به انسان می بخشد و افزون بر آن بر اعتماد به نفس جوانان می افزاید و آن ها را برای قبول مسئولیت های عظیم تر و گسترده تر آماده و مطمئن می سازد. جامعه را بهره مند از مدیران متعهد و خدمتگزاران شایسته می كند و نیز روند نوسازی و توسعه اجتماعی را بهبود چشمگیر می بخشد.امام موسی صدر جوان را آنتی‌تزی می‌داند که در مقابل واپسگرایی‌ها می‌ایستد. بزرگسالان به سبب وابستگی‌شان این قدرت ایستادن را ندارند و نمی‌توانند تغییری ایجاد کنند. آن چیزی که امام قبول داشتند و خودشان عمل می‌کردند، این بوده که با جوانان، هم باید از خردورزی و هم از حسن خلق استفاده کنیم. امروز همه از سیمای گشاده و متبسم ایشان یاد می‌کنند. کسی می‌تواند، در اندیشه و عمل، با جوان به این خوبی رفتار کند که خودش آدم سالمی باشد. حقیقت این است که فقط با این صحبت‌ها و توصیه‌ها نمی‌شود. باید خودش انسان بسیار ساخته شده و مثبتی باشد. ثانیا خودش باید یک جوانی موفقیت‌آمیز داشته باشد.
فرآوری: کهتری
بخش خانواده ایرانی
منابع:
دکتر محمود گلزاری- سپیده دانایی
استاد رفیعی - پژوهشکده باقر العلوم
پی نوشتها:
[1] . علل الشرایع، ج 1، ص 54؛ النور المبین فی قصص الانبیاء و المرسلین، ص 180.
[2]. روایات تربیتی، ج 1، ص 349 و ج 3، ص 368.
مقالات مرتبط :