کندن بي اختيار موها
کندن بي اختيار موها
بيماري تريکوتيلومانيا ( Tricho-tillomania )
کندن اجباري و بي اختيار موها، به طوري که از نظر ديگران کاملا مشهود و محسوس باشد، بيماري "تريکوتيلومانيا" نام دارد. اين بيماري هميشه با يک احساس تنش و فشار دروني همراه است و پس از اقدام به اين عمل، شخص احساس راحتي يا آرامش پيدا مي کند.
اگر مايل هستيد درباره اين بيماري اطلاعات بيشتري کسب کنيد، گفتگوي ما را با دکتر پرويز مظاهري، دبير علمي انجمن روانپزشکان ايران، در همين رابطه بخوانيد.
آيا هر نوع کاهش وسيع موها را مي توان به حساب اين بيماري گذاشت؟
خير، زماني مي توان گفت تريکوتيلومانيا است که زمينه ساير بيماري هاي رواني مانند روان پريشي توام با هذيان، يا توهم، و يا بيماري هاي جسمي مانند ضايعات و عفونت‌هاي پوستي وجود نداشته باشد.
ميزان شيوع اين اختلال چگونه است؟
اين بيماري در زنان بيشتر از مردان ديده مي شود. زمينه‌هاي خانوادگي به وضوح وجود ندارد، هر چند موارد کمي گزارش شده است.
شيوع اين بيماري حدود يک درصد جامعه است.
با توجه به اين که گاهي اختلالات روان پزشکي توامان وجود دارند، به نظر شما چه بيماري هاي ديگري مي توانند هم زمان با اين بيماري وجود داشته باشند؟
اختلال افسردگي اساسي، اختلال اضطراب منتشر، اختلال وسواسي جبري ، ترس مرضي ، اختلال سوء مصرف مواد، عقب ماندگي ذهني و گاهي اختلالات شخصيت همراه با اين اختلال به چشم مي خورد.
اين بيماران گاهي دچار اختلال تيک و عصبانيت هاي غيرقابل کنترل مي شوند.
چه عواملي موجب پيدايش اين اختلال مي شود؟
در 25 درصد موارد موقعيت هاي پراسترس زندگي، زمينه ساز شروع اين بيماري است.
ترس از تنها ماندن در دوران کودکي، اختلال در روابط عاطفي مادر و فرزند و مورد سرزنش قرار گرفتن کودک نيز از عوامل پيدايش آن است.
اختلال در ميزان سروتونين و آندورفين از عوامل بيولوژيک آن هستند.
بيمار بيشتر مبادرت به کندن موي کدام نواحي بدن مي کند؟
تمام قسمت‌هاي حاوي مو در بدن ممکن است دچار مشکل شوند، ولي در اغلب موارد بيمار موي سر خود را مي کند. در درجه بعد موي ابرو، مژه، ريش، سبيل به وسيله بيمار کنده مي شود. کندن موي ساعد و ... خيلي کم گزارش شده است.
اين اختلال چه عوارضي را به دنبال دارد؟
در درجه اول به دليل ايجاد ظاهر زشت، شخص از حضور در جمع امتناع مي کند و مجبور به استفاده از کلاه(در آقايان) و روسري دائمي(در خانم‌ها) مي شود.
در درجه دوم، بيمار خود را سرزنش مي کند که با احساس گناه همراه است و موجب افسردگي وي مي شود.
گاهي بيمار هم زمان با کندن مو، عادت به خوردن آن پيدا مي کند که موجب بروز عوارض گوارشي و حتي سوء تغذيه مي شود.
آيا اين بيماري با بيماري وسواس همراه است، و يا نوعي از بيماري وسواس است؟
خير، عليرغم وجود اجبار ناخودآگاه در کندن مو و زمينه اضطراب در تريکوتيلومانيا ، اين بيماري با وسواس تفاوت دارد.
در تريکوتيلومانيا، رفتار اجباري، فقط يک عمل و آن هم کندن مو را در بر مي گيرد. مهم تر اين که افکار وسواسي و مزاحم در اين مبتلايان وجود ندارد.
اين اختلال در چه سني شايع تر است؟
سن متوسط شروع اين بيماري پيش از 17 سالگي است، هر چند در بعضي موارد، در سنين بالاتر هم مشاهده شده است.
در صورتي که پيش از 6 سالگي و در دوران کودکي شروع شود، احتمال بهبود بيشتر است، ولي اگر پس از 13 سالگي شروع شود، احتمال مزمن شدن آن بيشتر خواهد بود.
آيا اين اختلال درمان پذير است؟
بله، در صورتي که فرد زود اقدام به درمان کند، در کمتر از يک سال بهبود مي يابد، ولي اگر دنبال درمان نرود ممکن است تا 20 سال هم طول بکشد.
توصيه مي شود درمان به طور مشترک به وسيله روان پزشک و متخصص پوست انجام شود.
مصرف داروهاي ضد افسردگي و ضد اضطراب و استفاده از استروئيدهاي موضعي، نقش موثري در بهبود اين بيماري دارند و در کنار آن، رفتاردرماني و روان درماني نيز حتما سير بهبودي را تسريع مي کند.