شما جغد هستید یا گنجشک؟

در این دنیا دو نوع آدم وجود دارد: افرادی که از شنیدن آواز پرندگان در اول صبح لذت می‌برند و افرادی که غرغرکنان آرزو می‌کنند کاش پرندگان دکمه بی‌صدا داشتند.

اصطلاح گنجشک‌های سحرخیز  یا پرندگان صبحگاهی به دسته اول گفته می‌شود. اکثر این افراد از بیدار شدن در زمانی که هنوز ابتدای روز است لذت می‌برند و در ساعات عصر انرژی آنها افت می‌کند.

از طرف دیگر، جغدهای شب، تمایل دارند تا دیر وقت بیدار بمانند و از آنطرف هم تا میانه روز بخوابند، زیرا در ساعات پایانی روز بیشترین بازدهی را دارند. اصطلاح "جغد شب" در واقع از زندگی واقعی همین حیوان الهام گرفته شده است. این اصطلاح افرادی را توصیف می‌کند که شب‌ها انرژی بیشتری دارند و در طول روز می‌خوابند.

جالب است بدانید اصطلاح پرنده صبحگاهی، ریشه در ضرب المثلی قرن هفدهمی دارد: اولین پرنده کرم را می‌گیرد. بنابراین، آیا شما یک پرنده صبحگاهی هستید یا یک جغد شب؟ و آیا الگوهای خواب ترجیحی‌تان می‌توانند بر سلامت شما تأثیر بگذارد؟ برای پاسخ به این سوالات بیایید ابتدا تعریف بهتری از این دو اصطلاح داشته باشیم:

گنجشک سحرخیز چیست؟

اگر شما هم یک پرنده صبحگاهی باشید، احتمالا این نشانه‌ها را خواهید داشت:

·        زود به رختخواب می‌روید

·        صبح زود بیدار می‌شوید

·        با شروع روز بهترین احساس را دارید

·        در اواخر بعد از ظهر و عصر انرژی کمتری خواهید داشت

·        بیدار ماندن پس از یک ساعت خاص برایتان مشکل است

به عنوان یک قاعده کلی، گنجشک‌های سحرخیز نسبت به جغدهای شب با جامعه سازگارترند. افراد سحرخیز معمولاً به راحتی می‌توانند برنامه‌هایشان را در روز تنظیم کنند و  کار کردن در محل کار هم برایشان بسیار آسان‌تر از جغدهای شب است.

در واقع، طبق یک بررسی تحقیقاتی در سال 2012، افراد سحرخیز سطوح بالاتری از احساسات مثبت را گزارش می‌کنند. زیرا شادی و سایر احساسات مثبت وقتی که الگوی خوابتان به شما اجازه می‌دهد تا به راحتی در جامعه حضور پیدا کنید، ممکن است راحت‌تر به وجود بیایند.

جغد شب چیست؟

اگر شما هم یک جغد شب باشید، احتمالا این نشانه‌ها را خواهید داشت:

·        تا دیر وقت بیدار خواهید بود

·        از خوابیدن تا میانه روز لذت می‌برید

·        هر چقدر از روز بگذرد، احساس بهتری دارید

·        در شب انرژی بیشتری را دارید

·        بعد از زود بیدار شدن احساس خستگی می‌کنید

·        در طول روز به سختی هوشیار می‌مانید

جغد شب بودن چند جنبه منفی دارد. از آنجایی که بیشتر جامعه بر اساس یک برنامه روزانه شکل گرفته است؛ مانند ساعات کاری 8 تا 16 یا کلاس‌های روزانه مدرسه و کالج،  کسانی که دیر بیدار می‌شوند ممکن است برای انجام یک شغل سنتی کار سخت‌تری داشته باشند. جغدهای شب جوان حتی ممکن است در تطبیق با برنامه ثابت مدرسه هم مشکل داشته باشند.

یک مطالعه در سال 2019 نشان داد که جغد شب بودن معایب دیگری هم دارد، از جمله افزایش خطر ابتلا به بیماری های روانی و مشکلات متابولیک.

درست است که به قول آن ضرب‌المثل اولین پرنده کرم را می‌گیرد، اما جغدهای شب هم همیشه بی‌نصیب نمی‌مانند. به عبارت دیگر ترجیح دادن ساعات عصر همیشه چیز بدی نیست. بسیاری از هنرمندان، نویسندگان و متخصصان خلاق درحالی بهترین کار خود را انجام می‌دهند که جهان آرام در اطراف آنها خوابیده است.

اما نکته مهم این است که در پایان روز، برای حفظ سلامتی، به مقدار مناسبی بخوابید.

چه چیزی باعث می شود که کسی به جغد شب یا گنجشک سحرخیز تبدیل شود؟

محققان یک مطالعه در سال 2020 متوجه شدند که ژنتیک شما ممکن است دلیل این موضوع باشد. ریتم های شبانه روزی نیز ممکن است در تعیین زمان خواب شما نقش داشته باشد.

البته خوابیدن برای مدت زمان طولانی لزوما شما را به یک جغد شب تبدیل نمی کند. کارشناسان هنوز چیزهای زیادی برای فهمیدن در مورد خواب دارند، و این شامل زمان بندی خواب در افراد مانند صبح و عصر می‌شود.

همان مطالعه سال 2020 بررسی کرد که آیا استفاده روزانه از تلفن هوشمند می تواند به رمزگشایی زمان بندی خواب کمک کند یا خیر. محققان به شکاف واضحی میان شرکت‌کنندگانی که زودتر یا دیرتر از تلفن‌هایشان استفاده می‌کردند، اشاره کردند. یعنی هر چقدر انتهای روز از تلفن همراهتان دورتر باشید، راحت‌تر و سریع‌تر به خواب خواهید رفت.

نویسندگان مطالعه همچنین متوجه شدند:

زنان معمولا ترجیح می‌دهند زود بیدار شوند.

یک ارتباط بالقوه بین سحرخیز بودن و ویژگی شخصیتی وظیفه‌شناسی وجود دارد.

افراد جاه‌طلب و با انگیزه بالا به احتمال زیاد در اوایل روز فعال هستند.

افراد سحرخیز تمایل به فعالیت بدنی بیشتری دارند، در حالیکه جغدهای شب معمولا تحرک کمتری دارند.

البته، باید توجه کنید که ویژگی های شخصیتی شما لزوماً باعث سحرخیز شدنتان نمی‌شود. شما خیلی‌خوب می‌توانید عادت کنید که زود بلند شوید زیرا این چیزی است که احتمالا در اجتماع برای موفقیت به آن نیاز دارید.

چطور از یک جغد شب به گنجشک سحرخیز تبدیل شوم؟

اگر قصد دارید به یک گنجشک سحرخیز تبدیل شود نکته مهم اینجاست که به همان برنامه خواب (یعنی اوایل شب به رختخواب رفتن و صبح‌ها زود بیدار شدن) حتی در تعطیلات آخر هفته و روزهای تعطیل پایبند باشید.

وعده های غذایی منظم و متعادل بخورید.

اگر در اواخر بعد از ظهر احساس خواب‌آلودگی می کنید، یک چرت کوتاه بزنید.

با یک پزشک یا متخصص خواب در مورد آزمایش ملاتونین برای زودتر خوابیدن صحبت کنید.

نور درمانی را آزمایش کنید.

بهداشت خواب خود را بهبود بخشید.

روش هایی را که فناوری می‌تواند بر چرخه خواب شما تأثیر بگذارد را بشناسید و کنترل کنید.

علاوه بر این، الگوی خواب شما می تواند با افزایش سن تغییر کند. وقتی وارد میانسالی و بزرگسالی می‌شوید، ممکن است متوجه شوید که به خودی خود صبح‌ها زودتر بیدار می‌شوید.

---