چند راهکار طبیعی برای پیشگیری از سوزش معده

ما انسان‌ها در دنیای شتاب‌زده‌ی امروز به راحتی خود را در معرض عادت‌های ناسالم غذایی قرار می‌دهیم. مثلاً در ساعت‌های از روز که وقت غذا خوردن نیست، فست فود می‌خوریم و آن‌قدر پُرخوری می‌کنیم که میلی به وعده‌ی غذایی بعدی نداریم. همه‌ی این‌ها می‌تواند مستقیماً سیستم گوارش ما را تحت تأثیر قرار دهد.
بنابراین مهم است که نسبت به چیزهایی که می‌خوریم دقت داشته باشیم تا جلوی ریفلاکس اسید معده را بگیریم. در این مطلب، نکات و راهکارهایی در اختیارتان می‌گذاریم تا این عارضه را کنترل کنید. شما یاد می‌گیرید علت ریفلاکس اسید چیست و چه تغییراتی در سبک زندگی می‌تواند به پیشگیری از این عارضه کمک کند.

ریفلاکس اسید چیست؟

ریفلاکس اسید معده که به آن سوزش معده نیز می‌گویند، عارضه‌ای مرتبط با جهاز هاضمه است. معده دارای اسیدهای قوی گوارشی است که به هضم غذایی که می‌خورید کمک می‌کنند.
گاهی این اسید می‌تواند به مری برگردد و سبب احساس سوزش در سر دل شود. این حالت می‌تواند در سینه‌تان احساس شود، که یکی از دلایل اینکه به آن سوزش سر دل می‌گویند نیز همین است.
در برخی موارد، افراد سوزش سر دل را بیشتر از دو بار در هفته احساس می‌کنند. این می‌تواند نشانه‌ای از عارضه‌ای به نام بیماری ریفلاکس گاستروازوفاگال باشد. این عارضه نیازمند اقدام فوری پزشکی است.

چگونه علائم ریفلاکس را تسکین دهیم؟

داشتن ریفلاکس اسید می‌تواند جلوی خیلی از فعالیت‌های روزمره‌تان را بگیرد. این عارضه می‌تواند باعث شود احساس بی‌قراری کنید و اشتهایتان را از دست بدهید. چند توصیه برایتان داریم تا علائم ریفلاکس را تسکین دهید:

لباس‌های آزاد و گشاد بپوشید
پوشیدن لباس‌های تنگ و چسبند‌ه باعث می‌شود به معده فشار وارد شده و دچار انقباض شود و پوشیدن لباس‌های راحت و آزاد جلوی این احساس ناراحتی را می‌گیرد.

هرازگاهی از جایتان بلند شوید و راه بروید
اگر عادت کنید مثلاً هر نیم ساعت از جایتان بلند شوید و راه بروید، معده‌تان در اثر زیاد نشستن تحت فشار قرار نگرفته و متورم نمی‌شود.

سیگار را کنار بگذارید
سیگار کشیدن برای سلامتی مضر است. سیگار می‌تواند ریسک ریفلاکس اسید را بالا برده و سبب درد و ناراحتی در مری و معده شود.

از داروهای بدون نیاز به نسخه کمک بگیرید
مصرف داروهای آنتی‌اسید که در تمام داروخانه‌ها وجود دارند، راهی فوری و بی‌ضرر برای تسکین فوری ریفلاکس اسید است. البته این روش نباید دائمی باشد. برای تسکین موقت مناسب است اما ابتدا باید علت مشکل را با مراجعه با پزشک پیدا کنید و در صورت تجویز پزشک در زمان‌های لازم از آن‌ها استفاده کنید.

راه‌های طبیعی تسکین اسیدی شدن معده و سوزش سر دل

جوش شیرین
جوش شیرین یا سدیم بی‌کربنات می‌تواند به عنوان یک آنتی‌اسید به کار رود. البته این روش یک درمان علامتی محسوب می‌شود و برای مواقع اورژانسی استفاده می‌شود. جوش شیرین کمک می‌کند علائم ناشی از ریفلاکس اسید تسکین پیدا کنند که شامل بدهضمی، نفخ و تهوع می‌شود.
یک قاشق چای‌خوری جوش شیرین به یک لیوان آب اضافه کرده و حل کرده و بنوشید.
نکته: جوش شیرین را با معده پُر مصرف نکنید. بیشتر از دو هفته جوش شیرین مصرف نکنید مگر اینکه پزشکتان توصیه کرده باشد. همچنین اگر داروی آنتی‌اسید، آسپیرین، آهن، لیتیوم، ویتامین و یا هر داروی دیگری مصرف می‌کنید، یا فشارخونتان بالاست، مشکل قلبی دارید یا دچار بیماری کلیوی هستید، پیش از استفاده از جوش شیرین به عنوان درمان با پزشک مشورت کنید.

ریشه شیرین‌بیان
ریشه شیرین بیان درمانی طبیعی است که مصرف زیادی در التهاب معده دارد زیرا دارای اثر مهارکنندگی بر سنتز پروستاگلاندین و لیپوکسیژناز است که منجر به ریفلاکس اسید معده می‌شوند. یک فنجان آب را در قوری داغ کرده و چند برش ریشه خشک شده‌ی شیرین بیان به آن اضافه کنید. آب را به جوش بیاورید و اجازه دهید 5 تا 10 دقیقه دم بکشد. این دمنوش را روزی یک بار بنوشید.
نکته: مصرف طولانی‌مدت ریشه شیرین بیان می‌تواند عوارض جانبی داشته باشد، مثلاً کاهش سطح پتاسیم، افزایش فشارخون، ضعف و لمسی. اگر داروی پیشگیری از لخته خون، فشارخون بالا، التهاب و یا داروی ادرارآور مصرف می‌کنید، ریشه شیرین بیان نخورید، زیرا گفته می‌شود که با این داروها تداخل داشته و می‌تواند از اثرشان بکاهد.

آلوئه ورا
آلوئه ورا گیاهی است که کاربرد زیادی در طب سنتی دارد. عصاره آلوئه ورا می‌تواند التهاب جهاز هاضمه را که می‌تواند سبب ریفلاکس اسید شود کاهش دهد. شما می‌توانید روزی دو بار، نیم ساعت قبل از غذا، نصف فنجان عصاره آلوئه ورا بنوشید تا درد و ناراحتی‌تان تسکین پیدا کند.

زنجبیل
زنجبیل دارای خواص آنتی‌اسید و ضد نفخ بوده و هزاران سال است که برای تسکین عوارض گوارشی مانند نفخ، گاستریت و دیس پپسیا (رودل) به کار می‌رود. زنجبیل، تخلیه معده را سرعت داده و به تسکین سوزش معده کمک می‌کند.
دو سانتیمتر از زنجبیل جدا کرده و آن را داخل یک فنجان آب جوش بیندازید. اجازه دهید 10 دقیقه دم بکشد. می‌توانید این دمنوش زنجبیل را هر روز قبل از غذا بنوشید.
نکته: اگر بابت دیابت، پیشگیری از لخته خون یا فشار خون بالا دارویی مصرف می‌کنید، حتماً پیش از مصرف زنجبیل با پزشک مشورت کنید.

دانه زیره
دانه‌های زیره کاربرد سنتی برای درمان مشکلات گوارشی دارند. زیره دارای خاصیت ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی بوده که می‌تواند تولید اسیدهای گوارشی اضافی را کاهش دهد، در نتیجه جلوی ریفلاکس اسید را می‌گیرد.
یک قاشق چای‌خوری دانه زیره را در یک لیوان آب جوش بریزید و اجازه دهید دم بکشد. آب آن را صاف کرده و وقتی هنوز گرم است مصرف کنید. این دمنوش را قبل و بعد از غذا بنوشید.

بابونه
مصرف بابونه نیز راهکاری قدیمی برای انواع عوارض گوارشی مانند نفخ، زخم معده و تحریکات روده‌ای است. بابونه به تسکین معده درد کمک کرده و به عنوان یک آرام‌کننده‌ی گوارشی عمل می‌کند.
مقداری بابونه را در آب جوش دم کرده و وقتی هنوز گرم است بنوشید. از این چای می‌توانید روزی دو تا سه بار استفاده کنید.
نکته: اگر به گیاهانی از خانواده گل مینا حساسیت دارید، مثلاً گل همیشه‌بهار، گل داوودی و رگ‌وید، از مصرف بابونه خودداری کنید.

بادرنجبویه
برگ‌های بادرنجبویه بابت خاصیت ضد نفخ و ضد درد کاربرد دارند و می‌توانند اختلالات گوارشی را تسکین دهند. از این رو، بادرنجبویه می‌تواند در تسکین سوزش معده مفید باشد.
پنج تا شش برگ بادرنجبویه را به یک لیوان آب جوش اضافه کرده و روی آن را بپوشانید تا پنج دقیقه دم بکشد. چای را گرم بنوشید.
نکته: اگر دیابت دارید یا داروی تیروئید مصرف می‌کنید، پیش از مصرف بادرنجبویه با پزشک مشورت کنید.

ریشه آنجلیکا
ریشه آنجلیکا یا سنبل ختایی دارای تأثیرات ضد نفخ بوده و می‌تواند به تسکین سوءهاضمه کمک نماید. این اثرات می‌توانند موجب تسکین سوزش معده هم بشوند. یک قاشق مرباخوری ریشه خشک شده آنجلیکا را به یک لیوان آب جوش اضافه کرده و اجازه دهید دم بکشد، سپس آن را صاف کرده و وقتی هنوز گرم است بنوشید.
نکته: اگر باردار هستید از مصرف ریشه آنجلیکا خودداری کنید، زیرا این گیاه می‌تواند انقباضات رحمی را افزایش دهد.

راهکارهای ارائه شده، چند درمان طبیعی برای تسکین ریفلاکس اسید معده بودند. حالا به غذاهایی می‌پردازیم که باید از مصرف آن‌ها خودداری کنید تا دچار ریفلاکس نشوید:

ممنوعه‌ها

. غذاهای چرب و پرادویه
. غذاهای فرآوری و تصفیه‌شده مانند کیک، شکلات، بستنی و ...
. نوشابه‌های الکلی که می‌توانند اثر منفی بر مخاط معده گذاشته و اسیدیته آن را افزایش دهند
. نوشابه‌های کافئین‌دار و گازدار
علاوه بر تغییر انتخاب‌های غذایی، تغییراتی در سبک زندگی نیز می‌تواند به پیشگیری از ریفلاکس کمک کند:
. از یک رژیم غذایی متعادل و کم کربوهیدرات پیروی کنید
. دست‌کم دو ساعت و نیم قبل از خواب شام بخورید
. وعده‌های غذایی‌تان کم‌حجم‌تر اما مکررتر باشد
. می‌توانید طب سوزنی را امتحان کنید

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

اگر علائم ریفلاکس بیش از هفت روز طول کشید، به پزشک مراجعه کنید. گاهی، یک مورد از ریفلاکس ممکن است نشان‌دهنده‌ی GERD یا برگشت اسید معده به مری باشد که نوع شدیدتر عارضه‌ی ریفلاکس است. این بیماری نیازمند اقدام فوری درمانی بوده و در برخی موارد حتی ممکن است به عمل جراحی نیاز باشد.
در صورتی که راهکارهای معمول و طبیعی سوزش معده جوابگو نبودند توصیه می‌کنیم حتماً به پزشک مراجعه کنید.

سوال‌های متداول

آیا نوشیدن شیر می‌تواند به درمان سوزش معده کمکی کند؟
شیر می‌تواند تسکینی موقتی برای رفع اسیدی شدن معده باشد، اما بعد از مدتی می‌تواند باعث شود معده‌ی شما اسید بیشتری تولید کند. از این رو نوشیدن شیر، راه‌حل بلندمدتی نیست.

آیا جویدن آدامس می‌تواند جلوی سوزش معده را بگیرد؟
جویدن آدامس، تولید بزاق دهان را افزایش داده و این امکان را به شما می‌دهد تا اسیدی را که وارد مری‌تان شده قورت بدهید و ممکن است احساس ناراحتی معده‌تان کمتر شود.

---