گوش درد به دلیل عفونت گوش (اوتیت)

بیمار)

فرزند هفت‌ساله‌ای دارم که هر چند وقت یک بار دچار گوش‌درد شدید می‌شود، به‌طوری که امسال بیش از سه بار گوش درد داشته است. از شدت درد گاهی کاملاً بی‌طاقت می‌شود. هر بار پس از مصرف ‌آنتی‌بیوتیک خوب می‌شود، ولی چند وقت بعد مجدداً تکرار می‌شود و یک بار هم به دنبال گوش‌درد، چرک واضحی از گوشش خارج شد. همچنین از چندین سال قبل خرخر شبانه هم دارد و مکرراً از بینی او ترشحات غلیظ بیرون می‌آید. لطفاً مرا راهنمایی کنید.

(پاسخگوی سئوالات زیر آقای دکتر آروین سازگار، جراح متخصص گوش، حلق و بینی می باشد.)

1- منظور از گوش‌درد چیست؟ و علت ایجاد کننده گوش‌درد کدام است؟

وقتی در بچه‌ها به علت‌های گوناگون لوزه سوم بزرگ می‌شود و کل حلق و بینی را پُر می‌کند، از سمت حلق دهانه بینی مسدود می‌شود و گوش‌درد ایجاد می‌شود. از طرفی با توجه به این که گوش میانی از طریق دو لوله که شیپور استاش یا لوله‌های استاش نامیده می‌شود، هواگیری خود را از طریق حلق بینی در پشت بینی انجام می‌‌دهد (گوش میانی از طریق این لوله‌ با پشت بینی و حلق بینی ارتباط دارد)، وقتی لوزه سوم که فضای حلق بینی را پُر می‌کند عفونی شود و میکروب‌ها در آن جمع شوند، در آن صورت این میکروب‌ها از طریق شیپور استاش وارد گوش میانی می‌شوند و وقتی تعداد میکروب‌هایی که وارد گوش میانی شده است، افزایش پیدا کند بچه‌ دچار عفونت‌های گوش‌میانی می‌شود و این عفونت‌ها خود را به‌صورت گوش درد نشان می‌دهند و به تدریج دردگوش افزایش پیدا می‌کند و باعث بی‌قراری و ناراحتی بچه می‌شود.

لازم است قبل از این که پرده ی صماخ گوش پاره شود، پزشک آنتی‌بیوتیک مناسب را برای مریض تجویز کند. مدت زمان مصرف آنتی‌بیوتیک و نوع آن، به عبارتی استفاده صحیح آن باعث می‌شود که پارگی پرده صماخ اتفاق نیفتد.

2- علایم گوش درد به چه صورت می‌باشد؟

به دنبال عفونت، گوش درد ایجاد می‌شود. این درد خود را به صورت‌های مختلف نشان می‌دهد، از جمله ممکن است علایمی مانند علایم سرماخوردگی داشته باشد یا آبریزش بینی و هم چنین خلط پشت حلق داشته باشد و به تدریج که دردگوش زیاد شود، بچه را کاملاً ناراحت و بی‌تاب و قرارمی‌کند. در این حالت این درد به مسکن‌های معمولی هم پاسخ نمی‌دهد و معمولاً بعد از مدتی مثل یک آبسه و یک دُمَل از هر جایی که بیش‌تر چرک جمع شود سرباز می‌کند و دمل پاره می‌شود، حتی این پارگی در پرده گوش نیز ممکن است اتفاق بیافتد و در این صورت چرک از طریق کانال گوش به بیرون می‌ریزد. لازم است قبل از این که پرده ی صماخ پاره شود، پزشک آنتی‌بیوتیک مناسب را برای مریض تجویز کند. مدت زمان مصرف آنتی‌بیوتیک و نوع آن، به عبارتی استفاده صحیح آن باعث می‌شود که پارگی پرده صماخ اتفاق نیفتد.

اگر این گوش دردهای مکرر و راجعه چند بار اتفاق بیفتد، می‌تواند منجر به پارگی پرده صماخ شود. (البته پارگی صماخ به تنهایی اهمیت ندارد) و اگر چرک گوش میانی ادامه داشته باشد، پرده صماخ فرصت ترمیم و بسته شدن را پیدا نمی‌کند و در نتیجه فرد دچار عفونت مزمن گوش میانی می‌شود.

3- راه‌های تشخیصی این بیماری کدام است؟

معمولاً بچه‌هایی که دچار گوش دردهای دایمی هستند، در خواب و تقریباً در اکثر شب‌ها و غالب مواقع راحت نیستند و مجبورند که دهانشان را جهت تنفس باز نگه دارند و این افراد هر وقت دهانشان بسته شود، دچار قرمزی شدید می‌شوند. خرخرهای این افراد گاهی به قدری شدید می‌شود که حتی باعث توقف تنفسی نیز می‌شود. در بعضی مواقع گوش‌درد باعث تغییر شکل در صورت می‌شود، حتی موجب کاهش شنوایی در فرد خصوصاً بچه‌ها می‌شود.

معمولاً در اکثر گوش دردهایی که حاصل از عفونت‌ گوش میانی می‌باشد، از گوش این افراد چرک خارج می‌شود و ممکن است تا زمانی که این عفونت درمان نشده باشد، ترشح چرک به صورت دایمی از گوش خارج شود و باعث کاهش شنوایی بیمار شود. در این گونه موارد انجام تست‌های اودیومتری و معاینات آندوسکوپی و بالینی و دادن شرح حال دقیق، از راه‌های تشخیص با اهمیت تلقی می‌شوند.