لالایی چه تاثیری بر روی کودک دارد؟

موسيقي و كلمات ملايم، آرام و منظم مانند لالايي، با تحريك امواج در مغز، ذهن را آرام كرده و موجب به خواب رفتن مي‌شود. اين امر هم بر كودكان تأثيرگذار است، هم بر بزرگسالان. كودكان قابليت‌هاي فوق‌العاده‌اي در زمينه درك موسيقي دارند و به سرعت آن را به خاطر مي‌سپارند و تكرار مي‌كنند.

نوزاد از بودن در كنار مادر، شنيدن صداي او و شنيدن ضربان قلبش احساس آرامش مي‌كند، يكي از دلايلي كه موجب شده محققان به تغذيه نوزاد با شير مادر تأكيد كنند اين است كه رابطه احساسي عميق‌تري بين آنها به‌وجود مي‌آيد و اين امر موجب افزايش احساس امنيت و اعتماد به نفس در كودك مي‌شود.

جنين نيز موسيقي را مي‌فهمد و با آن ارتباط برقرار مي‌كند و با صداي مادر خود بيشتر از پدر ارتباط برقرار مي‌كند، زيرا در تمام دوراني كه در رحم مادر است، صداي مادر را بيشتر مي‌شنود و اين صدا در ذهن او مانند موسيقي عمل مي‌كند. مادر بايد در اين دوران فضاي خانه را براي جنين خود طوري طراحي كند كه جنين احساس امنيت داشته باشد.

اگر به كودك دقت كرده باشيد حتماً متوجه شده‌ايد كه او قبل از حرف زدن، آواز خواندن را ياد مي‌گيرد. كودك براي خود آواز مي‌خواند بدون آنكه بداند آواز خواندن چيست. گاهي ممكن است كلماتي را آواز مانند بخواند و تبديل به ترانه كند. اين‌ها براي كودك باارزش است و بايد مورد توجه و استقبال قرار بگيرد. كودكاني كه با موسيقي بزرگ مي‌شوند شش ماه زودتر از ساير همسالان حرف مي‌زنند و به نسبت آنها رشد عقلي بالاتري دارند. اين رشد به افزايش درك و هوش لازم براي عملكردهاي بالاتر مغز مانند رياضي و موسيقي مربوط مي‌شود و كودكاني كه در مدت زمان رشد خود موسيقي مي‌شنوند مغزشان با موسيقي ارتباط برقرار مي‌كند و آن ارتباط مي‌تواند راه و روش فكري‌شان را تحت تأثير قرار بدهد.

بيشتر كودكان به‌طور ذاتي موسيقي و ريتم را دوست دارند و مايلند به محض اينكه اين توانايي را پيدا كنند بدن خود را همراه با ضربات موسيقي حركت دهند. كودك را در اين موقعيت همراهي و تشويق كنيد، زيرا از اين كار لذت مي‌برد و دوست دارد اطرافيان نيز از حركات او لذت ببرند. تشويق كودك در زمان انجام كارهاي مورد علاقه‌اش يادگيري را در او پرورش مي‌دهد.

تا جايي كه ممكن است ذهن كودك را به موسيقي‌هاي ملايم نزديك كنيد و براي او لالايي بخوانيد و كلمات ساده را در لالايي به‌كار ببريد. وقتي مادر براي كودك لالايي مي‌خواند با تكرار ريتم موسيقي، او را با زبان آشنا مي‌سازد. مادر مي‌تواند با آواز و لالايي‌هاي شب، يادگيري را در كودك تقويت كند.

سال اول، كودك ذهن فعال‌تري دارد و حتي با يكبار شنيدن هر چيز آن را ياد مي‌گيرد و تكرار مي‌كند. از كودك بخواهيد آنچه را برايش خوانده‌ايد، بخواند. مرتب او را تشويق كنيد. اين امر موجب مي‌شود كودك يادگيري را دوست داشته باشد و نسبت به آن اشتياق نشان بدهد. فقط سعي كنيد تشويق‌ها هميشه مادي نباشد، هرازگاهي برايش چيزي بخريد، اما هميشه اين كار را نكنيد. با بوسيدن، بغل كردن و محبت كردن كودك را تشويق كنيد.

مادراني كه از خواب نامنظم و بي‌قراري‌هاي فرزند نوزادشان رنج مي‌برند و خود دچار اختلال خواب شده‌اند، لالايي گفتن يكي از راه‌هاي آرام كردن و خواب كردن كودك است. لالايي كودك را آرام مي‌كند و خوابي دلنشين براي او و مادر فراهم مي‌سازد. اگر نوزاد از محبت والدين محروم باشد، دوره‌هاي خواب و بيداري او مختل مي‌شود، اما اگركودك در آغوش مادر و با صداي لالايي او به خواب برود، ريتم خواب و بيداري منظم خواهد شد. زماني كه صداي مادر به‌صورت آهنگين به گوش كودك برسد، عواطف مثبتي را در وجود او ايجاد مي‌كند. اين عواطف مثبت است كه سبب مي‌شود كودك به‌راحتي و در امنيت خاطر استراحت كند و ترس‌هاي كودكانه از وجود او دور شود.

اگر در لالايي داستان‌هاي كودكانه و سنت‌ها در قالب موسيقي و شعر براي نوزاد يا كودك خوانده شود، او بيشتر به مضامين داستان پي برده و از موضوع آن لذت مي‌برد. خواندن آوازهاي محلي يا داستان‌هاي كودكانه در قالب شعر و موسيقي، موجب شناخت بيشتر كودك از فرهنگ‌هاي مختلف و شكل‌گيري تفكر شناختي مي‌شود. در واقع خواندن لالايي براي كودكان چه در دوران نوزادي و چه در دوران كودكي به نوعي هديه زندگي محسوب مي‌شود چون پيام مهر و محبت اطرافيان به‌شمار مي‌رود.

كودك لالايي را دوست دارد و با آن خيلي زود ارتباط برقرار مي‌كند و به آرامش مي‌رسد. همچنين لالايي رابطه عاطفي ميان مادر و كودك را استحكام مي‌بخشد و بر تقويت اعتماد به نفس، يادگيري زبان، افزايش رشد شناختي، مهارت خوب شنيدن و مهارت‌هاي حركتي مؤثر است.

كودكاني كه در دوره پيش از دبستان با لالايي مادر به خواب رفته‌اند كودكاني بردبارتر، متكي به نفس‌تر، با عاطفه، خلاق و علاقه‌مند به فرهنگ سرزمين مادري تربيت مي‌شوند و در زندگي آينده‌شان نيز با ديگران با محبت و مهرباني رفتار مي‌كنند و از ديگران نيز توقع مهرورزي دارند، بالعكس آن دسته از كودكاني كه از ارتباط صميمانه و آهنگين با مادر محروم هستند، عصبي، تحريك‌پذير و پرخاشگر بوده و با كاهش عزت نفس مواجه مي‌شوند. عجول بودن و بي‌اهميت جلوه دادن فرهنگ ملي از ديگر خصوصيات اين افراد خواهد بود.

نوازش كودك و خواندن اشعار آهنگين، نه فقط بر سلامت روان او تأثيرگذار است، بلكه سلامت جسم او را نيز بهبود مي‌بخشد. بايد توجه داشت لالايي گفتن در سنين بالا و خواندن اشعار آهنگين با ريتم ملايم قبل از خواب نيز بر سلامت جسم و روان كودك تأثيرگذار است و نه فقط سيستم خواب او را تنظيم مي‌كند، بلكه قدرت حل مسئله و تصميم‌گيري را در او بهبود مي‌بخشد.

كودكان را از ابتدا در فضاي آرام پرورش دهيد تا در بزرگسالي و آينده فردي آرام، مسلط و با اعتماد به نفس بالا باشد. مهارت يادگيري فوق‌العاده، رشد موفق، مهارت خوب شنيدن و... را نيز در آينده به‌دست خواهد آورد.

---

منبع : مجله خانواده