هر گوش دردي، عفونت گوش نيست
هر گوش دردي، عفونت گوش نيست
عفونت گوش پس از سرماخوردگي شايع ترين بيماري کودکان است که سه چهارم کودکان را پيش از آن که به سه سالگي برسند، لااقل يک بار مبتلا مي کند.
گفتگوي زير با آقاي دکتر بابک ساعدي، جراح و متخصص گوش و حلق و بيني و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي تهران درباره آشنايي بيشتر با عفونت گوش و عوارض آن انجام شده است.
آقاي دکتر! عفونت گوش با چه علامتي شروع مي شود؟ با گوش درد؟
بله. ولي هر گوش دردي را نبايد عفونت گوش تلقي کنيم، زيرا 50 درصد دردهاي گوش از قسمت هاي ديگر بدن ناشي مي شوند، يعني مريضي که با گوش درد به پزشک مراجعه مي کند، ممکن است هيچ مشکلي در گوشش ندارد، مثلا ممکن است دندان درد داشته باشد و براي بيمار عارضه گوش درد را ايجاد کرده باشد.
چرا گوش عفونت مي کند؟
شايع ترين عاملي که سبب عفونت گوش مي شود، عفونت هاي تنفسي قبلي است. بيشتر افراد به دنبال يک سرماخوردگي دچار گوش درد مي شوند.
گوش داخلي داراي بخشي به نام "شيپور اُستاش" است که ارتباط گوش مياني را با پشت بيني و حلق برقرار مي کند. به دنبال عفونت هاي تنفسي و بسته شدن اين ناحيه، ميکروب ها اجازه رشد پيدا مي کنند و باعث "اوتيت مديا" يا "عفونت گوش مياني" مي شوند.
عفونت گوش چه علائمي دارد؟
در ابتدا باعث کيپ شدن گوش مي شود، يعني بيمار احساس مي کند گوشش پُر است. کم کم درد ايجاد مي شود که اين درد حالت ضربان دار و شديد خواهد داشت.
اگر بيماري پيشرفت کند ممکن است به آن سرگيجه هم اضافه گردد و چنان چه ادامه پيدا کند خروج ترشحات خوني و چرکي را هم دارد. اين مرحله يعني اين که پرده گوش پاره شده است. در اين زمان کاهش شنوايي هم علامت بارزي خواهد بود.
علت اين که بعضي از افراد به طور مکرر به عفونت گوش مبتلا مي شوند، چيست؟
اگر بخواهم علت اين عفونت‌ها را به صورت علمي پاسخ دهم، بايد برگرديم به محل ارتباطي مجراي گوش با حلق، يعني همان"شيپور اُستاش" .
عدم تکامل اين قسمت فرد را دائما به عفونت هاي مکرر مبتلا مي کند. اين مشکل را در بچه ها زياد مي بينيم، چرا که پيش از بلوغ، اين بخش از گوش به خوبي کار نمي کند.
به طور معمول از سنين دو سالگي به بعد، کودکان دچار عفونت مکرر گوش مي شوند که بايد علاوه بر بررسي گوش، لوزه‌ها را هم بررسي کرد، زيرا ثابت شده که عامل مستعد کننده ي عفونت گوش و عدم کارکرد صحيح شيپور اُستاش، بزرگي لوزه سوم است.
توصيه مي کنم در اين موارد حتما به پزشک مراجعه کنيد تا لوزه‌ها بررسي شوند، زيرا لوزه سوم از طريق مشاهده قابل رويت نيست و بايد راديولوژي انجام شود.
به طور معمول عفونت گوش در چه سني شايع است؟
اغلب گوش درد بين 6 ماهگي تا 6 سالگي ديده مي شود. در اين دوره، ما عمده عفونت هاي گوش را داريم. پس از 6 سالگي به علت بالغ شدن بخش شيپوراستاش، شدت عفونت ها کاهش پيدا مي کند.
اگر يک فرد 30 سال به بالا دچار عفونت گوش شود شما به چه چيزي شک مي کنيد؟
در اين صورت لازم است گوش معاينه شود و آندوسکوپي سينوس و بيني برايش انجام شود. اگر مشکلي در اين نواحي نبود، به خود عفونت گوش و مسايل دروني گوش شک مي کنيم.
در اين موارد لوله هاي کوچکي را در داخل گوش تعبيه مي کنيم که نقش شيپوراستاش را ايفا مي کنند و سبب مي شوند مشکل حل شود.
خيلي ها معتقدند که بايد دائم گوش را شستشو داد يا جرم آن را خارج کرد. نظر شما چيست؟
به طور طبيعي گوش‌ها نيازي به پاک کردن ندارند، اما وقتي فردي دچار مشکل مي شود، اين مشکل به دليل شرايط طبيعي نيست. بنابراين در اين موارد خاص نياز به درمان وجود دارد.
توجه داشته باشيد عفونت هاي گوش خارجي، پارگي پرده گوش ، آسيب مجراي گوش و خيلي مسايل ديگر به سبب دست کاري هاي زياد گوش است.
آيا افرادي که پرده گوش شان پاره شده در معرض عفونت گوش مياني هستند؟
هر گونه پارگي پرده گوش که بيشتر از سه ماه باقي بماند، در دسته عفونت هاي مزمن گوش قرار مي گيرد. عفونت مزمن گوش با توجه به شدت آسيب، به دسته هاي مختلفي طبقه بندي مي شود.
نوع شديد اين عفونت نياز به عمل جراحي سريع دارد.
اگر با گذشت زمان، افراد دچار عفونت هاي مکرر شوند، راه درمان آن، جراحي و برطرف کردن عفونت و پيوند پرده گوش از طريق نسوج اطراف آن خواهد بود.
آيا استفاده از هندزفري يا هدفون گوشي هاي تلفن همراه يا ضبط و... براي گوش دادن به موسيقي موجب عفونت گوش مي شود؟
ما تا حد 70 دسي‌بل (واحد اندازه‌گيري صدا) را مجاز مي دانيم. هدفون ها و هندزفري ها شدت صوت را تا چندين برابر حد مجاز بالا مي برند. اگر فردي بخواهد به صداي بلند گوش بدهد قطعا به گوش خود آسيب مي رساند.
در رابطه با ايجاد عفونت توسط اين وسايل هم بايد بگويم اگر وسيله اي وارد مجراي گوش شود، فرد را مستعد ابتلا به عفونت گوش خارجي مي کند. اين مشکل را در افرادي که از سمعک هاي داخل گوش استفاده مي کنند، بيشتر مي بينيم.
عوارض عفونت گوش شامل چه مواردي است؟
عفونت گوش به خصوص در نوع شديد آن، يک عفونت پيش رونده است. پيشرفت اين عفونت سبب درگيري تمام نواحي اطراف گوش مي شود؛ به عنوان مثال در اطراف گوش، مغز را داريم. پس اگر عفونت يا آبسه مغزي را به دنبال عفونت گوش ديديم نبايد تعجب کنيم.
عفونت بخش هاي داخلي گوش، شنوايي فرد را تحت تاثير قرار مي دهد.
مساله ديگر اين است که عصب ناحيه صورت از داخل گوش عبور مي کند که فلج شدن اين عصب، از جمله عوارض عفونت گوش است.
*مطالب مرتبط: