وضعیت "تئاتر" در كشورهای آسیایی ( چین )
وضعیت "تئاتر" در كشورهای آسیایی ( چین )
"هنر منحط غیر قابل ادامه" در سایه ی حضور گسترده ی سینما و شبكه‌های ماهواره‌ایدر چین
با توجه به جمعیت یك میلیاردی و عرصه پهناور جغرافیایی كشور "چین"، بی گمان توجه به قدمت و بسترهای اصیل و ملی هنرهای نمایشی در این كشور، می‌تواند نقش آشكار كننده‌ای در تبیین وضعیت تئاتر آسیا داشته باشد.
در ادامه ی بررسی وضعیت تئاتر در كشورهای آسیایی نگاهی به وضعیت تئاتر در كشور چین داشته است.
در میان نمایش‌های چینی، نمایش «پایتخت» یا «چینگ شی» كه به اپرای پكنی هم معروف است در داخل و خارج سرزمین پهناور چین از شهرت بسیاری برخوردار بوده است.
در سال 1950 میلادی یك سال پس از اعلام رسمی استقرار حكومت كمونیستی در چین، مفسران كمونیست، تفسیری متفاوت از هنر نمایش نیاكان خویش ارایه كردند و با ارایه منشور تئاتر حزب كمونیست چین، این سنت هزاران ساله‌را، مسموم ،طبقاتی، لبریز از خرافه و در یك كلام «هنر منحط غیر قابل ادامه» قلمداد كردند.
بر اساس این منشور كادرهای متعصب حزب و از جمله همسر مائو، كه خود دارای سابقه بازیگری در سینما و اپرای پكن بود بركنار شد و بازنویسی نمایشنامه‌ها در دستور كار حزب قرار گرفت، به همین دلیل صدها نمایشنامه از صافی گذشته و پس از پالایش ایدئولوژیك مجوز نمایش گرفتند.
در ماه مه 1957 و بر اثر سیاست «صدگل» (بگذار صد گل بشكفد) این منشور نادیده انگاشته شد و برخی از بزرگان حزب، به نتیجه رسیدند كه نه دست اندركاران تئاتر و نه تماشاگران از این نوع نمایش لذت نمی‌برند.
جدا از برخورد سهمگین حزب كمونیست چین با نمایش نیاكان چینی‌ها، تفسیر حزب از بنیان‌های فلسفی و زیبایی شناختی نمایش چینی صحیح بود، چرا كه به رغم غیر رئالیستی بودن نمایش سنتی چین هر داستان و هر اجرا بازتابی از باورها و اعتقادات و معرف ساختار اجتماعی این سرزمین بود.
نمایش سنتی چین، فساد حكومت‌ها و حكام ولایات را به نمایش می‌گذارد اما هرگز به ساحت پسر آسمان، پدر ملت یا به تعبیر دیگر خاقان، كوچك ترین توهین و تعدی نمی‌كند.
در نمایش‌های سنتی چین احترام به خانواده، احترام به نیاكان تلقی و واجب شمرده می‌شده و تخلف از آن گناهی نابخشودنی بود.
نكته جالب آنكه در سرزمین پهناور چین، در هر ولایتی «نمایش» نام جداگانه‌ای داشته و تنها انواعی از نمایش دارای عناوین فراگیر بوده‌اند، از جمله آنها می‌توان به نمایش باستانی KIEOE-HI، نمایش ملی KOUO –KIU و نمایش پایتخت CHING-HSI اشاره كرد.
در نمایش پایتخت كه از بقیه مشهورتر است بازیگران همچون خوانندگان اپرا، با آواز گفت و گو می‌كنند و هر چند كه رقص و آكروبات را از عناصر اصلی این نمایش خوانده‌اند، اما جنبه موسیقیایی آن همواره برتر شمرده می‌شود.
گونه‌ای اصلی نمایش در چین بیش از یكصد نوع‌اند، «یانگ تسو»(نمایش ایالت شنی)، چیونگ چو (نمایش جزیره‌های هانیان) و كواكود (نمایش ایالت هونان) از جمله معروف ترین آنها هستند.
مایش چینی در فضایی همانند قهوه خانه اجرا می‌شود، در این فضا سكویی برای بازی در نظر گرفته شده و نوازندگان در گوشه‌ای از این فضا و در كنار سكو از جایگاه مخصوصی بهره می‌برند.
نمایش عروسكی یكی از انواع سنتی نمایش چینی به شمار می‌رود. انواع نمایش عروسكی از اجراهای تك نفره عروسكی گرفته تا نمایش‌های عروسكی سایه‌ای و نخی بسیار پیچیده در طیف وسیع نمایش عروسكی چین قرار دارند.
به اعتبار سندی متعلق به یك هزار سال پیش از میلاد مسیح فردی به نام «یان شی» عروسك‌هایی ساخته بود، كه فك متحرك و مفاصل حركتی داشته‌اند و با آواز خوانی مردم را سرگرم می‌كرده‌اند.
در این نوع نمایش نیز از دیرباز موسیقی از اهمیت فوق العاده‌ای برخوردار بوده است.
نمایش در كشور چین امروزه تا حدودی در سایه حضور گسترده سینما و شبكه‌های ماهواره‌ای قرار گرفته است اما هنر تئاتر چین همواره با حمایت دستگاه‌های دولتی و فرهنگی این كشور به عنوان سفیرانی اصیل و مشهور در رویدادهای تئاتری و جشنواره‌های خارجی، نمایش و حضور پررنگ و لعابی داشته و دارند.
لینک ها :
وضعیت"تئاتر"در كشورهای آسیایی ( بنگلادش )
برنامه‌های روز دوم جشنواره تئاتر فجر
بودجه بخش سینما، تئاتر و موسیقی بررسی می‌شود
وجود یک جشنواره خوب برابری می کند با تئاتری متفاوت
پایان جشنواره بین المللی تئاتر فجر
فهرست برگزیدگان انجمن نمایش جشنواره بیست و چهارم تئاتر فجر اعلام شد.
گفت و گو با آزیتا حاجیان کارگردان تئاتر« یک زن، یک مرد» بخش اول
جشنواره های بین المللی تئاتر فجر
گزارش تصویری جشن منتقدان تئاتر
نگاهی به سرگذشت و شیوه كاری "بالشویی تاتر" مسكو
گزارش تصویری از نمایش تئاتر فجر