موضوعيت داشتن «مكان» هيچ‌گاه دغدغه‌ي سينماي ايران نبوده است

بهشتي در نشست خبري دومين همايش سينما و معماري:

دومين همايش سينما و معماري با رويكرد «زندگي شهري» از بيست‌وپنجم تا بيست‌ونهم آبان‌ماه سال جاري برگزار مي‌شود.

سيد محمد بهشتي رييس هيات‌علمي اين همايش طي نشستي خبري‌ ساعاتي قبل در فرهنگستان هنر، برنامه‌هاي دومين دوره‌ي اين همايش را تشريح كرد.

او با اشاره به همايش سال گذشته تصريح كرد: در گفت‌وگوهايي كه در سال گذشته ميان معماران و فيلم‌سازان مطرح شد، پرداختن به اين بحث به عنوان يكي از ضروريات مورد توجه قرار گرفت. چراكه به نظر مي‌رسد بررسي نسبت ميان مكان و انسان يكي از مهم‌ترين مسايلي است كه شايد بسياري از مشكلات معماري و سينما از آن نشات مي‌گيرد.

بهشتي توجه به اين موضوع را بحث جديدي ندانست اما مطرح كرد كه؛ «چگونگي پرداختن به اين موضوع بحث اصلي همايش است.»

او سپس به غفلت از رابطه انسان و مكان اشاره كرد و بي‌توجهي به اين مسئله را از مشكلات مهم حوزه معماري و سينما برشمرد و گفت: به همين دليل موضوع اين همايش راهي است كه مي‌تواند در هر دو زمينه سينما و معماري جنبه‌هاي كاربردي داشته باشد.

رييس هيئت علمي همايش سينما و معماري از استقبال بيشتر افراد نسبت به دوره‌ي گذشته خبر داد و گفت: متأسفانه در سال گذشته سينماگران در مقايسه با دانشجويان و متخصصان معماري استقبال كم‌تري از اين همايش به عمل آوردند، اما اميدواريم امسال اين قشر حضور پررنگ‌تري در اين همايش داشته باشد.

او ادامه داد: اين موضوع با اين دو همايش خاتمه پيدا نمي‌كند و بايد اين موضوع به شكل دوره‌اي مورد توجه قرار گيرد و در اين راه انتشار مقالات در محافل علمي مي‌تواند كارساز واقع شود. طرح اين همايش در دوره اول نيز باعث شد كه در دانشكده‌هاي معماري به سينما توجه بيشتري شود و حتا برخي از دانشگاه‌ها اين مسئله را به عنوان سرفصل معرفي كنند.

بهشتي در پاسخ به سوالي علت برپايي اين همايش را وجود مشكلاتي دانست كه در هر دو زمينه معماري سينما وجود دارد.

او ادامه داد: متأسفانه در سينما خيلي با فضاهاي شهري مواجه نيستيم و معمولا در فيلم‌هاي ما مكان خيلي مطرح نمي‌شود. درحالي‌كه توجه به مكان در نهايت باعث مي‌شود كه فرد ارتباط بهتري با فيلم برقرار كند.

متأسفانه در سينما و معماري كمي گرفتاري داريم و يكي از دلايل برگزاري اين همايش نيز ريشه در همين گرفتاري‌ها دارد و اميد داريم كه روزي طرح اين مباحث در فيلم‌ها و معماري ما نيز ديده شود.

بهشتي در بخش ديگري از اين نشست اين سوال را مطرح كرد: چرا در ساخت فيلم‌ها فكر مي‌كنيم كه اجازه داريم به راحتي در منظر شهر دخل و تصرف كنيم؟ اين روندي است كه در چهل سال اخير همواره با شدت و ضعف دنبال شده و يكي از دلايلي كه به خود اجازه مي‌دهيم اين‌گونه برخوردار كنيم آن است كه مكان از نظر ما فاقد موضوعيت است و اگر موضوعيت داشت، هيچ‌گاه به خود اجازه نمي‌داديم كه انگشت خود را درون چشم شهر فرو بريم.

بهشتي ادامه داد: اين موضوع در دهه‌هاي اخير، هيچ‌گاه دغدغه سينماي ما نبوده و حال آن‌كه اگر اين بحث مطرح شود، هر دو حوزه شاهد نتايج تازه‌اي خواهند بود.

به گزارش ايسنا، ايرج كلانتري نماينده انجمن صنفي معماران شهرساز نيز در اين نشست مطرح كرد: با توجه به اهميت موضوع اين سمينار، از سال 84 طي چند نشست با همكاري نهادهايي چون خانه هنرمندان و خانه سينما، به بحث و نقد درباره «فضاي شهري» پرداختيم و پس از آن نيز طي چند نشست به بحث برروي «نقد منظر شهري» پرداختيم. در اين نشست‌ها فيلم‌هاي بسيار جالبي به نمايش درآمد و نكات خوبي حاصل شد و جذابيت اين موضوع براي جامعه معماري به قدري است كه گاه شاهديم برخي معماران شغل اصلي خود را رها مي‌كند و به سينما مي‌پردازند.

سپس شهرام جعفري‌نژاد دبير هيأت علمي اين همايش، رويكرد خاص همايش دوم سينما و معماري را، موضوع «زندگي شهري» اعلام كرد.

او همچنين به افزايش تعداد مقاله‌هاي ارسال‌شده به دفتر اين همايش اشاره كرد و افزود: تعداد مقاله‌هاي ارسال شده به حدي بود كه ناچار شديم دو روز از روزهاي اصلي اين همايش يعني روز 28 و 29 آبان‌ماه را به ارايه آن‌ها اختصاص دهيم. همچنين در پي تشكيل دبيرخانه دايمي هستيم و معتقديم اين دو صنف با تعامل درست با يكديگر مي‌توانند محصولاتي به مراتب بهتر را خلق كنند.

جعفري نژاد در ادامه مدت زمان اين همايش را 6 روز اعلام كرد و توضيح داد: در اولين روز از اين همايش، توري ويژه با هنرمندان سينماگر خواهيم داشت تا با همراهي اين افراد به بازديد از چند ناحيه قديمي و تاريخي تهران بپردازيم.

روزهاي شنبه ويكشنبه نيز به نمايش چند فيلم مستند اختصاص داده شده و اين همايش با رويكرد «مستند» و به مديريت شادمهر راستين ادامه پيدا مي‌كند.

دبير هيأت علمي اين همايش ادامه داد: در روزهاي سه‌شنبه و چهارشنبه 12 مقاله از ميان 50 مقاله‌ي ارسال شده و 10 مقاله‌اي كه به سفارش برگزاركنندگان همايش نوشته شده، ارايه خواهند شد. البته اين مقالات به همراه 10 مقاله ديگر از ميان مقاله‌هاي ارسالي، در قالب كتابي منتشر خواهند شد.

او همچنين از اعطاي جوايز به مقالات برتر خبر داد و گفت: در كنار برنامه‌هاي گفته شده، قصد داريم برخي از آثار برگزيده طراحان صحنه و گزيده‌اي از نقشه‌هاي معماري را نيز در كنار اين همايش به نمايش بگذاريم.

محمدعلي حسين‌نژاد نيز به عنوان نماينده جامعه سينمايي در هيأت علمي شوراي برگزاركننده در بخش ديگري از اين نشست گفت: انتظار مي‌رود حضور اهالي سينما در دومين همايش گسترده‌تر و فعال‌تر باشد.درهمين راستا از صنوف مختلف از جمله كارگردانان، فيلم‌برداران، طراحان صحنه و ... دعوت به عمل آمده و انتظار مي‌رود حضور صنف‌هاي سينمايي در سال جاري فعال‌تر از سال گذشته باشد.

او با تأكيد بر اثرگذاري و محبوبيت سينما در عين حال مطرح كرد: متأسفانه در كشور بحث‌هاي آكادميك در حوزه سينما كم‌تر صورت مي‌گيرد. درحالي‌كه در كشورهاي ديگر اين‌گونه بحث‌ها به شكل گسترده‌تري مطرح مي‌شوند و سينماگران با بهره گرفتن از كمك‌هايي در زمينه‌هاي مختلف از جمله جامعه‌شناسانه و روان‌شناسانه در پي برقراري ارتباطي بهتر با مخاطب خود هستند.

حسين‌نژاد در پاسخ به سوالي نيز عنوان كرد: دست‌اندركاران سينما داراي سطوح مختلفي هستند و در ميان آن‌ها، افرادي كه از سطح سواد و دانش و تجربه بالاتري برخوردارند، قطعا به مسايل پژوهشي نيز توجه دارند، سطح ديگري از فيلم‌سازان نيز هستند كه به اين موضوع سطحي‌تر نگاه مي‌كنند و در نهايت برخي از آن‌ها نيز هيچ توجهي به اين موضوع ندارند.

او ادامه داد: متأسفانه به علت فقري كه در سينما وجود دارد، افراد كم‌تر موفق مي‌شوند به اين موضوعات بپردازند و به همين دليل فيلم‌هايي كه كار را ساده‌تر مي‌گيرند شانس و موقعيت بيشتري براي توليد دارند.

شادمهر راستين مدير بخش مستند اين همايش نيز در اين نشست به صحبت درباره برنامه‌هاي مستند اين همايش پرداخت و بعد از معرفي فيلم‌هاي اين بخش گفت: متأسفانه نگاه سينما به معماري در مقايسه با توجه معماري به سينما در حد پايين‌تري قرار دارد و گويي سينماگران خود را از پرداختن به اين موضوع بي‌نياز مي‌دانند. برخي از آن‌ها دليلي نمي‌بينند كه شخصيت شهر و خيابان‌ها و مكان‌هاي مختلف را رعايت كنند و شيوه‌هاي توليد براي آن‌ها اهميت بيشتري دارد.

او ادامه داد: در سال‌هاي پيش از انقلاب فيلم‌هاي داستاني پرداخت بيشتري به شهر داشتند، اما طي چند دهه اخير بيشتر سينماي مستند است كه به شهر توجه دارد، به نظر مي‌رسد در فيلم‌هاي داستاني به نوعي تهران و شهريت آن حذف شده و به تصويركشيدن محيطي كه در آن زندگي مي‌كنيم، براي فيلم‌سازان بي‌اهميت شده است. حال اگر اين همايش بتواند اين مسئله را در ذهن مخاطب ايجاد كند كه به نشان‌دادن موقعيت شهري شخصيت‌هاي خود بينديشد، نقش بسيار موثري را ايفا كرده است.

دومين همايش «سينما و معماري» از 25 تا 29 ابان ماه در فرهنگستان هنر برگزار خواهد شد.

منبع : ايسنا