مسکن مهر بیمهر!
بسیاری از ثبت نام کنندگان منتظر خانه اند
مسکن مهر بیمهر!
چند ماهی به پایان قول دولت مبنی بر تحویل واحدهای مسکن مهر به متقاضیان و ثبتنامکنندگان اینگونه خانهها مانده است و همگان در انتظارند تا با دریافت کلید این خانهها، بقیه روزهای زندگی را به آرامش در خانه ملکی خویش بهسر ببرند.
در این میان پرداخت اعتبار قابل توجه به این پروژه ملی نشان از آن دارد که عزم دولت برای اتمام ساخت خانه های مهر جدی است. علاوهبر این با تصویب دولت، سقف تسهیلات مسکن مهر در برخی از شهرها افزایش پیدا کرد. بنابر این اعلام و با تصمیم نمایندگان ویژه رئیس جمهور در کارگروه مسکن، بانک های عامل موظفند در شهرهای آبادان و خرمشهر برای 8 هزار و 700 واحد مسکن مهر و اجارهای 5 ساله به ترتیب بانک ملی ایران برای 4 هزار و 880 واحد مسکونی، بانک مسکن برای 3 هزار و 450 واحد و بانکرفاهکارگران برای 370 بهمنظور افزایش سقف تسهیلات به مبلغ سیصد میلیون(30میلیون تومان) مطابق ضوابط تسهیلات مسکن مهر برای هر واحد مسکونی اقدام کنند. همچنین بانک مسکن موظف است در شهر واوان برای یکهزار و 600 واحد مسکن مهر، سقف تسهیلات را تا 30 میلیون تومان افزایش دهد.در این میان وزارت راه و شهرسازی اجازه دارد تا سقف یکوچهار دهم در هزار میزان تسهیلات پرداختی توسط بانک مسکن در هر سال را از محل یارانههای بخش مسکن به عنوان کمک تشویقی اعطای تسهیلات مسکن مهر به بانک مسکن پرداخت کند. علاوه بر این وزارت راه و شهرسازی بهمنظور انجام خدمات فنی و نظارتی، اداری و پشتیبانی طرح مسکن مهر در شهرهای زیر 25 هزار نفر جمعیت بهازای هر واحد مبلغ 600هزارریال از محل یارانههای بخش مسکن در اختیار بنیاد مسکن انقلاب اسلامی قرار میدهد. قابل بیان است بر اساس این مصوبه، بانکهای عامل ملی ایران، ملت، صادرات، تجارت و رفاه کارگران وظیفه دارند پروژههای مسکنمهر شهری را با اعمال نرخهای سود 9،7و4 درصد بهترتیب برای شهر تهران، مرکز استانها و سایر مناطق فروش، اقساطی کنند. با این حال پروژههای مسکن مهری که توسط اشخاص حقیقی و حقوقی احداث میشوند، مشمول رعایت آییننامه تسهیلات و تعهدات کلان نیستند.
فراهم آوردن چنین تسهیلاتی نشان از تلاش دستاندرکاران مسکن مهر برای بهموقع تحویل دادن خانهها به متقاضیان دارد اما سرعت ساخت باتوجه به عدم پرداخت بهموقع مطالبات پیمانکاران، زمانبر شده است که این مهم را میتوان در بیشتر پروژههای در دست ساخت شهر جدید پردیس مشاهده کرد.به عنوان نمونه واحدهایی که قرار بوده در مهرماه 1391 تحویل ثبتنام گنندگان شوند همچنان در مراحل پایانی کار قرار دارند.
یکی از ثبتنام کنندگان مسکن مهر پروژه امین خاوران در اینباره میگوید که از اسفند 1388 تاکنون(4 سال) اقساط مسکنمهر را پرداخت کرده که جمع این مبلغ 20 میلیون و 300 هزار تومان است. اما پس از افزایش قمیت مصالح و دیگر موارد این مبلغ را به 23 میلیون و 500 هزار تومان افزایش دادند
یکی از ثبتنام کنندگان مسکن مهر پروژه امین خاوران در اینباره میگوید که از اسفند 1388 تاکنون(4 سال) اقساط مسکنمهر را پرداخت کرده که جمع این مبلغ 20 میلیون و 300 هزار تومان است. اما پس از افزایش قمیت مصالح و دیگر موارد این مبلغ را به 23 میلیون و 500 هزار تومان افزایش دادند با قول اینکه واحد مسکونی در بهمنماه 1391 تحویل خواهد شد ولی این زمان ابتدا به خرداد و سپس آذرماه 1392 و آنهم با پرداخت 10 میلیون تومان دیگر، به تأخیر افتاد. نکته اینکه در اینباره کسی پاسخگو نیست و وقتی علت را از شرکت تعاونی مسکن مهر 18 شهرری و هر سازمان دیگری میپرسیم،جوابگو نیستند. ثبتنام کننده دیگری در شهرجدید پرند با بیان اینکه تعاونی مسکن حوزه هنری، جزو نخستین تعاونیهایی بود که در زمان افتتاح مسکن مهر، زمینی برای ساخت 194 واحد در شهر جدید پرند تحویل گرفت و ثبتنامکنندگان هم تمام سهم آورده خود را تا بهمنماه 130 به تعاونی مذکور پرداختهاند اما هنوز واحدها آماده تحویل نشده و علاوه بر این بهازای هر متر مربع، مبلغ 63 هزار تومان به قیمت مصوب اضافه کردهاند. البته بیشتر این تاخیرها بهعلت مسدودکردن وام از طرف شرکت عمران پرند است. همچنین شهروندی که در یکی از پروژههای مسکن مهر استان فارس واقع در شهرجدید صدرا، 3 سال پیش ثبتنام و قسط اول پروژه را پرداخت کرده با گلهمندی از کمکاری شرکت پیمانکار طرف قرارداد برای ساخت در اینباره اذعان میدارد که این شرکت پیمانکار مسکن مهر شیراز با دارا بودن 2 هزار واحد مسکونی در دست ساخت و دریافت قسط دوم ثبتنام به مبلغ 2 میلیون تومان از یکسال و نیم پیش تاکنون اما هیچ پیشرفت فیزیکی در این پروژه به چشم نمیخورد.
شهروند دیگری از بندرعباس با گلهمندی از طولانیشدن مدت زمان تحویل خانه مهرش تاکید میکند که در سال 1386 قرار بود با 20 میلیون وام و با آورده 10 تا 12 میلیونتومان، در عرض 2 تا 4 سال، واحد مسکونی خویش را تحویل بگیرم؛ اما اکنون با گذشت 6 سال از ثبتنام اولیه و آورده 18.5 میلیونتومانی و وام 30 میلیونی نه تنها خبری از تحویل نیست بلکه گفتهاند که چون قیمت قطعی اعلام نشده، زمان تحویل هم معلوم نیست.
اندازه افزایش قیمت
با اعلام قیمت جدید ساخت مسکن مهر و ابلاغ آن از سوی وزارت راه و شهرسازی به پیمانکاران که شرح آن در شمارههای قبلی همشهری اقتصاد رفت، اگرچه سازندگان از قیمتهای جدید راضی نبوده و نیستند اما متعهدند که رقم اعلام شده را رعایت کنند ولی گفتههای ثبتنامکنندگان حکایت از پایبندنبودن سازندگان به ابلاغیه دارد. برخی از پیمانکاران واحدهای مسکونی شهرهای جدید پرند و پردیس براساس ابلاغیه میتوانند تا مبلغ 40 هزار تومان در هر مترمربع، افزایش قیمت داشته باشند ولی متقاضیان ادعا دارند که مقدار افزایش قیمت بیش از رقمی است که دولت ابلاغ کرده است. در این میان نزدیک به دو هزار نفر از مالکان مسکن مهر در شهر جدید پردیس براساس قیمت اعلامی وزارت راه و شهرسازی باید برای یک خانه 151 متری، 6 میلیون تومان بپردازند اما به آنها اعلام شده که باید مبلغ 10 میلیون تومان به حساب مسکن مهر واریز کنند. متقاضیان میگویند برای این مهم به شرکت عمران پردیس مراجعه کرده اما پاسخ روشنی دریافت نکردهایم. براساس ابلاغ قیمت جدید مسکنمهر توسط وزیر راه و شهرسازی، نرخ دولتی واگذاری مسکنمهر حداکثر 13درصد افزایش یافت. آنهم باتوجه به جداول مرکز آمار ایران که افزایش 3 تا 100 درصدی قیمت مصالحساختمانی را اعلام کرد. در این شرایط یک میلیون و 700 هزار واحد مسکونی در قالب مسکنمهر با قیمت مترمربعی 300 هزار تومان در حال ساخت بوده که این قیمت ساخت از سال 1389 تا آذرماه 1391 علیرغم همه نوسانات قیمتی و رشد هزینههای ساختوساز، ثابت باقی مانده است. طوریکه در زمان تعیین نرخ 300 هزارتومان برای ساخت هر مترمربع مسکنمهر، سازندگان، مجتمعهای مسکونی را با حداقل قیمت مترمربعی 450 هزار تومان میساختند و حال که قیمت تمامشده ساخت مسکن در بازار آزاد از 450 هزارتومان به مرز 700 هزار تومان رسیده، دولت برای مسکنمهر نرخ جدید حداکثر تا 340 هزار تومان را تصویب کرد.
در این میان نزدیک به دو هزار نفر از مالکان مسکن مهر در شهر جدید پردیس براساس قیمت اعلامی وزارت راه و شهرسازی باید برای یک خانه 151 متری، 6 میلیون تومان بپردازند اما به آنها اعلام شده که باید مبلغ 10 میلیون تومان به حساب مسکن مهر واریز کنند
مسکن مهر را میتوان فروخت؟
آنچه تاکنون درباره وضع خرید و فروش واحدهای مسکونی مهر گفته شده این است که هیچ یک از دارندگان این نوع خانه ها حق معامله خانه خود را ندارند. اما از این ممنوعیت در شهر جدید پردیس خبری نیست و مشاوران املاک این شهر با تبلیغات گوناگون آمادگی خود را برای خرید و فروش واحدهای مسکونی مهر اعلام کردهاند. این بنگاههای معاملات ملکی علاوه بر واحدها، امتیاز مسکن مهر را هم با بالاترین قیمت میخرند و میفروشند و بهنوعی بازار داغکن معاملات مسکن بنگاه خویش شدهاند. اگرچه معاملات مسکن مهر بهخصوص در مرحله امتیاز به تصریح وزیر راه و شهرسازی، غیرقانونی است اما این گونه معاملات به دلیل حجم بالای ساخت وساز واحدهای مسکونی مهر از رونق خوبی برخوردار است. حبیباله چاغروندی، مدیرعامل شهر جدید پرند در اینباره تاکید میکند که خرید و فروش قولنامهای مسکن مهر که بسیاری از متقاضیان انجام میدهند، غیر قانونی است. به گفته چاغروندی خرید و فروش واحدهای مسکن مهر در شهر جدید پرند خلاف ضوابط قانونی است و فقط سند اعیانی این واحدها امکان خرید و فروش دارد. به تصریح او زمینهای واحدهای مسکن مهر 99 ساله بوده و بدون اجازه دولت، امکان خرید و فروش وجود ندارد. او اعتقاد دارد خرید و فروش مسکن مهر بدون اجازه مالک زمین، غیرقانونی است و مالکان این واحدها باید با رضایت کامل شرکت عمران شهرهای جدید، واحدهای خود را برای فروش ارائه کنند. مدیرعامل شهر جدید پرند خاطرنشان میکند که متقاضیان پس از اتمام اقساط تسهیلات و گرفتن سند اعیانی، میتوانند به واجدان شرایط مسکن مهر، واگذار کنند.
او هشدار میدهد که خرید و فروش هر واحد مسکن مهر توسط بنگاههای املاک، غیرقانونی است و در این میان کنترل بنگاههای معاملات مسکن شهرهای جدید برعهده سازمان ثبت اسناد و املاک کشور است. به گفته او هیچکدام از مسکنهای مهر پرند سند اعیانی ندارند. چاغروندی خرید و فروش مسکن مهر را در صورت توافق میان شرکت عمران پرند بهعنوان نماینده دولت که صاحبزمین است با مالک خانه بهعنوان شریک مسکن مهر، بلامانع میداد. او توافق حاصل را اینگونه تشریح میکند که وقتی دفترچه اقساط تسهیلات بانکی صادر و سند اعیانی به نام مالک صادر شد آن موقع دارنده مسکن مهر تنها با اجازه شرکت عمران پرند (به عنوان نماینده دولت) میتواند واحد مسکونی خود را به فردی که دارای شرایط مسکن مهر باشد به فروش برساند. به تصریح او صدور سند اعیانی یک مجموعه شهری اینگونه است که چون برای کل شهر یک سند وجود دارد پس ابتدا باید کل شهر قطعبندی و برای هر بلوکی، سند صادر و بعد از آن جداگانه برای هر واحد مسکونی سند اعیانی صادر شود که همه این مراحل به سه سال زمان نیاز دارد. قابل بیان است ثبتنام کنندگانی که دارای مسکن مهر بوده و در آن ساکن شدهاند یک دفترچه اقساط از بانک عامل و یک قرارداد اجاره زمین از دولت تحویل گرفتهاند.
دانش پورشفیعی
بخش اقتصاد تبیان