روش های نظارت آموزشی

رفتارهای نظارت و راهنمایی آموزشی در مشاهده ی کلاسی(کلینیکی)

روش کنترل دستوری: اگر راهنمای آموزشی، تحلیل خود از مشاهده ی کلاسی را به معلم ارائه کرده، هدف هایی را برایش وضع کند و به او بگوید که باید فعالیت ها و اقداماتی را انجام دهد، از روش یا رفتارهای کنترل دستوری استفاده کرده است؛ البته او باید در زمینه ی مشکل معلم، دانش و تخصص بیش تری داشته و بداند چه فعالیت هایی برای اصلاح فرایند تدریس باید اتخاذ گردد و اوست که تصمیمات نهایی را برای معلم می گیرد.

روش اطلاعاتی دستوری: اگر راهنمای آموزشی، تنها یک منبع باشد و راه حل ها و شقوق مختلف علمی را به معلمان پیشنهاد کند و آنان بتوانند از راه حل ها، یکی را انتخاب کنند؛ راهنمای آموزشی از روش اطلاعاتی دستوری استفاده کرده، ناظر در این شیوه، همواره در صدد گرفتن بازخورد از معلم است. معلم براساس پیشنهادهای راهنمای آموزشی، فعالیت های گوناگونی را انجام می دهد که نوع، نحوه و زمان انجام دادن آن ها را راهنمای آموزشی تعیین می‏کند.

روش مبتنی بر همکاری مشترک یا تشریک مساعی: اگر راهنمای آموزشی بخواهد، مسئله ای را مشترکاً و با همکاری متقابل با معلم حل کند و معلم را تشویق کند تا ادراکات و نظراتش را در مورد آن مسئله بیان کند و صادقانه و صریح، عقاید خودش را نیز بیان کند، از روش نظارت و راهنمایی مبتنی بر همکاری مشترک یا تشریک مساعی استفاده کرده است.

روش غیردستوری: معلمانی هستند که برای هدایت و اداره ی کار خود، مستقلاً توانایی ها و مهارت های لازم را دارند. راهنمایان آموزشی صرفاً به آنان کمک فکری می کنند. این روش، روش غیردستوری است و بر این فرض استوار است که خود معلم بهتر می داند چه تغییرات آموزشی ای، باید در کارش انجام گیرد و مستقلاً توانایی فکر کردن و عمل کردن در این مورد را دارد.

روش های کمک غیرمستقیم به معلمان (آموزش غیرمستقیم)

این روش ها، روش های رایج و توسعه یافته ی کمک های غیرمستقیم از قبیل آموزش ضمن خدمت، تشکیل جلسات مشورتی با معلمان، تشکیل جلسات توسعه ی برنامه ی درسی، تشکیل کارگاه های آموزشی، تشکیل سمینارهای حرفه ای، تشکیل جلسات سخنرانی، استفاده از گردش های علمی، تشکیل گروه های تحقیقاتی، مطالعه ی نشریات حرفه ای و تشکیل جلسات اولیا و مربیان می باشد.

روش های دیگر نظارت و راهنمایی آموزشی

نظارت و راهنمایی همکار (مربی گری): اگر معلمان مدارس در مهارت های مشاهده ای کارایی پیدا کرده، از اهداف و فرایندهای نظارت و راهنمایی آموزشی بالینی، مطلع باشند می توانند در نقش راهنمای آموزشی، در مدارس خدمت کنند. این کار یا از طریق مشاهده تدریس معلم، به وسیله همکارش یا از طریق حضور معلم، در جلسات تدریس معلم و مشاهده رفتارهای آموزشی او صورت می گیرد.

روش نمایش تدریس

 در این روش، راهنمای آموزشی یا متخصص آموزشی به عنوان معلم مهمان، الگویی از تدریس یا روش خاصی از کار با دانش آموزان را، که معلم یا تعدادی از معلمان درخواست کرده اند، به نمایش می گذارد. این کار ممکن است، به صورت فیلم آموزشی نیز انجام شود که پس از آن، راهنمای آموزشی باید جلسه ای برای توضیح و تفسیر رفتارهای به نمایش درآمده تشکیل دهد.

روش تدریس مشترک

هم معلمان یک درس می توانند به اتفاق، طراحی، تدریس و ارزش یابی یک درس را انجام دهند و هم راهنمای آموزشی با یک معلم می توانند در مراحل مذکور همکاری کنند.

روش کمک به معلمان برای استفاده از ابزار و وسایل کمک آموزشی

 کتاب های کمک درسی، منابع کمک آموزشی، مراکز یادگیری و مراکز تکنولوژی آموزشی همه  منابع معلمان و دانش آموزان برای آموزش و یادگیری مؤثرتر است. وظیفه ی راهنمای آموزشی، تشویق معلمان در استفاده از این منابع و معرفی مؤثرترین ابزار و راه های استفاده از آن ها به آنان است.

از شیوه های دیگر نظارت و راهنمای آموزشی، کمک به معلمان در حل مسئله و ارزش یابی صحیح دانش آموزان می باشد.

مرکز یادگیری سایت تبیان- تنظیم: شکوفه باصری