گوشه دهان تان زخم می شود؟

شاید شما هم دیده باشید بعضی از سالمندانی را که موقع حرف زدن، آب در گوشه دهانشان جمع می‌شود و به قول معروف، دهانشان کف می‌کند! می‌دانید مشکل از کجاست؟ کوتاه بودن ارتفاع دندان مصنوعی‌شان! یعنی اگر دندان‌پزشک بتواند این مشکل را در ساختار دندان مصنوعی آنها رفع کند، مشکل آنها نیز به کلی حل می‌شود.

اگر شما هم پا به سن گذاشته‌اید و دارید با دندان مصنوعی زندگی می‌کنید، شاید با همین مشکل روبرو باشید؛ مشکلی که دندانپزشکان آن را «التهاب گوشه دهان» می‌خوانند.

از دندان مصنوعی کوتاه تا کمبود ویتامین

حتما برای شما هم پیش آمده است که اگر زیاد عادت دارید حین صحبت کردن گوشه لب تان را با زبان‌ لمس کنید، زخم شود و به سوزش بیفتد. همچنین اگر دندان مصنوعی شما بیش از حد کوتاه باشد، هم همین مشکل را تجربه خواهید کرد. بعضی‌ها هم بر اثر کمبود برخی از ویتامین‌ها دچار این مشکل می‌شوند. معمولا کمبود ویتامین B2 در بدن می‌تواند چنین التهابی را در گوشه دهان به وجود آورد. پزشکان اعتقاد دارند که کمبود آهن در رژیم غذایی افرادی که به کم‌خونی فقر آهن مبتلا هستند، نیز چنین التهابی را به وجود می‌آورد. کمبود روی در رژیم غذایی هم یکی دیگر از علل اصلی این بیماری است، ولی علت اصلی چنین التهابی دندان مصنوعی نامناسب است.

در حقیقت اگر ارتفاع عمودی دندان مصنوعی شما کوتاه شده باشد، بروز چنین مشکلی دور از انتظار نیست. حال ممکن است دندان مصنوعی شما در مراحل ساخت به صورت صحیح اندازه‌گیری نشود و این مشکلات را به وجود آورد، و یا دندان مصنوعی شما بسیار قدیمی باشد و دندان‌های آن سایش پیدا کرده و ارتفاع خود را از دست داده باشند. در هر دو صورت در این شرایط شما بیش از اندازه دهانتان را می‌بندید.

البته کودکان و نوجوانان هم از این عارضه در امان نیستند. وقتی فصل زمستان از راه می‌رسد و هوا سرد می‌شود، کودکان در هوای سرد بیرون از منزل لب‌ها‌یشان را بیش از اندازه روی هم فشار می‌دهند و همین موضوع باعث «التهاب گوشه لب» می‌شود. کودکان معمولا با مکیدن گوشه لب خود اوضاع را بدتر هم می‌کنند.

فراموش نکنید مصرف برخی از داروها مثل راکوتان که این روزها برای درمان آکنه استفاده می‌شود هم می‌تواند باعث این دردسر شود.

همیشه پای یک قارچ در میان است

در التهاب گوشه دهان، همیشه پای یک قارچ به نام «کاندیدا» در میان است. در واقع این التهاب در گوشه دهان شما پدید می‌آید و این قارچ روی آن رشد می‌کند. قارچ «کاندیدا» بومی دهان هر انسانی است و در حالت عادی تعداد آن از مقدار مشخصی بیشتر نمی‌شود، ولی در این شرایط تعداد آن در گوشه دهان شما افزایش پیدا کرده و دردسرهایی برای شما ایجاد می‌کند.

معمولا التهاب گوشه دهان در دو طرف به صورت هم‌زمان رویت می‌شود. در موارد ساده فقط گوشه‌های لب ترک برمی‌دارد، ولی در موارد پیشرفته حتی ممکن است دچار زخم و خون‌ریزی شود. گاهی حتی این زخم‌ها دلمه می‌بندند و مشکلات و دردهایی را هنگام باز کردن دهان ایجاد خواهند کرد.

نکته اصلی این است که اگر گوشه دهان شما بیش از حد فشرده شود، این محل به دلیل رطوبت و تاریکی، مکان مناسبی برای رشد قارچ خواهد شد.

چه باید کرد؟

خیلی‌ها وقتی با این مشکل در گوشه‌دهانشان رو به رو می‌شوند، فورا سراغ وازلین و یا رژلب می‌روند و گوشه لب‌هایشان را به آن آغشته می‌کنند، ولی این اصلا درمان صحیحی نیست، چون باعث می‌شود میکرو‌ب‌ها از محل عفونت‌ به نواحی پوست و مخاط سالم، پخش شوند. اما اگر این عارضه در شما به دلیل ابتلا به بیماری خاصی ایجاد شده است، می‌توانید به مدت 1 تا 2 هفته پارافین بهداشتی را در گوشه لب‌هایتان بمالید.

روش بهتر برای درمان این عارضه این است که همواره به جای خیس کردن آن با زبانتان، محل عارضه را خشک نگه دارید. شما می‌توانید در ابتدا محل زخم را با یک صابون غیرسمی بشویید. سپس روی آن آب ولرم بریزید و یک دستمال کاغذی تمیز روی آن بگذارید تا رطوبت اضافی گرفته شود. باید تلاش کنید این محل را 10 تا 20 دقیقه خشک نگه دارید.

می‌توانید محل را با پماد بپوشانید. دلیل اصلی خشک نگه داشتن محیط این است که قارچ‌ها در محیط خشک نمی‌توانند چندان رشد کنند.

می‌توانید قبل از رفتن به رختخواب، یک بانداژ مناسب روی گوشه دهانتان بگذارید.

معمولا با این مراقبت‌ها، این عارضه طی سه روز بهبود می‌یابد.

اگر با این مراقبت‌ها، زخم گوشه دهان شما در طی سه روز بهبود پیدا نکرد، باید به این فکر باشید که شاید پای قارچ در میان نیست و ممکن است لازم باشد در روش تغذیه ای خودتان، تغییری ایجاد کنید و آهن و ویتامین B2 و روی را به آن اضافه نمایید.

دندان مصنوعی تان را اصلاح کنید

اگر شما دندان مصنوعی دارید و دچار این عارضه هستید، به احتمال خیلی زیاد، دندان مصنوعی شما عامل بروز چنین عارضه‌ای است. باید نزد دندان‌پزشکتان بروید و از او بخواهید ارتفاع عمودی دندان مصنوعی ‌تان را اصلاح کند و این کار گاهی با یک ریلاین و یا «ریبیس» (عوض کردن بیس پروتز) امکان‌پذیر است، ولی اگر دندان‌های مصنوعی شما بیش از اندازه سایش پیدا کرده باشند، باید حتما آن را عوض کنید.

دندان مصنوعی که ارتفاع عمودی مناسبی داشته باشد، از فشرده شدن بیش از حد گوشه لب‌های شما به هم جلوگیری کرده و مانع ایجاد این عارضه خواهد شد.

دکتر گلرخ ثریا

سلامتیران