آذر 1357 و روزهای نزدیک انقلاب؛

تحصن آذرماه و روزهای انقلاب

جنایات رژیم منحط شاه روز به روز پر اوجتر می گردد. افزایش حجم جنایات به‏‎ ‎‏قدری است که قدرت بیان را سلب می نماید. ضایعات این چند هفتۀ اخیر، سرتاسر ایران‏‎ ‎‏را به سوگ نشانده است و قدرت تفکر را از شاه سلب کرده است. دولت یاغی نظامی، به‏‎ ‎‏امر شاه، تر و خشک را به آتش کشیده...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
مأموران رژیم شاه در تاریخ  29 آبان ماه  سال 1357 با  حمله به حرم مطهر امام رضا(ع) در مشهد  عده اي از مردم انقلابي  آنجا را  شهيد و مجروح نمودند که از جمله شهادت يك دانشجوي سرخنكلايي به نام محمد مقصودلوراد بود . به دنبال این جنایت حضرت امام خميني رهبر كبير انقلاب اسلامي طي پيامي كه در تاريخ دوم آذرماه آن سال صادر فرمود، روز يك شنبه پنجم آذر سال 1357 را که مصادف با هفتمین روز واقعه مشهد بود - عزاي عمومي اعلام نموده و از مردم خواست تا با هر وسيله ممكن براي سقوط حکومت جبار شاهنشاهی پهلوی قيام كنند.

مردم مسلمان گرگان كه از حمله مأموران رژيم به حرم مطهر حضرت امام رضا(ع) بسيار متاسف  بودند با شنيدن پيام امام ، براي اعتراض به اين جنايت بزرگ طاغوت مهيا شدند.

با وجود جوّ خفقان و پليسي حاكم بر جامعه، اين پيام ظرف كمتر از 48 ساعت از پاريس به گرگان رسيد و درياي بيكران انسانهاي آگاه و عاشق اسلام را به تلاطم در آورد. روحانيان و انقلابيون مبارز در مساجد اعلام كردند كه امام خميني در روز يكشنبه پنجم آذر را به مناسبت واقعه دلخراش مشهد عزاي عمومي اعلام نموده‌است. اين خبر دهان به دهان به گوش امت مسلمان در شهرها و روستاهاي اطراف  رسيد كه صبح روز پنجم آذر از محل امام زاده عبدالله گرگان راهپيمايي اعتراض‌آميزي انجام مي‌شود .
بالاخره روز پنجم آذر فرا مي رسد. مردم گرگان و روستاهاي منطقه و حتی شهرهای اطراف مثل کردکو ، بندر گز ، فاضل آباد و علی آباد کتول آن روز صبح در جوار مرقد مطهر امام‌زاده عبدالله – آن فرزند پاك امام موسي‌بن‌جعفر(ع) –  و دور فلکه امام زاده (شهدای فعلی) گرد ‌آمدند. در ميان جمعيت از همه طبقات ديده مي‌شدند : روحاني، فرهنگي، كارگر، كشاورز، محصل، دانشجو، بازاري، راننده، كاسب، كارمند، زن، مرد، پير ، جوان، كودك .
مردم صلوات میفرستادند و الله اکبر می گفتند و  شعار می دادند: مرگ بر شاه - درود برخمینی ، قبر امام هشتم گلوله باران شده- روز و شب شیعیان شام غریبان شده ...  و لحظاتي بعد طنين رگبار گلوله‌ها با گاز و دود و خون و فرياد، تصويري از جنگ نابرابر حق و باطل  به نمايش در آورد.
 مراجع تهران، قم ومشهد نيز در اطلاعيههاي جداگانهاي 5 آذر را عزاي عمومي اعلام كردند.

روز دوشنبه 29 آبان 1357 مردم مشهد به خاطر عیادت از مجروحين، مقابل بيمارستان شاهرضا اجتماع و تظاهرات کردند و کارکنان بيمارستان نيز که در حال اعتصاب بودند، با تظاهرکنندگان همراهي کردند. در اين ميان، نيروهاي انتظامي به بيمارستان هجوم آورده و دو نفر از پزشکان به نامهای دکتر روحاني و پروفسور رضواني و همچنین سه نفر از دانشجو را دستگير کردند. اين نحوه برخورد با تظاهرات آرام مشهد باعث شد تا گروه کثيري از مردم و روحانيون براي اعتراض به دستگيري هاي صورت گرفته به صورت راهپيمايي به سمت بيمارستان دست به تحصن زدند و اعلام کردند تا آزادي افراد دستگير شده از تحصن خارج نخواهند شد.»
بعدازظهر همان روز نيز تظاهرات گسترده اي در اطراف حرم مطهر و منزل آيت الله شيرازي برگزار شد که با هجوم نيروهاي نظامي، مردم به داخل صحن و حرم مطهر پناه بردند. اما برخلاف معمول مأمورين از تهاجم و ضرب و شتم تظاهرکنندگان دست برنداشته و با کفش به داخل حرم و اطراف ضريح نيز حمله بردند و اقدام به پرتاب گاز اشک آور نمودند. در همين حال گروهي چماق به دست اطراف درهاي خروجي حرم اجتماع کرده و کساني را که از حرم خارج مي شدند مورد ضرب و شتم قرار مي دادند. گفته مي شود که يک زن در داخل حرم خفه شد و بيش از 20 تن دستگير شدند. تعداد شهداي روز دوشنبه 29 آبان 1357 مشهد نیز بيش از ده نفر نقل شده است.
در پی این جنایت امام خمینی با انتشار اطلاعیه‌ای روز یکشنبه پنجم آذر 1357 را روز عزای عمومی اعلام کردند. متن پیام امام به این شرح بود:
بسم الله الرحمن الرحیم‏
‏‏جنایات رژیم منحط شاه روز به روز پر اوجتر می گردد. افزایش حجم جنایات به‏‎ ‎‏قدری است که قدرت بیان را سلب می نماید. ضایعات این چند هفتۀ اخیر، سرتاسر ایران‏‎ ‎‏را به سوگ نشانده است و قدرت تفکر را از شاه سلب کرده است. دولت یاغی نظامی، به‏‎ ‎‏امر شاه، تر و خشک را به آتش کشیده و یکی از بزرگترین ضربه های این جنایتکار به‏‎ ‎‏اسلام، به مسلسل بستن بارگاه قدس حضرت علی بن موسی الرضا ـ صلوات الله علیه ـ‏‎ ‎‏است. این بارگاه مقدس در زمان رضاخان به مسلسل بسته شد و قتل عام مسجد گوهرشاد‏‎ ‎‏به وجود آمد، و در زمان محمدرضاخان آن جنایت تجدید و دژخیمان شاه در صحن و‏‎ ‎‏حریم آن حضرت ریخته و کشتار کردند. ملت مسلمان باید از این شاه و دولت یاغی‏‎ ‎‏غاصب تبرّی‏ کنند و مخالفت با آن لازم است. تمام اقشار ملت، خصوصاً اهالی قرا و‏‎ ‎‏قصبات، باید بدانند که شاه غاصب و دولت یاغی او کمر به هَدْم ‏ مقدسات اسلام‏‎ ‎‏بسته اند، و اگر مهلت پیدا کنند به محو آثار شریعت برمی خیزند. بر تمام طبقات ملت لازم‏‎ ‎‏است، با هر وسیلۀ ممکن، به سقوط این دستگاه جبار قیام کنند. اطاعتِ این دستگاه،‏‎ ‎‏اطاعت طاغوت و حرام است. خداوندْ مسلمین را از شرّ آنان حفظ فرماید. در این عزای‏‎ ‎‏بزرگ و جسارت به مقام امام امت، روز یکشنبه 25 ذی الحجه‏ عزای عمومی اعلام‏‎ ‎‏می شود. ‏‏انّالله و انّا الیه راجعون – 23  ذی الحجه 1398 ـ روح الله الموسوی الخمینی‏
به‏ دنبال صدور پیام امام اعلاميه های سایر آیات عظام و مراجع تقلید نيز به‏منظور اعتراض به عمل ظالمانه رژيم و اعلام عزاى عمومى، در ميان مردم پخش گرديد.» در اعلاميه حضرات آيات گلپايگانى و نجفى مرعشى آمده بود: به منظور اعتراض به اين عمل بى‏ادبانه و ظالمانه، روز يكشنبه 25 ذى‏حجه‏الحرام مطابق با پنجم آذر ماه سال 57 شمسى را عزاى عمومى اعلام مى‏كنيم و با متانت كامل روز مزبور تعطيل عمومى خواهد بود.»
روز یکشنبه پنجم آذر 1357 در سراسر ايران عزاى عمومى برپابود. در مشهد كليه مغازه‏ها تعطيل بود و از ساعت 8 صبح حدود دويست‏هزار نفر از مقابل منزل آيت‏الله شيرازى راهپيمايى گسترده‏اى را در مسير خيابان پهلوى، چهارراه لشكر، فلكه برق و خيابان هفدهم شهريور آغاز كردند. در اين راهپيمايى پرشور كه تا ساعت يك بعدازظهر ادامه يافت، حجت‏ الاسلام هاشمى‏ نژاد براى مردم سخنرانى كرد. او در سخنان خود در پاسخ به اظهارات «ازهارى» كه گفته بود اگر راهپيمايى و تظاهرات دينى باشد مانعى ندارد ولى اگر سياسى باشد به‏ شدت سركوب مى‏ كنيم، تأكيد كرد كه دين از سياست هرگز جدا نيست.» 
منابع:موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی،سایت گلستان
مطالب مرتبط مجموعه :
آخرین مطالب سایت