رسانه براي جهاداقتصادي چه مي کند؟

 رسانه، تبيين فرهنگي و جهاد اقتصادي

آيا رسانه مي تواند در جهااقتصادي نقش ايفا کند؟

جواب اين سوال را با خواندن متن زير به دست آوريد.

نگاهي به تصميم مقام معظم رهبري در تصويب سند چشم‌انداز 1404 و تأکيد مستمر ايشان بر تحقق اهداف اين سند که هدف اصلي آن کسب مقام اول براي ايران در حوزه هاي مختلف در ميان کشورهاي منطقه است، حاکي از آن مي باشد که فعاليتهاي ديگري چون ابلاغ سياست‌هاي اصل 44 قانون اساسي، تصويب سياست‌هاي کلي برنامه‌هاي توسعه چهارم و پنجم و ... و حتي نامگذاري سالها همگي زمينه‌سازي براي تحقق اهداف سند چشم‌انداز و  ارايه نقشه راهي است که در مسير حرکت به سوي تعالي کشور بايد به آنها توجه داشت.

نامگذاري هر سال که از اواسط دهه 70 از سوي مقام معظم رهبري آغاز شد را مي توان شاه کليدي براي برنامه ريزي دستگاه هاي مختلف در هرسال و در راستاي هدف مهم تحقق سند چشم انداز 1404 ديد. اين نامگذاري ها که با توجه به مصالح و ضروريات کشور و رويکرد ارايه نقشه راهي در برنامه هاي آتي کشور صورت مي گيرد، در سه سال اخير با نگاهي كاملا استراتژيك به مسايل اقتصادي که از مهمترين مسايل حال حاضر کشور مي باشد، اختصاص يافته است.

به نظر مي رسد انتخاب نامهاي "اصلاح الگوي مصرف"، "همت مضاعف و كار مضاعف" و "جهاد اقتصادي" براي سه سال اخير از سوي مقام معظم رهبري، حاکي از توجه ايشان به دغدغه هاي اقتصادي مردم از يک سو و توجه دادن دولتمردان از سوي ديگر به اين مهم مي باشد.

شايد يكي از مهمترين برداشت ها از سال "جهاد اقتصادي" را بايد در انتخاب واژه ها جستجو كرد. واژه "جهاد" كه از واجبات اسلامي و داراي پشتوانه اي عظيم در فرهنگ اسلامي است، نشان مي دهد تلاش ها در حوزه اقتصادي را بايد مقدس تلقي كرد. متاسفانه بعد از پايان جنگ تحميلي و آغاز طرح هاي تحول اقتصادي، صحنه كار و تلاش، رنگ جهادي خود را وانهاد و منفعت فردي بر روح تلاش ها غلبه يافت؛ برهمين اساس به نظر مي رسد يكي از الزامات تحقق شعار هوشمندانه "جهاد اقتصادي" را بايد در حوزه فرهنگ سازي جستجو كرده و سعي کرد فضاي كار و تلاش را از نگاه مادي گرايانه و منفعت جويانه فردي به سمت حركت هايي با بن مايه هاي معنوي و جهادي هدايت نمود؛ چرا که نتيجه اقتصاد منهاي فرهنگ، چيزي جز نظام سرمايه داري که مظهر برده داري جديد و چپاول و تحقير ملتهاست، نخواهد بود و قطعا رسانه ها در تبيين اين نگاه فرهنگي و مؤلفه هاي آن نقشي مهم و وظيفه اي سنگين خواهند داشت.

رسانه ها در دنياي امروز و نيز در کشور ما به عنوان ابزاري فراگير و تاثيرگذار قادرند بر جريانهاي مختلف اثرگذار بوده و آنها را با شاخص عدالت خواهي و همگرايي ملي سنجيده و تحليل کنند. در شرايط کنوني نيز با توجه به شروع حرکت مهم هدفمندي يارانه ها در کشور، رسانه ها مي توانند با پرهيز از شعارزدگي و با ارائه اطلاعات صحيح و دقيق در زمينه اقتصادي، توانمند کردن مردم براي مشارکت مستقيم در توسعه اقتصادي، توجه به مفاهيم جهاد اقتصادي و مصاديق آن و نيز بررسي و شناسايي عملکرد دستگاه هاي مسوول، نقش مهمي را در اين حوزه ايفا کرده و جلوه اي درخشان از  وحدت ملي را اين بار در بخش اقتصادي، تجلي بخشند. البته حفظ اين وحدت نيز قطعا مستلزم رعايت برخي نکات از سوي تمامي مسوولان، سازمانها و نهادهاي مرتبط و هم چنين رسانه هاست که پرهيز از سياست زدگي در حوزه اقتصاد، اجتناب از بخشي نگري منطقه اي و موضوعي، دوري جستن از ادبيات پرخاش در نقد مجريان، بکارگيري ادبيات تفاهمي براي دستيابي به راه حل هاي مشترک، تمرکز بر مشترکات و پرهيز از نقاط افتراق بويژه در حوزه هاي راهبردي از جمله آنهاست.

از سوي ديگر نيز نبايد فراموش کرد که رسانه ها بدون مخاطب شناسي دقيق و سعي در بيان مفاهيم جهاد اقتصادي و مصاديق آن به زباني همه فهم براي تمامي اقشار جامعه از نخبگان و دانشگاهيان گرفته تا توده مردم به موفقيتي در انجام وظايف خود در تبيين جهاد اقتصادي دست پيدا نخواهد کرد؛ چرا كه حركت جهادي، حركتي سازماني، دولتي يا منحصر به گروه خاصي نيست؛ بلکه يك حركت ملي است كه تمام بدنه جامعه بايد با آن درگير و همراه باشد.

رسانه ها هم چنين مي توانند و بلکه بايد با ديده باني و رصد دقيق نقاط ضعف و قوت اقتصاد داخلي و نيز جهاني، افقي درست و شناختي دقيق تر از مزاياي نسبي اقتصاد کشور را در اختيار مسوولان و مردم قرار دهند و از آنجا که يكي از مشخصه‌هاي كار جهادي، استمرار آن است، آنها مي توانند با گفتمان سازي و بسترسازي فرهنگي، راههاي صحيح و مطلوب توليد ثروت را ترويج کرده و کارآفريني، نوآوري و اشتغالزايي را مورد تشويق قرار دهند.

هم چنين رسانه ها به عنوان واسطه اي ميان مردم با نخبگان و مسوولان جامعه مي توانند در جلوگيري از ايجاد بحران در مواقع خاص نقش مهمي بر عهده داشته و با اطلاع رساني صحيح و به موقع هر دو طيف را نسبت به دغدغه هاي يکديگر آگاه سازند، ضمن اينکه از نقش مهم رسانه ها در ايجاد تفاهم ميان سياستمداران بويژه در حوزه اهداف کلان اقتصادي کشور از طريق پرهيز از ورود به مسايل اقتصادي با اغراض جناحي نيز نبايد غافل شد.

علاوه براين رسانه ها نبايد از عمليات رواني و تبليغات رسانه هاي بيگانه براي ناکارآمد جلوه دادن حرکتهاي اقتصادي  کشور که نمونه آن را در خط تبليغي سال گذشته آنها با محوريت تحريم هاي اقتصادي مشاهده کرديم، غفلت کنند. تعامل رسانه ها با مسوولان در بيان نقاط ضعف و قوت در مراحل مختلف عملياتي کردن طرح هاي اقتصادي و به بيان ديگر اطلاع رساني شفاف و بهنگام قطعا در خنثي و بي اثر کردن عمليات رواني رسانه هاي دشمن نقش مهمي خواهد داشت.

در اين ميان به نظر مي رسد رسانه‌ها در کنار اطلاع رساني صحيح، شفاف و به موقع بايد همكاري‌هاي مشتركي  را نيز براي برنامه‌ريزي و فعاليت در يک خط مشترك رسانه‌يي جهت تبيين و تحقق فرمايشات رهبري در سال "جهاد اقصادي" دنبال کنند که پيشنهاد تشکيل کارگروه عملياتي براي تدوين راهبرد رسانه يي جهاد اقتصادي از سوي معاون مطبوعاتي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي مي تواند راهکار خوبي در اين حوزه باشد، به شرط آنکه در گذر ايام به فراموشي سپرده نشود.

ليلا خانزاده

بخش ارتباطات تبيان