فوايد اُمگا-3 در غذاهاي دريايي

آن چه توجه محققان را به خود جلب کرده، اين است که بروز بيماري‌هاي قلبي و سکته در اسکيموها بسيار کم است.

محققان با توجه به رژيم غذايي در مناطقي که شيوع بيماري‌هاي قلبي در آنها کم بود، دريافتند که رمز سلامت آنها، مصرف محصولات دريايي است که امگا-3 کافي براي عملکرد طبيعي سلول‌ها را فراهم مي‌کند.

مطالعات وسيعي در زمينه آثار اُمگا-3 بر سلامت و عملکرد طبيعي ارگان‌هاي بدن صورت گرفته است که همگي مويد نقش انکارناپذير مصرف آبزيان در سلامت عمومي ‌بدن است.

در واقع بدن براي حفظ سلامت خود به يک سري چربي نياز دارد که حتما بايد از طريق غذا به بدن برسند، زيرا بدن توانايي ساخت اين دو گروه چربي را نداشته و فقط از طريق رژيم غذايي مي‌تواند اين چربي‌ها را دريافت کند. به همين علت اين چربي‌ها را، اسيدهاي چرب ضروري ناميده اند. کمبود اين چربي‌ها عوارض بسيار جدي را به دنبال دارد. از علايم پوستي گرفته تا علايم عصبي، گوارشي، عملکردي و مغزي از نتايج کمبود اين چربي‌ها هستند.

اين چربي‌ها شامل اسيدهاي چرب امگا-3 و امگا-6 مي‌شوند که بدن، چربي‌ها ديگر را از آنها توليد مي‌کند. اين اسيد‌هاي چرب براي عملکرد طبيعي بدن ضروري هستند. بخشي از فعاليت آنها در کنترل انعقاد خون، ساختار سلولي و ساخت غشاي سلول‌هاي مغزي موثر بوده و همچنين آثار بسيار مفيدي در جلوگيري از بيماري‌هاي قلبي عروقي، سکته‌ها، بيماري‌هاي پوستي مانند پسوريازيس و افسردگي، آسم و... دارند.

اسيدهاي چرب امگا-3 در ماهي‌ها به ويژه انواع ماهي‌هاي چرب مانند ماهي خال مخالي، ماهي‌هاي خاوياري، سالمون و... به مقدار زياد وجود دارد. ساير منابع غذايي آن روغن سويا و کانولا، جوانه گندم ، گردو، روغن تخم کتان، سبزيجات برگ سبز و روغن کبد ماهي مي باشد.

منابع امگا-6 نيز بسيار گسترده‌اند و در انواع روغن‌هاي گياهي مانند ذرت، آفتابگردان و... وجود دارد.

همان‌طور که عنوان شد، هر دو گروه اين چربي‌ها براي بدن لازم و ضروري‌اند. اما رعايت نسبت مناسب ميان مصرف آنها نيز بسيار پراهميت است. متاسفانه در مناطقي از جهان مانند ايران که مصرف ماهيان و محصولات دريايي پايين است، نسبت مصرف امگا-6 به امگا-3 در حدود 20 به 1 است.

بنابراين، در چنين رژيمي‌مصرف چربي‌هاي سودمند امگا-3 پايين است. در حالي که بهترين نسبت مصرف امگا-6 به امگا-3، نسبت 4 به 1 است. چنين نسبتي با مصرف حداقل دو بار ماهي و محصولات غذايي دريايي در هفته به دست مي‌آيد.

نقش امگا-3 در بدن

امگا-3 در بدن به حدي مهم است که در مسيرهاي مهم متابوليک بدن نقش دارد، فعاليت آن از سطح سلولي با شرکت در ساختمان غشاي سلولي آغاز مي‌شود و سلامت غشا را حفظ مي‌کند. ويژگي‌هاي غشاي سلولي تحت تاثير نوع چربي است که مصرف مي‌شود.

مصرف بالاي چربي‌هاي اشباع سبب افزايش‌‌شکنندگي غشاي سلولي مي‌شود و زمينه بروز آسيب‌هاي سلولي و حتي بروز سرطان را در ابعاد سلولي فراهم مي‌کند، در حالي که با مصرف چربي‌هاي سالم‌تر مانند امگا-3 سلول‌ها در برابر آسيب‌ها بيمه مي‌شوند.

به تازگي ترکيبي به نام رزولوين شناسايي شده است که اين ترکيب از تبديل امگا-3 موجود در آبزيان در بدن به وجود مي‌آيد.

آثار مفيد امگا-3 در درمان اختلالات روحي مانند افسردگي و اختلالات دو قطبي مشاهده شده است، بنابراين بسياري از پزشکان در درمان بيماران خود امگا-3 را نيز لحاظ مي‌کنند.

محققان همچنين ارتباط ميان وضعيت امگا-3 و افسردگي پس از زايمان را مورد بررسي قرار دادند.

در اين تحقيق، ميزان دوکوزاهگزانوئيک اسيد در خون 380 زن استراليايي شش ماه پس از زايمان بررسي و مشخص شد که افزايش يک درصدي ميزان آن در خون سبب کاهش 59 درصدي در علايم افسردگي مي‌شود.

در طول بارداري، روزانه در حدود 2/2 گرم اسيد‌هاي چرب ضروري به مصرف جنين مي‌رسد، در نتيجه پس از زايمان با کاهش ميزان آنها در بدن مادر، خطر ابتلا به افسردگي پس از زايمان افزايش مي‌يابد.