روز نجوم در زعفرانيه

دوربين و قلم و کاغذ را برداشتم و به اتفاق يکي از دوستانم که هيچ علاقه اي به نجوم نداشت! عازم بوستان زعفرانيه شدم. خيابانها خيلي شلوغ نبود و بعد از نيم ساعت به پارک رسيدم. از جمعيتي که آنجا موج مي زد به راحتي توانستيم محل نمايشگاه را پيدا کنيم.اولين چيزي که نظر ما را به خود جلب کرد گنبد رصدخانه ي اين بوستان بود که عظمت خاصي به ساختمان آنجا مي داد. از يکي از بچه هايي که کنارم ايستاده بود و مسئول يکي از غرفه ها بود، پرسيدم: اين تلسکوپ چند اينچه؟ گفت: 6 اينچ!

باران به شدت مي باريد و همه جا را خيس کرده بود از بخت ما، همه غرفه ها يا وسائل خود را جمع کرده بودند يا با نايلون هاي ضخيم آنها را پوشانده بودند  که باعث شده بود بازديد کردن از نمايشگاه بسيار سخت شود بعد از يک بازديد سطحي و آبکي ( به خاطر بارش باران!) و کم شدن بارش باران ما هم کار خود را شروع کرديم.

حدود 20 غرفه در اطراف حوض مستطيلي شکل و ميدان بوستان چيده شده بود البته به زحمت مي توان نام غرقه بر آنها گذاشت چون هر کدام

شامل يک ميز پلاستيکي و يک قطعه يونوليت براي نصب پوسترهاي غرفه داران  بود.

غرفه داران و کساني که در پشت ميزها حضور داشنتد اغلب نوجواناني بودند که در همين رصدخانه زعفرانيه، نجوم را زير نظر مرد همه فن حريف اين مرکز جناب آقاي دکتر نوروزي فراگرفته بودند البته سهم دخترها خيلي بيشتر از پسرها بود .

به جز غرفه هاي نجومي چند غرفه متفرقه مانند تبليغ قهوه و نسکافه هم حضور داشتند که با توجه به بارش باران وجودشان بسيار دلگرم کننده بود!

هر کدام از گروه ها موضوع خاصي را انتخاب کرده بودند و  به ساخت وسائل مرتبط با آن پرداخته بودند و يا از روي لب تاپ و عکس و نقشه به بازديدکنندگان توضيح مي دادند.

اين شما و اين هم گزارش تصويري از برگزاري روز نجوم در بوستان زعفرانيه:

1. غرفه اي واقعا جذاب که در آن چند نفر از کارکنان نيروي دريايي به توضيح کاربرد شناخت آسمان در سفرهاي دريايي مي پرداختند و همچنين نحوه کارکرد GPS و ديگر تجهيزات دريايي را براي بازديد کنندگان شرح مي دادند.

2. در اين غرفه که نامش « از ما بپرسيد» بود چند نفر از محصلين رصدخانه به تمامي سوالات نجومي بازديدکنندگان البته در سطح توانشان پاسخ مي دادند.

3. اين غرفه نامش « ابزارشناسي » است البته هيچ ربطي به ابزارآلات نجومي ندارد! در اينجا به توضيح ايستگاه هاي فضايي مي پرداختند و چند نوع از تلسکوپهاي موجود در خارج از جو  زمين را براي بازديدکنندگان به نمايش درآورده بودند که نمونه اي از آن را در تصاوير مي بينيد.

4.يکي از قسمتهاي که ما براي تهيه گزارش خيلي سختي کشيديم همين بخش بود. اعضاي اين گروه دهانه اي از  سطح سياره مريخ را به همراه چند کاوشگر ساخته بودند و توضيحاتي را پيرامون اين قسمت از سياره به علاقه مندان ارائه مي دادند. کم کم بارش باران دهانه ي مريخِ آنها را تبديل به يک تپه گل مي کرد اما سريع آن را برداشتند و بردند و ما را از تماشايش محروم ساختند ولي ما کار خودمان را کرديم وخوشبختانه چند عکس از آن گرفتيم.

5. در کنار اين همه غرفه جورواجور جايي هم براي نقاشي کودکان در نظر گرفته شده بود.

6.يکي از غرفه هايي که مرا به وجد آورد همين غرفه بود. شما وزن و سن خود را براي آنها مي نوشتيد و وزن و سن خود را روي هر سياره اي که مي خواستيد تحويل مي گرفتيد!

البته اين تنها قسمتي از فعاليت جالب اين گروه بود. بچه هاي اين غرفه چند بطري به تعداد سيارات منظومه شمسي درست کرده بودند و روي هر

کدام نام آنها را نوشته بودند. بازديدکنندگان بطري مربوط به زمين را( که واحد ثابت جرم بود) در يک دست مي گرفتند و با دست ديگر بطري مربوط به ساير سيارات را بلند مي کردند.آنها به راحتي  متوجه تفاوت وزن در سيارات مختلف مي شدند. براي مثال اگر وزن بطري درسياره  زمين 1 کيگوگرم است همين بطري در مشتري حدود 5ر2 کيلوگرم وزن خواهد داشت. در اين غرفه همان طور که در تصاوير معلوم است سيارات منطومه شمسي را شبيه سازي کرده اند و در مورد هر کدام به بازديدکنندگان توضيح مي دهند.

8.يکي از کارهاي ابتکاري و جالب ديگر اين نمايشگاه به تصوير کشيدن قسمتي از آسمان شب و صور فلکي در زير يکي از آلاچيق هاي پارک بود که در آن به شرح سرگذشت هر صورت فلکي و افسانه هاي مربوط به آن مي پرداختند.

9.قسمتي از اين نمايشگاه را به فروش پوستر، کتاب، نرم افزار و  هر چيز نجومي ديگر اختصاص داده بودند که با استقبال خوبي هم روبرو شد. البته اين آقا مجبور شد به خاطر بارش باران بقيه فروش خود را از زير نايلون ادامه دهد.

10. باز هم ، آقاي دکتر نوروزي دست به کار شد و چند سخنراني بسيار مفيد پيرامون مباحث نجومي انجام داد. صفي را که در تصوير راست مشاهده مي کنيد به خاطر شرکت در برنامه ايشان است.

البته سر ايشان خيلي شلوغ بود و با انبوهي از سولات والدين براي چگونه منجم شدن بچه هايشان روبرو شده بودند!

11. يکي از غرفه هاي وافعا زيباي اين نمايشگاه غرفه بچه هاي انجمن نجوم تبيان بود که به حق يک سر و گردن از بقيه غرفه ها بالاتر بود.

اين گروه يکي از معدود غرفه هايي بود که مطالب بسياري براي ارائه داشت که به اختصار به چند مورد از آنها اشاره مي کنيم:

- توزيع يک مجموعه مقاله ي الکترونيکي از طريق بلوتوث ( اين مجموعه توسط اعضاي انجمن نوشته و يا جمع آوري شده بود.)

- توزيع CD شامل گاهنامه الکترونيکي انجمن، يک نرم افزار نجومي و چند فيلم مرتبط يا علوم اختر فيزيک

- نمايش ابزارآلات باستاني نجومي شامل اسطرلاب، ربع جداري، ذات الحلق و ...

- استفاده از دوربين دوچشمي و توضيح طرز کار آن 

12.در اينجا ماکت استون هنج و يک رصدخانه قديمي در ايران باستان هم وجود داشت و دخترخانم 15 ساله اي  که آن را توضيح مي داد واقعا بر مطالب خود مسلط بود.

13.به نظر شما اين غرفه چه چيزي ارائه کرده بود؟

14.ساعت آفتابي هم که مشتري پروپا قرص اين جور نمايشگاه هاست! و بدون او نمايشگاه معنايي ندارد.

اگرچه روز نجوم در اين بوستان  بسيار با شکوه برگزار شد ولي نقضهاي فراواني داشت که اميدوارم در آينده جبران شد اما در هر حال حضور پررنگ نوجوانان در اين برنامه ظهور نسلي درخشان در آينده نجوم کشور را نويد مي دهد.

تنظيم براي تبيان:

ا.م.گميني