چگونه خوب بخوريم

راه‌هاي تغذيه مناسب و آثار آن در كلام امامان

حضرت يحيى پرسيد از ابليس پرسيد: آيا هيچ شده كه لحظه‌اى به من پيروز شوى؟

ابليس جواب داد: نه، هرگز! ولى در تو خصلتى هست كه از آن شاد و خرسندم .

حضرت يحيي فرمود: آن خصلت چيست؟

شيطان پاسخ داد: تو مردي پرخور هستي و هنگامى كه بر سر سفره مي‌نشيني زياد مى‌خورى و سنگين مى‌شوى، بدين جهت از انجام بعضى نمازهاى مستحبى و شب زنده دارى باز مى‌مانى.

آنگاه حضرت يحيى گفت :من با خداوند عهد كردم كه هرگز غذا را به طور كامل نخورم و از طعام سير نشوم ، تا خدا را ملاقات نمايم .

و شيطان گفت :من نيز با خود پيمان بستم كه هيچ مؤمنى را نصيحت نكنم ، تا خدا را ملاقات كنم.

سفينة البحار / 1 / 103

آداب غذا خوردن

1 -معرفت 2 راضي بودن 3 -بسم الله گفتن 4 -شكر كردن 5 -شستن دست‌ها قبل از غذا 6 -روي پاي چپ نشستن 7 -انگشت‌ها را پاك كردن 8 -استفاده از غذايي كه مقابل انسان است 9 -لقمه را كوچك برداشتن 10 -غذا را خوب جويدن 11 -كمتر به مردم نگاه كردن.

قال المجتبي عليه السلام: في المائدة اثنتا عشرة خصلة يجب علي كل مسلم ان يعرفها اربع منها فرض و اربع سنة و اربع تأديب فاما الفرض فالمعرفة و الرضا و التسمية و الشكر و اما السنة فالوضوء قبل الطعام و الجلوس علي الجانب الايسر و الاكل بثلاث اصابع و لعق الاصابع و اما التأديب فالاكل مما يليك و تصغير اللقمة و تجويد المضغ و قلّة النظر في وجوه الناس.وسائل / 16 / 539

براي غذا و غذا خوردن دوازده صفت است كه بر هر مسلماني واجب است آنها بداند. چهارتاي آن واجب است، چهارتاي آن مستحب است و چهارتاي آن جزو آداب است امام آنچه واجب است عبارت است از: معرفت [روزي رسان] ، راضي بودن به روزي خود، بسم الله گفتن،‌و شكر كردن.

و آنچه كه مستحب است : وضو گرفتن قبل از غذا و نشستن بر طرف چپ[تكيه بر طرف چپ] با سه انگشت غذا خوردن.

و آنچه جرو آداب است: خوردن از آنچه پيش روست، كوچك گرفتن لقمه‌ها،‌ خوب جويد غذا و كمتر به صورت ديگر نگاه كردن است.

13 -غذاي داغ نخوردن

قال رسول الله صلّي اللّه عليه و آله: لا يأكل الحار حتي يبرد. قصار الجمل / 1 / 20

هيچ وقت غذاي داغ نخور تا سرد شود

14 كم غذا خوردن

الف قال علي عليه السلام: اذا اراد الله سبحانه صلاح عبده الهمه قلّة الكلام و قلّة الطعام و قلّة المنام. مستدرك / 3 / 61

هرگاه خداوند خير بنده‌اي را بخواهد بر او الهام مي‌كند: تا كم حرف زد و كم خورد و كم بخوابد.

ب قال الصادق عليه السلام:... فاذا اكل احدكم طعاما فليجعل ثلث بطنه للطعام و ثلث بطنه للشراب و ثلث بطنه للنفس. كافي / 6 / 270

هرگاه يكي از شما خواست غذا بخورد ، بايد يك سوم شكمش را براي غذا و يك سوم براي نوشيدني، و يك سوم آن را براي تنفس قرار دهد.

15 -با نمك غذا را آغاز كردن

قال علي عليه السلام:ابدؤ ا بالملح في اول طعامكم. وسائل / 16 /5 20

در اول غذايتان با نمك شروع كنيد

16 -در كوچه و بازار غذا نخوردن

قال رسول الله صلّي اللّه عليه و آله:الاكل في السوق دنائة. وسائل / 19 / 453

خوردن خوراكي در كوچه وبازار [خيابان] پستي و دور از شرافت است.

آثار پرخوري

الف از بين رفتن فهم و زيركي؛ قال علي عليه السلام: لا تجتمع الفطنة و البطنة.مستدرك /16 / 222

زيركي و تيزهوشي با پرخوري و شكم پروري جمع نمي شود

ب قساوت؛ قال رسول الله صلّي اللّه عليه و آله: من تعوّد كثرة الطعام و الشراب قسا قلبه.مستدرك / 16 / 213

آنكه به پرخوري عادت كند، سنگدل مي‌شود.

ج امراض مختلف؛ قال علي عليه السلام: ادمان الشبع يورث انواع الوجع. غررالحكم / 1363

سيري مدام ، بيماريهاي گوناگون در پي دارد.

د غفلت؛ قال المسيح عليه السلام:يا بني اسرائيل! لا تكثروا الاكل فانه من اكثر الاكل اكثر النوم و من اكثر النوم اقلّ الصلوة و من اقلّ الصلوة كتب من الغافلين. تنبيه الخواطر / 1 / 46

زياد نخوريد كه هركه زياد خورد خوابش زياد مي‌شود و آنكه خوابش زياد شود نمازش كم مي‌شود و هركه كم نماز بخواند از غافلين به حساب مي‌آيد.