مفصل ها
مفصل ها
هدف این مطلب آشنا نمودن شما عزیزان با مفاصل بدن انسان، نحوه عملکرد و ساختار آن ها می باشد.
همانگونه که در مطالب مرتبط قبلی هم توضیح دادیم، این مطلب به صورتی تهیه گردیده که برای عموم مردم قابل استفاده باشد، لذا به صورت کاملاً ساده و قابل فهم نوشته شده. شما عزیزان در صورتی که به این مطلب علاقه دارید و دوست دارید اطلاعات کامل تری در این زمینه بدست آورید، کافی است علاقه خود را از طریق بخش نظرات که در زیر همین صفحه وجود دارد به گوش ما برسانید تا ما مطالب تخصصی تری در این زمینه برای شما تولید نموده و بر روی سایت قرار دهیم.
همانگونه که می دانیم اسکلت در حقیقت چهارچوب بدن را می سازد و عضلات، نیروی لازم جهت حرکت را تامین می کنند ولی در حقیقت این مفاصل هستند که باعث می شوند بدن بتواند حرکت کند.
مفاصل در محل اتصال دو یا چند عدد استخوان به هم وجود دارند وبه آن ها امکان حرکت کردن را می دهند.
برای اینکه اهمیت مفاصل را بهتر متوجه شوید، سعی کنید بدون خم کردن آرنج هایتان غذا بخورید ... و یا بدون خم نمودن زانوهایتان بدوید!
اکثر مفاصل به عنوان مفاصل متحرک یا سینوویال شناخته می شوند و می توانند آزادانه حرکت نمایند. شش مدل مفصل متحرک شامل مفاصل گوی و کاسه ای، مفاصل لولایی و مفاصل مسطح می شوند ...
هر کدام از این انواع مفاصل حرکت های خاص خود را دارند که با توجه به شکل انتهای استخوان و نحوه اتصال به هم متفاوت می باشد. مفاصل نیمه متحرک مانند مفاصل موجود درستون فقرات تنها اجازه حرکت بسیار کمی را می دهند.
مفاصل ثابت مانند مفاصل موجود در جمجمه هیچ حرکتی ندارند.
جمجمه
جمجمه از استقامت بسیار بالایی برخوردار است. جمجمه برای محافظت از مغز، چشمان، مراکز حواس و همچنین ساخت صورت نیاز به این مقاومت بالا دارد.
مفاصل ثابت موجود در جمجمه باعث ایجاد مقاومت بالا در آن می شوند. این مفاصل 21 عدد استخوان از 22 استخوان جمجمه را به هم ثابت نگه می دارند.
تنها فک پایین می تواند حرکت کند و این حرکت منشأ تنفسی، صحبت کردن و غذا خوردن می شود. در شکل فوق(سمت چپ)
نقطه 1: بخشی از استخوان محافظ مغز
نقطه 2: استخوان سازنده صورت و
نقطه 3: فک پایین را نشان می دهند.
به شکل روبه رو دقت کنید. نقاط مشخص شده در این شکل ها عبارتند از :
4: لگن خاصره
5: مفصل گوی - کاسه ای
6: استخوان ران
7: مفصل لولایی زانو
8: استخوان ساق
9:مفصل لولایی
10: مفصل مسطح
همانگونه که در شکل مشاهده می شود، مفاصل مختلفی برای حرکت دادن پا استفاده می شوند. انتهای بالای استخوان ران درون حفره لگن خاصره قرار می گیرد و یک مفصل گوی – کاسه ای می سازد و لذا ران می تواند در جهات مختلف حرکت کند.
در زانو یک مفصل لولایی تنها اجازه حرکت ساق به جلو و عقب را می دهد.
همچنین یک مفصل مسطح لولایی نیز در مچ پا برای ایجاد حرکت در آن و قدم برداشتن وجود دارد.
مفاصل مسطح نیز میان استخوان های قوزک پا وجود دارند و اجازه کمی حرکت را به آن ها می دهند. و لذا پا علاوه بر مقاومت بالا، قابل انعطاف نیز می باشد.
بدون وجود رباط ها، مفاصل کاملاً ناپایدار خواهند بود. رباط ها که دارای بافتی فیبری می باشند، استخوان هایی که در مفاصل به هم می رسند را محکم می گیرند.
همانگونه که در شکل فوق می بینید در مفصل زانو رباط ها حرکت زانو را در هنگام خم شدن و راست شدن کنترل می کنند.
داخل مفاصل
شکل سمت راست اسکن مفصل زانو می باشد.
انتهای استخوان ها با غضروف پوشانده می شود و بین آن ها مایعی روغنی به نام مایع مفصلی وجود دارد.
این مایع کار روغن کاری مفاصل را انجام می دهد.
در صورتی که مفصل گوی – کاسه ای لگن دچار مشکل شود، فرد دچار مشکلاتی در راه رفتن و ایجاد دردهای شدید خواهد شد.
امروزه چنانچه در شکل سمت چپ می بینیم پزشکان قادرند این مفاصل را با قطعات فلزی و پلاستیکی تعویض نمایند تا فرد بتواند مجدداً راه رود.
ستون فقرات
ستون فقرات از 26 عدد مهره با شکل های خاصی ساخته می شود. بین مهره ها غضروف و مفصل مسطح وجود دارد که اجازه حرکت بسیار کوچکی به مهره ها می دهند. اجتماع این مفاصل باعث می شود ستون فقرات انعطاف پذیر گردند.
مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: پوریا میرعشقی
تنظیم: یگانه داودی