مشکلات ادراري

كليه هر فردي حدود 13 سانتي متر طول و 8 سانتي متر عرض و 3 سانتي متر قطر دارد. به عبارتي، هر کليه انسان بالغ به اندازه يک دست مشت شده است. وزن متوسط کليه در مردان 150 گرم و در زنان 135 گرم است.

در هر ده دقيقه حدود يک ليتر خون از كليه ‌ها مي ‌گذرد و كليه‌ ها تمام خون بدن را حدودا هر 50 دقيقه يک بار تصفيه مي‌ كنند.

كليه‌ ها علاوه بر تصفيه خون، توليد ادرار، تامين آب كافي بافت ‌هاي بدن، تنظيم فشار خون و مقدار نمك ‌هاي حياتي در خون را نيز به عهده دارند.

همچنين كليه ‌ها، هورموني به نام "اريتروپويتين" ترشح مي ‌كنند كه توليد گلبول قرمز خون بدن را تحريك و كنترل مي ‌كند. علاوه بر آن، تعادل اسيد و باز خون و مايعات بدن را هم تنظيم مي ‌كند.

مي ‌گويند با يک کليه هم مي ‌توان زندگي کرد اما بايد جانب احتياط را رعايت نمود.

سوزش ادرار

محرك ‌‌هاي ادراري مانند غذاهاي تند و ادويه دار، غذاهاي اسيدي، كافئين مثل قهوه و شكلات، آلرژي يا حساسيت به صابون ‌ها و دستمال توالت معطر، كف صابون در حمام، عفونت مجاري ادراري، بيماري‌ هاي مقاربتي (سوزاك و كلاميديا) ، التهاب و عفونت مثانه و پيشابراه، التهاب و يا سرطان پروستات ، سنگ كليه و عفونت قارچي از عوامل ايجاد سوزش ادرار هستند.

تكرر ادرار

اضطراب، سرما ، مصرف زياد مايعات، مصرف مدرها، الكل و كافئين، عفونت مجاري ادرار، التهاب مثانه، سنگ مثانه، ديابت ، سرطان مثانه ، سنگ كليه، مشكلات كليوي، التهاب و يا سرطان پروستات نيز از عوامل ايجاد تکرر ادرار هستند.

قطره قطره آمدن ادرار

سنگ كليه، نوروپاتي يا آسيب عصبي مثانه، آسيب به نخاع، التهاب، تورم و يا سرطان پروستات، عفونت مجاري ادرار، تنگي و يا تومور پيشابراه، بي ‌اختياري ادرار، ضعف عضلات كف لگن، مصرف برخي داروها و چاقي از علل بروز اين مشکل هستند.

تغيير حجم ادرار

پرادراري

در پزشکي، پرادراري به وضعيتي اطلاق مي ‌شود که حجم ادرار 24 ساعته بيش از 5/2 ليتر باشد. گاهي هم پُرادراري، به تکرر ادرار بدون توجه به حجم ادرار اطلاق مي ‌شود. گاهي مواقع، پرادراري به همراه بلع مايعات فراوان است. گاهي پرادراري حالت طبيعي دارد مثل پرادراري در سرما، پرادراري در ارتفاعات و بعد از نوشيدن مايعات فراوان.

براي پرادراري دلايل زيادي وجود دارد، مانند:

مصرف داروهاي مدر، مصرف غذاهاي مدر(قهوه، چاي، آب ميوه‌‌هاي اسيدي،)‌، ديابت شيرين، ديابت بي‌ مزه، پُرنوشي رواني، مصرف زياد ريبوفلاوين يا ويتامين B2، سرما، ارتفاعات، التهاب بافت بينابيني مثانه، لوپوس و کلسيم بالا.

کم ادراري

سرعت جريان ادرار در مثانه مردان 20تا 25 ميلي ليتر در ثانيه و در زنان 25 تا 30 ميلي ليتر در ثانيه است. سرعت جريان کمتر از 15 ميلي ليتر در ثانيه، موجب شک به انسداد و سرعت کمتر از 10 ميلي ليتر در ثانيه به عنوان مدرک قطعي براي انسداد مجراي ادرار محسوب مي ‌گردد.

عللي که براي کاهش جريان ادرار وجود دارد، در مردان و زنان متفاوت است:

ممکن است به دنبال عفونت، تحريک شيميايي، عفونت ‌‌هاي باکتريايي و يا به‌طور شايع ‌تر، به طور خود به ‌خودي و بدون علت واضح باشد.

هر عاملي که باعث کم آبي بدن شود، داروهايي که موجب مسموميت کليه مي ‌شوند مانند پني سيلين‌‌ها و داروهاي هم گروه جنتامايسين، تومور مغزي ترشح کننده هورمون ضد‌ادراري، در زنان جوشگاه‌‌ هاي جراحي به دنبال جراحي قبلي و در مردان انسداد ناشي از بزرگ شدن پروستات از شايع ‌ترين علل اين مشکل است.

در قسمت بعدي اين مطلب درباره ي رنگ ها و بوهاي غير طبيعي ادرار که هر کدام نشان دهنده ي يک بيماري خاص است، براي شما توضيح خواهيم داد.

ادامه دارد...

دکتر هومن خليقي

هفته نامه سلامت