نگاهی به نقاط قوت و ضعف پدیده نوروزی صداوسیما؛
چطور عصر جدید تلویزیون را فتح کرد؟
نوروز امسال یک مسابقه تلویزیونی توانست همه را پای تلویزیون بنشاند و نقد و نظر و صحبت در مورد این برنامه به سوژه اصلی مهمانی‌های نوروزی شد. این برنامه در فضای مجازی هم حسابی جنجال به پا کرد اما بر اساس نظرسنجی مرکز تحقیقات صداوسیما در خصوص برنامه‌های نوروز ۹۸ تلویزیون برنامه عصر جدید پربیننده‌ترین برنامه غیر نمایشی سیما شناخته شد اما سؤال اساسی این است که عصر جدید چگونه توانست باوجود مخالفان و انتقادات، تلویزیون را فتح کند؟
در ابتدا اگر بخواهیم از کیفیت ساخت برنامه و نحوه اجرا و استودیو بگوییم، باید اعتراف کنیم که این برنامه با توجه به استاندارهای داخلی ازنظر ذوق و سلیقه و هزینه در بالاترین سطح قرار دارد. تمیزی و حرفه‌ای بودن ساخت و اجرا نشان از ماه‌ها فکر، جلسه، بی‌خوابی و تلاش برای کشف استعدادهای ایرانی دارد اما عصر جدید هم مانند هر برنامه تلویزیونی دیگر نقاط قوت و ضعفی دارد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت:
خوب‌های عصر جدید
کپی کردن همیشه هم بد نیست!تنها پخش دو قسمت از برنامه عصر جدید کافی بود تا موجی از واکنش‌های منفی روانه این برنامه شود. اولین بهانه و نقدی که به آن وارد شد تنها این بود که عصر جدید نسخه کپی برنامه آمریکایی آمریکاز گات تلنت است! این انتقاد قابل‌پذیرش است؛ چنانچه عصر جدید از تعداد داوران، شکل و شمایل استودیو و نحوه اجرا کاملاً کپی برنامه مشهور امریکاز گات تلنت است و تنها در برخی از جزئیات مثل پوشش و رعایت موازین اخلاقی و شرعی متفاوت عمل کرده است اما خوب است تا ما به‌جای آنکه خود را درگیر چنین مسائلی کنیم کمی از بُعد مثبت به ماجرا نگاه کنیم. اساساً اقتباس برنامه‌های مفید و جذاب از سراسر دنیا و اجرای آنها مطابق با معیارهای فرهنگی خودمان، چه اشکالی می‌تواند داشته باشد؟ ما در جامعه با جوانان زیادی روبرو هستیم که به خاطر نبود امکانات و یا دیده نشدن نتوانسته‌اند خلاقیت‌های خود را بروز دهند و حالا که چنین شرایطی مهیا شده است چرا باید به خاطر تقلیدی بودنش تا این حد به آن نقد وارد کنیم؛ چنانچه برنامه آمریکاز گات تلنت که در ایالت متحده پخش می‌شود مخاطبان زیادی را در سراسر دنیا به خود جذب کرده است و باعث شده که کشورهای مختلفی همچون ترکیه و عربستان قبل از ما به ساخت چنین برنامه‌ای روی بیاورند لذا کپی کردن همیشه هم بد نیست و کشور ما به بعضی از این کپی کاری‌ها نیاز دارد چراکه اگر از دل چنین برنامه‌هایی استعدادی کشف و به دنیا معرفی شود، می‌تواند قدمی درراه پیشرفت، شکوفایی و انگیزه جوانان سرزمینمان باشد.
یکی دیگر از نکات مثبت عصر جدید، عدم تبعیض و محدودیت بین اقشار، استعدادها و سن و سال‌ها است؛ چنانچه می‌بینید شرکت‌کنندگان در هر گروه سنی و از هر خطه و منطقه‌ای در برنامه حضور می‌یابند و در یک اجرای 5 دقیقه‌ای مهارت و استعداد خود را در زمینه‌های مختلف هنر، موسیقی، ورزشی و. به نمایش می‌گذارند.
در این برنامه شما دیگر با یک چهره کمدی که کار و حرفه‌اش خنداندن مردم است روبرو نیستید بلکه جذابیت این برنامه این است که افرادی را مشاهده می‌کنید که از خود مردم هستند و برای اولین بار در جلوی دوربین و در برابر داورهای مشهور و میلیون ها بیینده در استودیو حاضر می‌شوند و بدون هیچ‌گونه شهرت و از همه مهم‌تر به‌صورت ذاتی استعدادهایشان را به نمایش می‌گذارند.
قدردانی از استعدادهایی که نصیب خیلی ها نمی شود
از دیگر نکات مثبت این برنامه این است که در کنار کشف استعدادها، از چهره‌هایی قدردانی و تشکر می‌شود که رشادت و شجاعت آنها نصیب خیلی‌ها نمی‌شود؛ چهره‌هایی که ذوق و هنرشان، جنگیدن با مستکبران و دشمنان است. حضور خانواده شهدا یکی از صحنه‌های زیبای این برنامه بود تا نشان دهد که دیده شدن جوانان امروز و کشف استعدادهایشان بخاطر آرامش حاصل از همت و تلاش شهدا بوده است و این نشان می دهد که امکان تقدیر و تشکر از استعدادهایی که جنسش نمایشی نیست، وجود دارد لذا خوب است این برنامه از استعدادهای دیگری همچون کارآفرینان که با خلاقیتشان توانسته‌اند، جوانان زیادی را مشغول به کار کنند تشکر و قدردانی کند تا انگیزه برای چنین کارهایی بیشتر شود.
بدهای عصر جدید
داورانی که همواره نقد میشوندبعد از انتقاد از مشابه بودن برنامه عصر جدید دومین مسئله‌ای که توجه مخاطبان را به خود جلب کرده، داوری‌های این برنامه است. در بین داوران تکلیف امین حیایی و رؤیا نونهالی مشخص است؛ هردوی این افراد در رشته بازیگری و تئاتر سررشته دارند.
آریا عظیمی نژاد هم که در حوزه موسیقی شناخته‌شده است و می‌توان به نظراتش در رابطه با شرکت‌کنندگان خواننده و موسیقی اعتماد کرد و روی حرفش حرف نزد اما در بین داوران بیشترین هجمه‌ها روی سید بشیر حسینی متمرکز است. او در بین برخی از قضاوت‌هایش متفاوت از دیگران نظر می‌دهد؛ چنانچه وی در برنامه اخیر، انتقاد تندی به پانتومیم و شرکت‌کننده برنامه وارد کرد و معتقد بود که: «پانتومیم جزو فرهنگ ما نیست و کاملاً غربی است. این هنر هیچ‌گاه هنر محبوب عامه نبوده و نخواهد بود.» در مقابل برخی گفتند با غربی دانستن هنر پانتومیم، برنامه عصر جدید هم زیر سؤال می‌رود چراکه این برنامه هم به‌نوعی تقلید از غرب است.
تخریب روحیه شرکت‌کنندگان
فارغ از اینکه عصر جدید می‌تواند راهی برای کشف استعدادها باشد اما نکته اینجاست که این برنامه به همان اندازه که می‌تواند باعث ایجاد انگیزه شود می‌تواند تخریب روحیه شرکت‌کنندگان را به دنبال داشته باشد. گرفتن چراغ‌های قرمز در وسط اجرا، انتقاد تند برخی از داوران از شرکت‌کنندگان و رد شدن از فینال مسائلی است که می‌تواند با خود افسردگی بعد از اجرای ناموفق و از دست دادن انگیزه را در پی داشته باشد. هر فردی با تشویق و گرفتن رأی مثبت انگیزه‌اش چند برابر می‌شود اما آیا تابه‌حال به حال‌وروز شرکت‌کنندگان چراغ‌قرمز فکر کرده‌اید؟! شاید برخی از آنها در ظاهر ابراز کنند که ایرادهای کارشان را متوجه شده‌اند اما همین‌که نتوانستند در دید داوران و مردم جذاب باشند و به همین راحتی جلوی میلیون‌ها بیننده این‌گونه ارزش‌گذاری می‌شوند، می‌تواند باعث تضعیف روحیه و حتی کور شدن استعدادها شود؛ چنانچه ما اگر به اصل آمریکایی این برنامه هم نگاه کنیم، مسائلی مانند افسردگی و حتی شایعات خودکشی را می‌شنویم، چیزی که ممکن است برای برنامه «عصر جدید» کمی زود باشد.
حضور شرکت‌کننده جنجالی؛ تناقض یا پنهان‌کاری و یا دیده شدن؟!
فینالیست قسمت بیست و یکم برنامه عصر جدید، بازیگر باسابقه و صاحب جوایزی بود که اشک بینندگان و داوران را درآورد اما کمی بعد از برنامه، این شرکت‌کننده واکنش‌هایی را در پی داشت و سؤال بینندگان این بود که آیا این برنامه برای کشف استعدادهای ذاتی است یا معرفی و کسب شهرت برای افراد هنرمند ناشناخته؟!
فاطمه رادمنش یکی از بازیگران حرفه‌ای و باسابقه تئاتری است که در جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر صاحب جایزه شده است و به گفته خودش روی کارش مسلط است و افراد تئاتری او را به‌خوبی می‌شناسند اما مسئله اینجاست که یکی از شعارهای این برنامه، «عصر جدید، فرصتی برای دیده شدن» است که حضور فاطمه رادمنش با شعار این برنامه کمی متناقض است.
به نظر می‌رسد که عدم شفاف‌سازی و تدوین هدفمند برنامه نشان‌دهنده عدم صداقت و گمراه کردن مخاطبان باشد. درواقع این ماجرا چیزی را جز این در ذهن ایجاد نمی‌کند که عوامل این برنامه خواسته‌اند این تفکر را در ذهن بیننده ایجاد کنند که این شرکت‌کننده بدون پیشینه وارد برنامه شده و این دقیقاً هما حقه‌ای است که خانم نونهالی به یکی از شرکت‌کنندگانی که خودش را به لالی زده بود، گفت.
درحالی‌که عده‌ای به حضور فاطمه رادمنش انتقاد وارد کردند عده‌ای در مقابل معتقد بودند که رادمنش‌ها در جامعه فراوان هستند؛ کسانی که باوجود داشتن جوایز و سابقه کاری ناشناخته مانده‌اند و هیچ حمایتی از آنها نمی‌شود لذا این افراد عصر جدید را فرصتی برای دیده شدن چهره‌های حرفه‌ای ناشناخته می‌دانند.
به‌هرروی امیدواریم که عصر جدید بتواند با رفع نواقص و اشکالات کار و تقویت نقاط مثبت به‌مراتب از نمونه اصلی خود هم موفق‌تر عمل کند و در جهت ایجاد انگیزه و عدم تخریب روحیه شرکت‌کنندگان تدبیری اندیشه شود تا دچار مشکلات غربی‌ها نشویم...
