ايمني راکتور(2)

در ادامه قسمت قبل به مقايسه حوادث هسته اي مختلف در دنيا مي پردازيم:

جدول1 مقياس بين المللي واقعه هاي هسته اي براي اعلام فوري شدت تاثير بر ايمني را نشان مي دهد:

تا کنون تعدادي از حوادث هسته اي در چندين راکتور آزمايشي و يک مورد در راکتور نظامي توليد پلوتونيم به وقوع پيوسته است ولي هيچيک از اين موارد تهديد بسيار جدي براي زندگي و يا آلودگي محيط زيست ، در زمان طولاني ، را بوجود نياورده اند. در جدول 14-6 حوادث جدي راکتور هم براي مواردي که مرگ و مير را در برداشته و هم براي حوادث جدي مربوط به راکتورهاي قدرت درج شده است. اين ليست احتمالا مربوط مي شود به حوادث با درجه 4 يا بالاتر در مقياس حوادث بين المللي (جدول 14-5). بايد تاکيد شود که يک راکتور قدرت به سادگي نمي تواند مانند يک بمب هسته اي منفجر شود.

حوادث جدي راکتور

در حوادث جدي راکتورهاي نظامي ، تحقيقاتي و قدرت در همه موارد به جز نيروگاه امريکايي براونز فري و نيروگاه اسپانيايي واندلوس ، آسيب يا خرابي به قلب راکتور مربوط ميشود. در اولي آتش باعث آسيب به کابلهاي کنترل شد که در نتيجه آن راکتور به مدت 18 ماه براي تعمير از کار افتاد و در دومي نيز آتش در توربين باعث شد که تعمير اين نيروگاه 17 شاه از نظر اقتصادي مقرون به صرفه نباشد.

جدول 2 حوادث صنعتي هسته اي که در دسته حوادث مهم از نظر بين المللي محسوب مي شود.

در يک حادثه راکتور مانند وينداسکيل (براي کاربرد نظامي) در سال 1336 و همينطور حادثه چرنوبيل در سال 1365 ، خطر اصلي براي سلامتي، از پخش مواد راديو اکتيو به ويژه محصولات شکافت حاصل از يد- 131 و سزيم- 137 ناشي مي شود. اين راديو ايزوتوپ ها از نظر بيولوژيکي، فعال هستند به طوري که چنانچه از طريق غذا وارد بدن شوند ، در اندام ها باقي مي مانند. مثلا يد- 131 با نيمه عمر 8 روز براي ماه اول يک خطر به شمار مي رود ، اين راديو ايزوتوپ ، بعد از حادثه چرنوبيل ، ايجاد سرطان هاي تيروئيد نمود. گياهان و محصولات کشاورزي است. همانند اين دو عنصر ، سزيم- 134 نيز نيمه عمري حدود 2 سال دارد. مادامي که اندازه گيري ها ، مقدار در يافت يد-131 را نشان دهند، بايد اقدامات جدي را انجام داد ، اين مسئله با تخليه چند هفته اي محل زندگي و خوراندن قرص يد مرتفع مي شود. برداشت و توليد مواد غذايي از زمين هاي آلوده شده به سزيم راديو اکتيو در قلب راکتور مشکل کمتري دارند زيرا آنها نه فرار هستند (مانند استرانسيم و عناصر ترانس اورانيم) و نه از نظر بيولوژيکي (مانند تلوريم- 132) فعالند.

پيشرفت هاي بسيار زياد در زمينه صنعت انرژي هسته اي و مهندسي سيستم ها و ساختمانهاي راکتور به عمل آمده است، به گونه اي که آزاد شدن مواد راديو اکتيو و بروز يک فاجعه هسته اي در راکتورهاي غربي بسيار غير محتمل است. معذالک کساني هستند که اداره هيچ خطري را نمي خواهند بپذيرند، بهر حال ترس از وقوع يک حادثه هسته اي وزني دارد ، که بايد در مقابل فوايد انرژي هسته اي قرار گيرد. بدين ترتيب، شايد بشود مقايسه کرد که بعضي از مردم مي ترسند، هواپيماها در ارتفاعات دچار اشکال شده سقوط کنند ولي بايد اين ترس در مقابل فوايد اين وسيله سودمند در جابجايي افراد و حمل بار قرار گيرد. در نهايت مي توان گفت که موازنه خطرات و فوايد ، يک تمرين عملي ساده نيست.

تهيه و تنظيم: مژده اصولي