چهل حدیث غدیر
فصل دوم: شایستهها و بایسته های غدیر
فصل اول: جایگاه عید غدیر در مکتب
فصل سوم: ولایت در غدیر
11- روز پیام و ولایت
قال رسول الله صلیاللهعلیهوآله: یا معشر المسلمین لیبلغ الشاهد الغائب، اوصی من آمن بی و صدقنی بولایة علی، الا ان ولایة علی ولایتی و ولایتی ولایة ربی، عهدا عهده الی ربی و امرنی ان ابلغکموه. بحارالانوار 37: 141، ح 35.
رسول خدا صلیاللهعلیهوآله (در روز غدیر) فرمود: ای مسلمانان! حاضران به غایبان برسانند: کسی را که به من ایمان آورده و مرا تصدیق کرده است، به ولایت علی سفارش میکنم، آگاه باشید ولایت علی، ولایت من است و ولایت من، ولایت خدای من است. این عهد و پیمانی بود از طرف پروردگارم که فرمانم داد تا به شما برسانم.
12- روز اطعام
قال ابو عبد الله علیهالسلام: ... و انه الیوم الذی اقام رسول الله صلیاللهعلیهوآله علیا علیهالسلام للناس علما و ابان فیه فضله و وصیه فصام شکرا لله عزوجل ذلک الیوم و انه لیوم صیام و اطعام و صلة الاخوان و فیه مرضاة الرحمن، و مرغمة الشیطان. وسائل الشیعه 7: 328، ضمن حدیث 12.
امام صادق علیهالسلام فرمود: عید غدیر، روزی است که رسول خدا صلیاللهعلیهوآله علی علیهالسلام را بعنوان پرچمدار برای مردم برافراشت و فضیلت او را در این روز آشکار کرد و جانشین خود را معرفی کرد، بعد بعنوان سپاسگزاری از خدای بزرگ آن روزه را روزه گرفت و آن روز، روز روزه داری و عبادت و طعام دادن و به دیدار برادران دینی رفتن است. آنروز روز کسب خشنودی خدای مهربان و به خاک مالیدن بینی شیطان است.
13- روز هدیه
عن امیر المؤمنین علیهالسلام قال: ... اذا تلاقیتم فتصافحوا بالتسلیم و تهابوا النعمة فی هذا الیوم، و لیبلغ الحاضر الغائب، والشاهد الباین، ولیعد الغنی الفقیر والقوی علی الضعیف امرنی رسول الله صلیاللهعلیهوآله بذلک. وسائل الشیعه 7: 327.
امیر المؤمنین علیهالسلام (در خطبه روز عید غدیر) فرمود: وقتی که به همدیگر رسیدید همراه سلام، مصافحه کنید، و در این روز به یکدیگر هدیه بدهید، این سخنان را هر که بود و شنید، به آن که نبود برساند، توانگر به سراغ مستمند برود، و قدرتمند به یاری ضعیف، پیامبر مرا به این چیزها امر کرده است.
14- روز کفالت
عن امیر المؤمنین علیهالسلام قال:
... فکیف بمن تکفل عددا من المؤمنین والمؤمنات وانا ضمینه علی الله تعالی الامان من الکفر والفقر وسائل الشیعه 7: 327.
امیر مؤمنان علیهالسلام فرمود: ... چگونه خواهد بود حال کسی که عهده دار هزینه زندگی تعدادی از مردان و زنان مؤمن (در روز غدیر) باشد، در صورتی که من پیش خدا ضامنم که از کفر و تنگدستی در امان باشد.
15- روز سپاس و شادی
قال ابو عبد الله علیهالسلام: ... هو یوم عبادة و صلوة و شکر لله و حمد له،و سرور لما من الله به علیکم من ولایتنا،و انی احب لکم ان تصوموه. وسائل الشیعه 7: 328، ح 13.
امام صادق علیهالسلام فرمود: عید غدیر، روز عبادت و نماز و سپاس و ستایش خداست و روز سرور و شادی است به خاطر ولایت ما خاندان که خدابر شما منت گذارد و من دوست دارم که شما آن روز را روزه بگیرید.
16- روز نیکوکاری
عن الصادق علیهالسلام: ... و لدرهم فیه بالف درهم لاخوانک العارفین،فافضل علی اخوانک فی هذا الیوم و سر فیه کل مؤمن و مؤمنة. مصباح المتهجد: 737.
از امام صادق علیهالسلام نقل شده که فرمود: یک درهم به برادران با ایمان و معرفت، دادن در روز عید غدیر برابر هزار درهم است، بنابراین در این روز به برادرانت انفاق کن و هر مرد و زن مؤمن را شاد گردان.
17- روز سرور و شادی
قال ابو عبد الله علیهالسلام: انه یوم عید و فرح و سرورو یوم صوم شکرا لله تعالی. وسائل الشیعه 7: 326، ح 10.
امام صادق علیهالسلام فرمود: عید غدیر، روز عید و خوشی و شادی است و روز روزه داری به عنوان سپاس نعمت الهی است.
18- روز تبریک و تهنیت
قال علی علیهالسلام: عودوا رحمکم الله بعد انقضاء مجمعکم بالتوسعة علی عیالکم، والبر باخوانکم والشکر لله عزوجل علی ما منحکم، واجتمعوا یجمع الله شملکم، و تباروا یصل الله الفتکم، و تهانؤا نعمة الله کما هنا کم الله بالثواب فیه علی اضعاف الاعیاد قبله و بعده الا فی مثله... بحارالانوار 97: 117.
علی علیهالسلام فرمود: بعد از پایان گردهم آیی خود (در روز غدیر) به خانه برگردید، خدا بر شما رحمت فرستد. به خانواده خود گشایش و توسعه دهید، به برادران خود نیکی کنید، خداوند را بر این نعمت که شما را بخشیده است، سپاس گزارید، متحد شوید تا خدا به شما وحدت بخشد، نیکویی کنید تا خدا دوستیتان را پایدار کند، به همدیگر نعمت خدا را تبریک بگوئید، همانطور که خداوند در این روز با چندین برابر عیدهای دیگر پاداش دادن به شما تبریک گفته، این گونه پاداشها جز در روز عید غدیر نخواهد بود.
امام صادق علیهالسلام فرمود: عید غدیر، روز عید و خوشی و شادی است و روز روزه داری به عنوان سپاس نعمت الهی است.
19- روز درود و برائت
روی الحسن بن راشد عن ابی عبد الله علیهالسلام قال: قلت: جعلت فداک، للمسلمین عید غیرالعیدین؟ قال: نعم، یا حسن! اعظمهما و اشرفهما، قال: قلت له: و ای یوم هو؟
قال: یوم نصب امیرالمؤمنین علیهالسلام فیه علما للناس.
قلت له: جعلت فداک وما ینبغی لنا ان نصنع فیه؟
قال: تصومه یا حسن و تکثر الصلوة علی محمد و آله فیه و تتبرا الی الله، ممن ظلمهم،فان الانبیاء کانت تامر الاوصیاء بالیوم الذی کان یقام فیه الوصی ان یتخذ عیدا. مصباح المتهجد: 680.
حسن بن راشد گوید: به امام صادق علیهالسلام گفتم: آیا مسلمانان بجز آن دو عید، عید دیگری هم دارند؟ فرمود: بله، بزرگترین و بهترین عید. گفتم: کدام روز است؟
فرمود: روزی که امیرمؤمنان بعنوان پرچمدار مردم منصوب شد.
گفتم: فدایت شوم در آن روز سزاوار است، چه کنیم؟ فرمود: روزه بگیر و درود برمحمد و آل او بفرست و از ستمگران به آنان برائت بجوی، زیرا پیامبران به جانشینان دستور میدادند که روزی را که جانشین انتخاب میشود، عید بگیرند.
20- عید اوصیاء
عن ابی عبد الله علیهالسلام قال: ... تذکرون الله عز ذکره فیه بالصیام والعبادة والذکر لمحمد و آل محمد، فان رسول الله صلیاللهعلیهوآله اوصی امیرالمؤمنین ان یتخذ ذلک الیوم عیدا، و کذلک کانت الانبیاء تفعل، کانوا یوصون اوصیائهم بذلک فیتخذونه عیدا. وسائل الشیعه 7: 327، ح 1.
امام صادق علیهالسلام فرمود: در روز عید غدیر، خدا را با روزه و عبادت و یاد پیامبر و خاندان او یادآوری کنید، زیرا رسول خدا به امیرالمؤمنین سفارش کرد که آن روز را عید بگیرد، همینطور پیامبران هم به جانشینان خود سفارش میکردند که آن روز را عید بگیرند، آنان هم چنین میکردند.
21- روز گشایش و درود
عن ابی عبد الله علیهالسلام قال: والعمل فیه یعدل ثمانین شهرا، و ینبغی ان یکثر فیه ذکر الله عزوجل، والصلوة علی النبی صلیاللهعلیهوآله، ویوسع الرجل فیه علی عیاله. وسائل الشیعه 7: 325، ح 6.
امام صادق علیهالسلام فرمود: ارزش عمل در آن روز (عید غدیر) برابر با هشتاد ماه است، و شایسته است آن روز ذکر خدا و درود بر پیامبر صلیاللهعلیهوآله زیاد شود، و مرد، بر خانواده خود توسعه دهد.
22- روز دیدار رهبری
عن مولانا ابی الحسن علی بن محمد علیهالسلام قال لابی اسحاق: و یوم الغدیر فیه اقام النبی صلیاللهعلیهوآله اخاه علیا علما للناس و اماما من بعده،[قال] قلت: صدقت جعلت فداک، لذلک قصدت، اشهد انک حجة الله علی خلقه.وسائل الشیعه 7: 324، ح 3.
امام هادی علیهالسلام به ابواسحاق فرمود: در روز غدیر پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله برادرش علی علیهالسلام را بلند کرد و به عنوان پرچمدار (و فرمانده) مردم و پیشوای بعد از خودش معرفی کرد.
ابواسحاق گفت: عرض کردم، فدایت شوم راست فرمودی. به خاطر همین به زیارت و دیدار شما آمدم، گواهی میدهم که تو حجت خدا بر مردم هستی.
امام رضا علیهالسلام فرمود: کسی که در روز (غدیر) مؤمنی را دیدار کند، خداوند هفتاد نور بر قبر او وارد میکند و قبرش را توسعه میدهد و هر روز هفتاد هزار فرشته قبر او را زیارت میکنند و او را به بهشت بشارت میدهند.
23- روز تکبیر
عن علی بن موسی الرضا علیهالسلام : من زار فیه مؤمنا ادخل الله قبره سبعین نورا و وسع فی قبره و یزور قبره کل یوم سبعون الف ملک ویبشرونه بالجنة. اقبال الاعمال: 778.
امام رضا علیهالسلام فرمود: کسی که در روز (غدیر) مؤمنی را دیدار کند، خداوند هفتاد نور بر قبر او وارد میکند و قبرش را توسعه میدهد و هر روز هفتاد هزار فرشته قبر او را زیارت میکنند و او را به بهشت بشارت میدهند.
24- روز دیدار و نیکی
قال الصادق علیهالسلام: ینبغی لکم ان تتقربوا الی الله تعالی بالبر والصوم والصلوة و صلة الرحم و صلة الاخوان، فان الانبیاء علیهم السلام کانوا اذا اقاموا اوصیاءهم فعلوا ذلک و امروا به. مصباح المتهجد: 736.
امام صادق علیهالسلام فرمود: شایسته است با نیکی کردن به دیگران و روزه و نماز و بجاآوردن صله رحم و دیدار برادران ایمانی به خدا نزدیک شوید، زیرا پیامبران زمانی که جانشینان خود را نصب میکردند، چنین میکردند و به آن توصیه میفرمودند.
25- نماز در مسجد غدیر
عن ابی عبد الله علیهالسلام قال: انه تستحب الصلوة فی مسجد الغدیرلان النبی صلیاللهعلیهوآله اقام فیه امیر المؤمنین علیهالسلام و هو موضع اظهرالله عزوجل فیه الحق.
وسائل الشیعه 3: 549.
امام صادق علیهالسلام فرمود: نماز خواندن در مسجد غدیر مستحب است، چون پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله در آنجا امیرمؤمنان علیهالسلام را معرفی و منصوب کرد. و آنجایی است که خدای بزرگ، حق را آشکار کرد.
26- نماز روز غدیر
عن ابی عبد الله علیهالسلام قال: و من صلی فیه رکعتین ای وقت شاء و افضله قرب الزوال و هی الساعة التی اقیم فیها امیرالمؤمنین علیهالسلام بغدیر خم علما للناس و... کان کمن حضر ذلک الیوم...وسائل الشیعه 5: 225، ح 2.
امام صادق علیهالسلام فرمود: کسی که در روز عید غدیر هر ساعتی که خواست، دو رکعت نماز بخواند و بهتر اینست که نزدیک ظهر باشد که آن ساعتی است که امیرالمؤمنین علیهالسلام در آن ساعت در غدیر خم به امامت منصوب شد، (هر که چنین کند) همانند کسی است که در آن روز حضور پیدا کرده است...
27- روزه غدیر
قال الصادق علیهالسلام: صیام یوم غدیر خم یعدل صیام عمر الدنیا لو عاش انسان ثم صام ما عمرت الدنیا لکان له ثواب ذلک. وسائل الشیعه 7: 324، ح 4.
امام صادق علیهالسلام فرمود: روزه روز غدیر خم با روزه تمام عمر جهان برابر است. یعنی اگر انسانی همیشه زنده باشد و همه عمر را روزه بگیرد، ثواب او به اندازه ثواب روزه عید غدیر است.
28- روز تبریک و تبسم
عن الرضا علیهالسلام قال: ... و هو یوم التهنئة یهنئ بعضکم بعضا،فاذا لقی المؤمن اخاه یقول: «الحمد لله الذی جعلنا من المتمسکین بولایة امیر المؤمنین و الائمة علیهالسلام » و هو یوم التبسم فی وجوه الناس من اهل الایمان...
اقبال: 464.
امام رضا علیهالسلام فرمود: عید غدیر روز تبریک و تهنیت است. هر یک به دیگری تبریک بگوید، هر وقت مؤمنی برادرش را ملاقات کرد، چنین بگوید: «حمد و ستایش خدایی را که به ما توفیق چنگ زدن به ولایت امیرمؤمنان و پیشوایان عطا کرد» آری عید غدیر روز لبخند زدن به چهره مردم با ایمان است...
تهیه و تنظیم برای تبیان: حسین عسگری
عدد زیر را وارد کنید