تبليغات سينماي ايران؛ درگير حلقه مشکلات

نشناختن ابزار تبليغات، تمرکز بر روش‌هاي آزمون پس‌داده و خودداري از نوآوري از يک سو و محدود بودن امکانات و سختگيري در امر تبليغات از سوي ديگر موجب شده حيطه تبليغات در سينماي ايران با مشکلات مواجه شود.

در حاليکه همواره تبليغات مهمترين نقش را در عرضه آثار سينمايي ايفا مي‌کنند، دلايل متعدد در سينماي ايران موجب شده تا کمتر فيلمي امکان اين را به دست آورد که در شرايطي مناسب تبليغ شود.

اختصاص بخش تبليغات تلويزيوني به گروهي خاص از فيلم‌ها، محدوديت‌هايي که در تبليغات شهري وجود دارد، نظارت‌هاي سختگيرانه روي آنونس‌ و تيزرها و همچنين غفلت از گونه‌هاي تبليغاتي جديد و تکنولوژي تازه موجب شده تا بحث تبليغ فيلم‌هاي سينمايي در ايران با مشکلاتي مواجه شود.

علي معلم؛ تهيه‌کننده و منتقد سينما درباره وضعيت تبليغات فيلم در سينماي ايران گفت: نبود سرمايه‌گذاري صحيح در زمينه تبليغ، گرايش به تبليغات ارزانتر و مسايلي از اين دست اجازه نمي‌دهد شاهد اتفاقي ويژه در اين زمينه باشيم. توليدکنندگان فيلم در ايران دانش معرفي کالاي فرهنگي را ندارند و اغلب آنها فقط توليدکنندگاني هستند که نمي‌دانند به چه شکل مي‌توانند حاصل کار خود را به يک کالاي فرهنگي تبديل کنند.

معلم مشکل موجود در سينماي ايران را بالاتر از نوع تبليغات دانست و افزود: بحث ما در زمينه توزيع فيلم‌هاي سينمايي بالاتر از نحوه تبليغات است. در ايران فيلم‌هايي ساخته مي‌شود که مخاطبي براي آنها پيش‌بيني نشده و مدت زمان فيلم، نوع اکران، نحوه برخورد و سنخيت با ديگر فيلم‌ها در زمان اکران مواردي است که در سينما هنگام توليد آثار مورد توجه قرار نمي‌گيرد.

مصطفي شايسته؛ تهيه‌کننده سينما نيز درباره رسانه‌هاي تبليغي که در اختيار فيلمسازان قرار دارد و امکان دسترسي و استفاده از آنها گفت: پخش تيزر و نصب بيلبورد بار مالي زياد بر تهيه‌کنندگان تحميل مي‌کند اما ما ناچاريم براي اطلاع‌رساني از اين  رسانه‌ها استفاده کنيم. البته به تازگي يک موسسه تسهيلاتي براي استفاده از تبليغات فراهم و شرايط را براي تهيه‌کنندگان کمي آسان کرده است. چنين روش‌هايي مي‌تواند با کاهش هزينه تبليغات به رونق سينما کمک کند.

مجيد مدرسي بحث تبليغات فيلم در سينماي ايران را از منظر هزينه‌اي که معمولاً‌ صرف آن مي‌شود، مورد بررسي قرار داد و گفت: تيزرهاي تلويزيوني، پانل‌ها، نشريات و ... مجموعه امکان تبليغي فيلم‌ها هستند که معمولاً براي دستيابي به اين تبليغات بايد هزينه‌اي به ميزان 30 درصد بودجه ساخت کل فيلم صرف شود. با توجه به اين مبلغي که صرف تبليغات مي‌شود، به نظر مي‌رسد مهمترين وظيفه پخش‌کننده‌ها درک درست فيلم و دريافت اين نکته است که کدام نوع تبليغ مي‌تواند براي فيلم مورد نظر مناسب باشد تا در نهايت شاهد شکست در اکران نباشند.

غلامرضا موسوي نيز در مورد استفاده از شيوه‌هاي جديد تبليغاتي در ايران گفت: شيوه‌هاي جديد تبليغات در ايران به دليل برخي مشکلات چندان مرسوم نيست و نمي‌توان از اينترنت استفاده کرد، چون سرعت آن کند است و ديدن يک آنونس کوتاه چند دقيقه وقت مي‌گيرد. ديدن عکس‌هاي تبليغاتي يک فيلم در اينترنت هم آنقدر طول مي‌کشد که حوصله افراد را سر مي‌برد. پس در چنين شرايطي نمي‌توان از اينترنت استفاده مفيد کرد و همچنان تلويزيون به عنوان موثرترين نوع تبليغات شناخته مي‌شود.

منوچهر محمدي هم درباره تنوع و نوآوري در تبليغات سينمايي گفت: تبليغات بايد متنوع و خلاق باشد و در طراحي آن سلايق مختلف در نظر گرفته شود. تبليغات نبايد تصويري ديگرگون از فيلم ارائه دهد، چرا که مخاطب اگر در فيلم با چيزي مخالف تبليغات مواجه شود دلزده مي‌شود و گاهي تبليغات سنگين نتيجه معکوس داشته و مخاطب را سرخورده کرده است.

اين تهيه‌کننده با اشاره به محدوديت حوزه‌هاي اطلاع‌رساني افزود: ما از اينترنت و امکان تبليغاتي آن استفاده مناسب نمي‌کنيم و اينترنت هنوز رسانه‌اي فراگير در سطح جامعه نيست و کمتر کاربرد تبليغاتي دارد. با توجه به شرايط، تلويزيون همچنان موفقترين، تاثيرگذارترين و فراگيرترين رسانه تبليغي براي سينما است.

عليرضا سرتيپي؛ مدير شرکت فيلميران هم در اين زمينه اظهار داشت: هزينه‌هاي تبليغات با فروش فيلم‌ها تناسب ندارد و حتي در مورد فيلم‌هاي پرفروش هم اين قاعده صدق مي‌کند. فروش يک سالن به شهرداري، سينمادار و... تعلق مي‌گيرد و درصدي از آن به تهيه‌کننده و پخش‌کننده مي‌رسد. شرکت توليدکننده محصولات خانگي با فروش يکي از محصولاتش مي‌تواند هزينه تبليغ را تامين کند، اما در سينما اين اتفاق نمي‌افتد.

حسن توکل‌نيا نيز با اشاره به اينکه يک فيلم بيش از هر ابزار تبليغي از ماهيت و ذات خود انرژي مي‌گيرد، درباره امکان‌هاي تبليغاتي موجود گفت: متأسفانه تعرفه تبليغات سينمايي در تلويزيون بالاست و به نظر مي‌رسد مسئولان فيلم‌ها را با کالاهاي مصرفي مقايسه مي‌کنند. 

وي بنيه مالي سينماي ايران را اين گونه تشريح کرد: سينماي ايران بي‌بضاعت است و بنيه مالي‌اش آنقدر قوي نيست که از عهده چنين مخارجي برآيد. به همين دليل تهيه‌کننده‌ها از تبليغات تلويزيون فاصله گرفته‌اند. مردم با ديدن فيلم تماشاي آن را به ديگران توصيه و آنها را تشويق مي‌کنند به سينما بروند. در جامعه ما که چندان به تبليغات متکي نيست، مردم نقشي مهم در معرفي فيلم دارند، اما اين جنس تبليغات نياز به زمان و شرايط دارد.

محمد نيک‌بين درباره آنچه در تبليغات فيلم در سينماي ايران مورد غفلت قرار مي گيرد، گفت: تمام انواع تبليغات تاثيرگذار در ايران مورد استفاده قرار مي‌گيرد که مهمترين آنها تبليغات تلويزيوني و شهري است. تنها موردي که شايد در ايران کمتر به آن توجه شده، نمايش‌هاي افتتاحيه باشکوه و بزرگ است که البته اين مراسم فقط در حد خبرسازي جنبه تبليغي دارد.

داريوش بابائيان هم مهمترين و گران‌ترين نوع تبليغات در ايران را تيزرهاي تلويزيوني دانست و خواستار تعامل تلويزيون با سينما براي رفع مشکلات اين حوزه شد.

منبع : مهر